استانداردهای جدید سیستم ترمز خودروهای برقی در چین: پایان «رانندگی تک پدالی»

معرفی استانداردهای سخت‌گیرانه‌تر ترمز برای خودروهای سواری در چین

چین با وضع مقررات جدید و مهم برای خودروهای برقی (EV) وارد دوره‌ای تازه در ایمنی جاده‌ای شده است. بر اساس این مقررات که به‌زودی به استاندارد ملی تبدیل خواهند شد، استفاده از قابلیت «رانندگی تک پدالی» – خصوصا در مدل‌های تسلا و سایر خودروهای الکتریکی – محدود می‌شود. این تغییرات نه تنها بر طراحی سیستم ترمز خودروها تأثیرگذار هستند، بلکه می‌توانند تجربه رانندگی و ایمنی ترافیکی را به طور اساسی ارتقا دهند.

رانندگی تک پدالی چیست و چرا بحث‌برانگیز شده است؟

رانندگی تک پدالی مفهومی نوین است که نخستین‌بار توسط شرکت تسلا معرفی شد و به سرعت توسط سایر تولیدکنندگان خودروهای برقی پذیرفته شد. در این نوع رانندگی، راننده می‌تواند تنها با فشار یا رها کردن پدال گاز، هم سرعت خودرو را افزایش داده و هم آن را کاهش دهد. رها کردن پدال باعث فعال شدن ترمز احیاکننده می‌شود و خودرو را کُند یا حتی متوقف می‌سازد؛ بنابراین در بسیاری از موقعیت‌های روزمره، نیازی به فشردن پدال ترمز نیست.

هرچند این فناوری سهولت و روانی رانندگی و همچنین بهینه‌سازی بازیابی انرژی را برای بسیاری از کاربران به ارمغان آورده، اما چالش‌هایی نیز به‌وجود آورده است. برخی رانندگان، به‌ویژه افراد مسن‌تر یا کمتر آشنا به فناوری‌های جدید، با این سیستم دچار سردرگمی شده‌اند. این سردرگمی‌ها گاه موجب وقوع تصادفات جدی با سوءِ برداشت میان کارکرد پدال گاز و ترمز شده است؛ موضوعی که در پرونده‌های «تسریع ناخواسته ناگهانی» بارها مورد بررسی قرار گرفته است.

جزئیات مهم مقررات جدید چین برای سیستم ترمز

طبق استاندارد جدید، خودروسازان دیگر اجازه ندارند شرایطی ایجاد کنند که خودرو صرفاً با رها کردن پدال گاز متوقف شود. طبق قانون تازه به‌تصویب‌رسیده تحت عنوان «الزامات فنی و روش‌های آزمون سیستم‌های ترمز خودروهای سواری» (GB 21670-2025)، رانندگان باید برای توقف کامل خودرو حتماً پدال ترمز را فشار دهند. این مقررات از ۱ ژانویه ۲۰۲۶ برای تایید نوع خودروهای جدید و از ۱ ژانویه ۲۰۲۷ به طور کامل برای تمامی خودروهای نو اجباری خواهد شد.

تقویت طراحی مبتنی بر ایمنی

علاوه بر محدودیت رانندگی تک پدالی، قانون جدید الزام می‌کند تا چراغ ترمز هرگاه میزان کاهش سرعت ناشی از ترمز احیاکننده بیش از ۱.۳ متر بر مربع ثانیه باشد، روشن شود و در کل مدت ترمزگیری روشن بماند. این اقدام برای آگاه‌سازی بیشتر رانندگان پشت سر و کاهش خطر تصادف عقب طراحی شده – که به‌ویژه در ترافیک پرسرعت و رو به رشد شهرهای چین اهمیت دارد.

تاثیر مقررات تازه بر تسلا و سایر برندهای خودرو برقی

تسلا مدت‌هاست رانندگی تک پدالی را به عنوان قابلیت نوآورانه معرفی می‌کند. اما پس از وقوع چندین تصادف در سرعت‌های بالا در چین، مقامات این کشور تسلا را ملزم به به‌روزرسانی نرم‌افزاری کردند. نسخه 2023.12.9 سیستم عامل این برند اکنون الگوی توقف خودرو را از «Hold» به «Creep» تغییر داده است؛ یعنی راننده باید مانند جعبه‌دنده‌های اتوماتیک، پدال ترمز را برای توقف کامل فشار دهد. این تغییر تنها مختص بازار چین بوده است.

با پیوستن مقررات جدید، تسلا و سایر تولیدکنندگان خودروهای برقی باید طراحی سیستم ترمز را هم در سخت‌افزار و هم در نرم‌افزار اصلاح کنند تا همه مدل‌های جدید و حتی نمونه‌های قبلی مطابق با استاندارد تا سال ۲۰۲۷ باشند.

مقایسه با بازارهای جهانی خودرو برقی

در حالی‌که چین در زمینه محدودیت رانندگی تک پدالی، رویکردی قاطع اتخاذ کرده است، سایر بازارها فعلاً رویکردی نرم‌تر دارند. به عنوان نمونه، در خارج از چین، تسلا فقط شدت ترمز احیاکننده را تغییر داد اما امکان توقف کامل با یک پدال همچنان فراهم است. این استاندارد تازه چینی می‌تواند الگویی برای سایر کشورهایی باشد که به دنبال ایجاد تعادل میان راحتی راننده، بازده انرژی و ایمنی هستند.

گرایش‌های طراحی خودرو و مشخصات فنی

تمرکز استاندارد جدید چین بیشتر بر منطق عملکرد سیستم ترمز و نشانه‌گذاری‌های مربوطه بوده تا الزامات ظاهری یا فنی خودروها. اما این تغییرات مستقیماً بر نحوه طراحی سیستم ترمز احیاکننده، میزان حساسیت پدال‌ها و رابط کاربری خودروهای برقی و هیبریدی اثر می‌گذارد. احتمالاً در آینده، خودروسازان مجبور به ارائه حالات رانندگی قابل تنظیم و آموزش بهتر به رانندگان شوند.

جایگاه بازار و چشم‌انداز صنعت خودرو

سیاست سخت‌گیرانه چین در قبال ایمنی خودروهای برقی، موقعیت این کشور را به عنوان بزرگ‌ترین بازار خودرو برقی در جهان تثبیت می‌کند. خودروسازانی که قصد رقابت در این بازار پویا را دارند باید به سرعت خود را با این استانداردها هماهنگ کنند؛ در غیر این صورت با چالش‌های قانونی و اُفت اعتماد مشتریان مواجه خواهند شد. همچنین این روند می‌تواند باعث تدوین قوانین مشابه در کشورهای دیگر و همگرایی بیشتر استانداردهای ایمنی در صنعت خودرو شود.

جمع‌بندی: مسیر تازه برای فناوری ترمز خودرو

مقررات جدید چین در حوزه ترمز خودرو، نقطه عطفی مهم برای صنعت خودروسازی، به ویژه در حوزه خودروهای برقی، محسوب می‌شود. با حذف تدریجی توقف کامل با یک پدال، افزایش الزامات روشنایی و تاکید بیشتر بر عادات رانندگی سنتی، رویکرد چین می‌تواند ایمنی جاده‌ را ارتقا داده و صنعت خودرو را به سوی راهکارهای هوشمندانه‌تر سوق دهد. علاقه‌مندان خودرو برقی و خریداران باید این تحولات را با دقت دنبال کنند؛ چرا که سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷ سال‌هایی تعیین‌کننده برای بازار خودروهای جهان خواهند بود.