ارتباط ایلان ماسک و شیون زیلیس با پیچیده ترین غربالگری ژنتیکی جنین

ایلان ماسک، کارآفرین میلیاردر و بنیان‌گذار پروژه‌های فناورانه‌ای مانند SpaceX و Neuralink، این بار با نوآوری دیگری در مرکز توجه قرار گرفته است: غربالگری ژنتیکی برای هوش. بر اساس گزارش‌هایی که منابع نزدیک به شرکت Orchid Health، استارتاپ پیشرو در حوزه ژنتیک مستقر در آستین ارائه کرده‌اند، ماسک و شریک فعلی وی، شیون زیلیس که از مدیران Neuralink است، برای بررسی ژنتیکی جنین‌ها به این شرکت مراجعه کرده‌اند. گفته می‌شود که این خدمات نه تنها برای تشخیص بیماری‌های ژنتیکی، بلکه برای بررسی شاخص‌های مرتبط با هوش نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

شرکت Orchid Health به عنوان یکی از نوآوران بازار غربالگری ژنتیکی در خانه و پیشرفته‌ترین روش‌های بررسی جنین شناخته شده است. سرویس ویژه این شرکت، به والدین این امکان را می‌دهد که کل ژنوم یک جنین را با استفاده از تنها پنج سلول مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند، ویژگی‌ای که آن را از سایر شرکت‌ها متمایز می‌کند. در این روش، تعیین توالی کامل ژنوم که هزینه‌ای حدود ۲۲۵۰۰ دلار دارد، اطلاعات دقیقی درباره ریسک ابتلا به مجموعه‌ای گسترده از بیماری‌های ژنتیکی در اختیار والدین قرار می‌دهد.

آنچه Orchid را منحصربه‌فرد می‌کند، ادعای این شرکت در پیش‌بینی نه فقط بیماری‌ها، بلکه خروجی‌های ژنتیکی دیگر مانند احتمال وجود ژن‌های مرتبط با هوش است؛ قابلیتی که کمتر رقیبی ارائه می‌دهد. برای این کار، Orchid از الگوریتم‌های اختصاصی استفاده می‌کند تا داده‌های ژنتیکی را برای ارائه توصیه‌های شخصی‌سازی‌شده به والدین تفسیر کند. منابع نزدیک به واشنگتن پست تایید کرده‌اند که این خدمات برای دست‌کم یکی از چهار کودک ماسک و زیلیس به کار رفته است.

تکنولوژی Orchid بر پایه فرآیندی به نام تقویت DNA استوار است که امکان تحلیل کل ژنوم را از کمترین میزان ماده زیستی فراهم می‌کند. در مقایسه با روش‌های سنتی تشخیص ژنتیکی قبل از لانه‌گزینی (PGD)، رویکرد جامع Orchid قابلیت شناسایی واریانت‌های ژنتیکی جزئی‌تر و ترسیم نمایه دقیق‌تر از ریسک بیماری‌ها را دارد. با این حال، متخصصان ژنتیک هشدار می‌دهند که روش‌های تقویتی می‌توانند خطاهایی ایجاد کنند؛ مانند «بازی رولت روسی» که با ریسک خطای نتایج همراه است.

این موضوع، Orchid را به مرکز بحث‌های بیوتکنولوژی پیشرفته و مسائل اخلاقی سوق داده است. در حالی‌که شرکت‌هایی مانند Genomic Prediction و MyOme نیز خدمات مشابهی ارائه می‌دهند، اما تمرکز Orchid بر «پیش‌بینی هوش جنینی» - حتی با وجود انکارهای عمومی - توجه بسیاری از طرفداران و منتقدان فناوری را جلب کرده است.

برای مشتریان ثروتمند که به دنبال افزایش شانس موفقیت فرزندان خود هستند، خدماتی مانند Orchid نمایانگر مرز جدید پزشکی شخصی و فناوری تولید مثل است. موارد استفاده از این تکنولوژی فقط به غربالگری بیماری‌های ژنتیکی شدید محدود نمی‌شود و حوزه‌هایی مانند صفات شناختی و حتی ویژگی‌های جسمانی را نیز دربر می‌گیرد. با این حال، منافع عملی این خدمات با تردیدهایی مواجه است؛ متخصصان برجسته‌ای همچون دکتر «سوتلانا یاتسنکو» از دانشگاه استنفورد نسبت به توانایی Orchid در تعیین توالی دقیق ژنوم کامل با این روش ابراز تردید کرده‌اند و خطر بالای خطا و دغدغه‌های اخلاقی مانند «نقش خداگونه‌ای» را گوشزد کرده‌اند.

با وجود این نگرانی‌ها، بازار غربالگری پیشرفته ژنتیکی با سرعت رشد می‌کند و افزایش علاقه به فناوری‌های باروری، دسترسی گسترده‌تر به داده‌های ژنومی و موج جدیدی از استارتاپ‌های زیست‌فناوری، مسیر آتی این صنعت را ترسیم می‌کند.

حضور چهره‌هایی مانند ایلان ماسک موجب شده استفاده از فناوری‌های نوین ژنتیک با حساسیت بیشتری دنبال شود. در حالی که Orchid تاکید دارد تنها به بررسی اختلالات ژنتیکی می‌پردازد و پیش‌بینی هوش را ارائه نمی‌دهد، اما جاه‌طلبی شرکت و توجه مشتریان سرشناس، سوالات مهمی درباره مرزهای انتخاب ژنتیکی در جامعه مطرح کرده است. منتقدان همچنین به نگرانی‌هایی مانند تبعیض و تشدید نابرابری اجتماعی اشاره دارند، چرا که دسترسی به غربالگری ژنتیکی برتر تنها در اختیار ثروتمندان قرار دارد.

با گسترش همگرایی فناوری تولید مثل و هوش مصنوعی، Orchid و شرکت‌های مشابه نقشی کلیدی در شکل‌دهی آینده برنامه‌ریزی خانواده خواهند داشت؛ چه این روند مثبت تلقی شود و چه منفی. بحث درباره اخلاق، دقت و دسترسی این خدمات، تازه در حال آغاز است.