7 دقیقه
اپل رسماً از پردازندهٔ جدید M5 رونمایی کرد؛ سیلیکونی که اولویت آن پشتیبانی از هوش مصنوعی است و اکنون در مدلهای تازه‌سازی‌شدهٔ مکبوک پرو و ویژن پرو به کار رفته است. این تراشه بر پایهٔ نسل سوم فرایند 3 نانومتری ساخته شده و در هر هستهٔ GPU شتابدهندههای عصبی (Neural Accelerators) تعبیه شدهاند تا اجرای مدلهای زبانی بزرگ محلی و جریان‌های کاری خلاقانهٔ پرتقاضا را سرعت ببخشد. در عمل، M5 ترکیبی از افزایش توان خام پردازشی و تغییرات معماری است که برای بهینه‌سازی اجرای مدلهای هوش مصنوعی، کاهش تأخیر و افزایش توان پایدار هنگام بارهای سنگین طراحی شده است.
چه ویژگی‌های جدیدی در M5 وجود دارد؟
پردازندهٔ M5 یک جهش قابل توجه در خانوادهٔ سیلیکون اپل محسوب می‌شود و در هر بلوک محاسباتی برای هوش مصنوعی بهینه‌سازی شده است. فهرست نکات برجسته شامل موارد زیر است و هر کدام می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کاربری‌های حرفهای و روزمره داشته باشد:
- محاسبات AI در واحد گرافیکی (GPU) تا 4 برابر توان پردازشی بالاتر در اوج نسبت به M4، که دلیل اصلی آن وجود شتابدهندههای عصبی در هر هستهٔ GPU است و این موضوع توانایی اجرای مدلهای بزرگ را روی دستگاه افزایش می‌دهد
- فناوری ساخت نسل سوم 3 نانومتری و پردازندهٔ مرکزی (CPU) با تا 10 هسته: 4 هستهٔ عملکرد بالا و 6 هستهٔ با بهره‌وری انرژی بالا که تعادل بین کارایی خام و مصرف انرژی را بهتر می‌کند
- بهبود تا 15٪ در عملکرد چندرشته‌ای CPU نسبت به M4 که برای نرم‌افزارهای حرفهای و پردازش هم‌زمان مفید است
- تقریباً 30٪ افزایش پهنای باند حافظه که اکنون به 153 گیگابایت بر ثانیه رسیده و پشتیبانی از تا 32 گیگابایت حافظهٔ یکپارچه (Unified RAM) برای تسهیل کار با مدلهای بزرگ و بارهای گرافیکی سنگین
- بهبود حدود 45٪ در عملکرد کلی گرافیکی نسبت به M4 که باعث افزایش نرخ فریم، رندرینگ سریعتر و تجربهٔ بصری بهتر می‌شود
- موتور رهیابی پرتو (ray tracing) جدید با افزایش تا 45٪ در عملکرد این بخش و همچنین مکانیزم کشینگ داینامیک نسل دوم برای هموارسازی بارهای پیچیده و کاهش افت عملکرد در پردازشهای طولانی
جمع این اعداد و آمار نشان می‌دهد اپل تراشهٔ M5 را بهصورت بلوک‌به‌بلوک برای اجرای هوش مصنوعی بهینه کرده است. در سناریوهای واقعی، این بهبودها به معنی افزایش توان خام، کاهش تأخیر هنگام انجام استنتاج مدل‌ها و پایداری بهتر در کارهای طولانیمدت است؛ مواردی که برای توسعه‌دهندگان مدلهای محلی، خالقان محتوا و کاربران حرفهای اهمیت زیادی دارد. همچنین ترکیب فرایند 3 نانومتری با طراحی هسته‌های CPU متوازن، توان عملیاتی انرژی-بهینه و قابلیتهای گرافیکی تقویت‌شده را هم‌زمان فراهم میآورد؛ یعنی عملکرد بالاتر بدون افزایش نامتناسب مصرف انرژی یا تولید حرارت.
چرا این پیشرفت برای هوش مصنوعی و خالقان اهمیت دارد
تصور کنید اجرای یک مدل انتشار (diffusion) برای تولید تصویر در داخل اپلیکیشنی مانند Draw Things یا میزبانی یک مدل زبانی بزرگ محلی با webAI را، همهٔ این‌ها بهصورت محلی و بدون فرستادن داده‌ها به ابر انجام می‌شود. M5 بهگونهای طراحی شده که این سناریوها را ممکن‌تر و سریعتر کند. پهنای باند حافظهٔ بیشتر و وجود شتابدهندههای تخصصی در GPU نه تنها توان خروجی (throughput) را افزایش می‌دهند، بلکه پاسخدهی تعاملی (responsiveness) را نیز بهبود می‌بخشند؛ نکته‌ای کلیدی برای ویرایش در زمان واقعی، استنتاج جریانی (streaming inference) و ابزارهای تعاملی مبتنی بر هوش مصنوعی.
برای توسعه‌دهندگان این تراشه فرصت‌های جدیدی باز می‌کند: امکان اجرای استنتاج روی دستگاه برای اپلیکیشن‌های حساس به حریم خصوصی، ادغام‌های بلادرنگ قوی‌تر در ابزارهای خلاقانه و پشتیبانی بهتر از پژوهش‌های یادگیری ماشین محلی بدون نیاز به سخت‌افزار سروری گران‌قیمت. ابزارهایی مانند Core ML، Metal و فریم‌ورک‌های متن‌باز میتوانند از شتابدهندههای عصبی و افزایش حافظهٔ یکپارچه بهره برده و مدل‌هایی با اندازهٔ بزرگ‌تر و پیچیدگی بالاتر را روی لپ‌تاپ یا هدست واقعیت ترکیبی اجرا کنند.
همچنین، اجرای مدلهای محلی مزایای دیگری مانند کاهش هزینهٔ تحت وب، پاسخ سریعتر به درخواست‌های تعاملی و حفظ داده‌ها در دستگاه کاربر را به همراه دارد که برای برنامه‌هایی با نیاز به حریم خصوصی و تأخیر کم (low-latency) حیاتی است. پشتیبانی از مدلهای زبانی بزرگ (LLM) و مدلهای مولد تصویر یا صدا بهصورت لوکال می‌تواند باعث ظهور اپلیکیشن‌های نوآورانه در حوزهٔ تولید محتوا، بازی‌سازی، تولید مولد رسانه و ابزارهای خلاقیت در لحظه شود.
بازی، گرافیک و رندرینگ در زمان واقعی
موتور جدید ray tracing و سیستم کشینگ بازطراحی‌شده برای ارائهٔ تجربهٔ بازی روانتر و تصاویر واقعی‌تر در اپلیکیشن‌های سهبعدی طراحی شدهاند. چه در حال رندر کردن یک صحنهٔ پیچیده باشید و چه پیش‌نمایش افکت‌ها در ابزار طراحی را مشاهده کنید، اپل وعده می‌دهد که زمان‌های رندر سریعتر و افت عملکرد کمتر در طول اجرای بارهای سنگین GPU را تجربه خواهید کرد. این به‌خصوص برای توسعه‌دهندگان بازی و طراحان 3D اهمیت دارد که نیازمند نرخ فریم پایدار و زمان پاسخ سریع برای تعاملات تعاملی هستند.
به‌طور خلاصه: M5 تنها در بنچمارک‌های اوج سریعتر نیست. تغییرات معماری روی وظایف دنیای واقعی متمرکز شدهاند — از نرخ فریم در بازی‌ها تا گذرهای رندرینگ در پروژه‌های گرافیکی حرفهای. بهبودهایی مانند رهیابی پرتو سخت‌افزاری به همراه کشینگ دینامیک نسل دوم می‌تواند زمان‌های بارگذاری را کاهش داده، شبکهٔ حافظهٔ GPU را بهتر مدیریت کند و با استفادهٔ مؤثر از حافظهٔ یکپارچه، پردازش صحنههای بزرگ‌تر را ممکن سازد. در عمل این یعنی نماهای دقیق‌تر نورپردازی، سایهها و بازتاب‌ها همراه با تأخیر کمتر در مشاهدهٔ تغییرات آنی و پیش‌نمایش‌ها.
چه انتظاری از مکبوک پرو و ویژن پرو داشته باشیم
اپل تراشهٔ M5 را در مدلهای تازهشدهٔ مکبوک پرو و ویژن پرو به‌کار گرفته است و این دستگاه‌ها به‌سرعت از ارتقاءهای هوش مصنوعی و گرافیکی بهرهمند میشوند. مالتی‌تسکینگ سنگین، ویرایش ویدئو با کیفیت بالا، مدل‌سازی سهبعدی و اجرای مدلهای محلی همگی از بهبود عملکرد CPU، GPU و پهنای باند حافظه سود خواهند برد. در عین حال، ویژن پرو با توان گرافیکی افزایش‌یافته می‌تواند تجربه‌های واقعیت ترکیبی (mixed reality) و واقعیت مجازی را با جزئیات و روانی بهتر ارائه دهد.
اگر کنجکاوید در روزمره چه تغییری را حس خواهید کرد، انتظارات معقول شامل ویژگی‌های هوش مصنوعی سریعتر، خروجی‌ها و رندرهای سریعتر و پیش‌نمایش‌های در لحظهٔ نرم‌تر است — به‌ویژه در اپلیکیشنهایی که برای استفاده از شتابدهندههای عصبی و بهبودهای GPU بهینه شدهاند. اپلیکیشن‌های خلاقانه مانند ویرایشگرهای تصویر و ویدئو، نرم‌افزارهای طراحی سهبعدی، و ابزارهای تولید محتوا که از Core ML و Metal بهره می‌برند، بیشترین سود را خواهند برد.
M5 نشان‌دهندهٔ تیز کردن تمرکز اپل روی هوش مصنوعی در دستگاه است: اجرای مدلهای محلی سریعتر، ابزارهای خلاقانهٔ غنی‌تر و ارتقاءهای گرافیکی که هم در کاربردهای حرفهای و هم مصرفی تأثیرگذار خواهند بود. به‌علاوه، ظرفیت حافظهٔ یکپارچه بالاتر تا 32 گیگابایت و پهنای باند 153 گیگابایت بر ثانیه، به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا مدلهای بزرگ‌تری را با تأخیر کمتر روی دستگاه اجرا کنند، که این امر می‌تواند به تغییر در الگوهای توسعه نرم‌افزار و افزایش اپلیکیشن‌های مبتنی بر هوش مصنوعی محلی منجر شود.
منبع: gsmarena
ارسال نظر