8 دقیقه
استودیوهای بزرگ، ریسک‌های بزرگ‌تر
گزارش‌ها حاکی است که نتفلیکس تلاش‌های خود را برای خرید بخشی از دارایی‌های Warner Bros. Discovery افزایش داده است؛ حرکتی که می‌تواند نقشه صنعت سرگرمی جهانی را دگرگون کند. منابع صنعتی می‌گویند نتفلیکس بانک سرمایه‌گذاری Moelis & Co. را برای آماده‌سازی یک پیشنهاد رسمی استخدام کرده — همان شرکتی که در معاملات برجسته رسانه‌ای دیگر نیز مشاوره داده است. در صورت موفقیت، چنین خریدی می‌تواند برخی از پرسودترین دارایی‌های فکری جهان را زیر یک سقف استریم قرار دهد: از فرنچایزهای ابرقهرمانی DC تا دنیای جادویی هری پاتر و یک کتابخانه عظیم از فیلم‌های کلاسیک و آرشیوی.
چه چیزهایی ممکن است روی میز قرار گیرد؟
در حالی که مذاکرات هنوز در مراحل اولیه است و هیئت‌مدیره Warner Bros. Discovery گفته می‌شود که چند پیشنهاد را بررسی می‌کند، ناظران سوال‌های مشخصی می‌پرسند: آیا سوپرمن، بتمن، هری پاتر، کازابلانکا و رفقای خوب قرار است انحصاری نتفلیکس شوند؟ پاسخ به این سادگی نیست. منابع نزدیک به روند می‌گویند نتفلیکس در حال بررسی دقیق صورت‌های مالی و دارایی‌های وارنر است تا پیشنهاد خود را شکل دهد، اما هنوز مشخص نیست که پیشنهاد شامل HBO Max خواهد شد یا تنها شاخه‌های تولید فیلم و تلویزیون استودیو. پنجره‌های مجوزدهی (licensing windows)، قراردادهای توزیع با شرکت‌های ثالث و حقوق بین‌المللی می‌توانند همه محدودیت‌هایی ایجاد کنند که تعیین می‌کند کدام آثار بلافاصله قابل انتقال یا نمایش انحصاری باشند.
در عمل، تقسیم حقوق نمایش تلویزیونی، سینمایی و دیجیتال پیچیدگی‌های حقوقی و قراردادی متعددی دارد: قراردادهای قبلی با شبکه‌ها و سرویس‌های منطقه‌ای، توافق‌های انتشار بین‌المللی و حقوق ناشران می‌توانند مانع از آن شوند که تمام دارایی‌ها یک‌باره و به‌سرعت به پلتفرم جدید منتقل شوند. این موضوع به ویژه درباره فرنچایزهای چنداقلتی (multi-rights franchises) و عناوینی با حق بازی و محصولات جانبی صدق می‌کند که قراردادهای جداگانه‌ای برای بازی‌ها، اسباب‌بازی‌ها، کتاب‌ها و نمایش‌های زنده دارند.
این معامله چگونه در پی الگوهای بزرگ گذشته قرار می‌گیرد؟
این معامله بالقوه با الگویی که در سال‌های اخیر دیده‌ایم همخوانی دارد: پلتفرم‌های استریم در حال خرید استودیوهای سنتی برای تضمین محتوا و افزایش مقیاس خود هستند. خرید 21st Century Fox توسط دیزنی و خرید MGM توسط آمازون هر دو با هدف قفل‌کردن کتابخانه‌ها و فرنچایزهایی انجام شد که محرک‌های اصلی حفظ مشترکین بلندمدت هستند. حرکت نتفلیکس از نظر بلندپروازی مشابه خواهد بود، اما از نظر رویکرد متفاوت است: این شرکت بارها اعلام کرده که می‌تواند در خریدها گزینشی عمل کند و ادعا کرده است که برای رسیدن به اهداف رشد نیازی به تملک‌های بزرگ ندارد. با این حال، افزودن برندهای وارنر می‌تواند ماهیتی تحول‌آفرین برای اکوسیستم محتوای نتفلیکس به همراه داشته باشد.
برای تحلیلگران صنعت، سوال اصلی این است که آیا این نوع ادغام‌ها صرفاً در راستای «افزایش تعداد عناوین» است یا هدف اصلی دست‌یابی به «مالکیت معنوی با ارزش بالا» است — دارایی‌هایی که نه تنها در تولید محتوا، بلکه در کالا، بازی‌های ویدیویی، پارک‌های تفریحی و سرمایه‌گذاری‌های تبلیغاتی درآمدزا هستند. نتفلیکس با اضافه‌کردن IPهایی مانند دنیای جادویی هری پاتر یا مجموعه‌های ابرقهرمانی DC، می‌تواند مدل کسب‌وکارش را از سرویس صرفاً پخش به یک اکوسیستم چندمنظوره گسترش دهد.
پیامدهای صنعتی و پیامدهای خلاقانه
اگر نتفلیکس مجموعه فیلم‌ها و پروژه‌های وارنر را به خود جذب کند، پیامدها بسیار گسترده خواهد بود. برای فیلم‌سازان و شورانرها، این می‌تواند به معنای مسیرهای جدید تأمین مالی، قراردادهای تولید با ثبات‌تر و دسترسی به سکویی جهانی برای روایت داستان‌های فرنچایز محور باشد. به عبارت دیگر، امکان‌پذیر شدن تولیدات بلندمدت و چندفصلی که نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه سنگین دارند، بالاتر می‌رود چون یک بازیگر دارای منابع بزرگ پشت این پروژه‌ها ایستاده است.
برای طرفداران، نفع واضح، ساده‌تر شدن دسترسی به دهه‌ها محتوا است؛ اما نقطه‌ضعف آن تمرکز قدرت تصمیم‌گیری خلاقانه در دستان چند بازیگر بزرگ است. تمرکز مالکیت فکری می‌تواند منجر به یک پارادایم شود که در آن خط مشی‌های تولید، بازاریابی و حتی جهت‌گیری هنری تحت تأثیر سیاست‌های شرکتی و اولویت‌های تجاری قرار گیرد. به همین دلیل، تنظیم‌کنندگان بازار و منتقدان فرهنگی قطعاً نسبت به مسائل ضدانحصار و تنوع صداها حساس خواهند شد و ممکن است بررسی‌های دقیق‌تری در جهت محافظت از رقابت و تنوع فرهنگی انجام شود.
مقایسه‌ها و بافت تاریخی
به عنوان مثال، فیلم سوپرمن از کارگردان جیمز گان یا فیلم‌هایی مانند "Sinners" از رایان کوگلر نمونه‌هایی از موفقیت‌های اخیر وارنر هستند که نشان‌دهنده ترکیب فرنچایزهای پرفروش و پروژه‌های کارگردان‌محور (auteur-driven) این استودیو است. آوردن این ترکیب به نتفلیکس مرز بین آثار اکران‌محور سینمایی و اوریجینال‌های استریم را مبهم می‌کند. مشابه زمانی که دیزنی با ادغام فاکس تلاش کرد تا مجموعه مارول و دیگر فرنچایزها را تقویت کند، نتفلیکس نیز می‌تواند با افزودن مجموعه‌ای از شناخته‌شده‌ترین آثار ابرقهرمانی و IPهای جهانی مانند هری پاتر، سبد محتوایی خود را به شکلی بی‌سابقه غنی سازد.
با این حال، تفاوت‌های کلیدی وجود دارد: دیزنی بیشتر به سمت یکپارچه‌سازی عمودی به منظور استفاده از IP در پارک‌های موضوعی، کالا و رسانه رفت؛ نتفلیکس، ارزیابی خواهد کرد که آیا این انگیزه‌ها برایش اولویت دارند و چگونه می‌تواند از ارزش‌های تبلیغاتی، فروش کالا و توسعه بازی‌های ویدیویی بهره‌برداری کند. همچنین مدل اشتراکی نتفلیکس مبتنی بر حفظ مشترکین فعال است، بنابراین تمرکز بر بازگشت سرمایه از طریق رشد پایدار مشترکین ممکن است استراتژی ادغام آن را متفاوت سازد.
هواداران چه چیزهایی را باید دنبال کنند؟
به خریداران رقیب دقت کنید: شرکت‌هایی مانند Comcast و کنسرسیومی متشکل از Skydance و Paramount نیز علاقه‌مندی خود را نشان داده‌اند. گزارش‌ها حاکی است Skydance چندین پیشنهاد داده که برخی از آن‌ها رد شده‌اند؛ نمونه‌ای که نشان می‌دهد رقابت بر سر این دارایی‌ها تا چه حد پیچیده و فشرده است. در همین حال، همکاری‌های پیشین تلویزیونی نتفلیکس با وارنر — مانند سریال‌هایی همچون You، Maid و Running Point — نشان می‌دهد دو شرکت قبلاً روابط کاری مشترکی داشته‌اند که می‌تواند برخی از فرآیندهای یکپارچه‌سازی را تسهیل کند.
تاریخ‌نگار سینما مارکو جنسن در این باره می‌گوید:
«اگر نتفلیکس موفق شود، صحبت از جابه‌جایی چند عنوان بین سرویس‌ها نیست؛ ما در حال مشاهده یک تغییر ساختاری در نحوه تأمین مالی، بازاریابی و انتشار فرنچایزها در سراسر جهان هستیم. این می‌تواند برای خالقان هیجان‌انگیز و برای تنوع فرهنگی نگران‌کننده باشد.»
فراتر از تیترها، سوالات عملی وجود دارد که پاسخ به آن‌ها اهمیت زیادی دارد: آیا بخش بازی‌های وارنر (Warner Games) نیز در معامله گنجانده خواهد شد؟ نحوه مدیریت مجوزهای منطقه‌ای و پنجره‌های اکران سینمایی چگونه خواهد بود؟ این جزئیات عملیاتی تعیین می‌کنند که چقدر سریع بینندگان می‌توانند شاهدظهور فرنچایزهای محبوب بر روی نتفلیکس باشند و چه سهمی از نمایش‌ها در سالن‌های سینما باقی می‌ماند.
نکته دیگر این است که انتقال مالکیت یک برند بزرگ می‌تواند قراردادهای کاری با بازیگران، نویسندگان و تیم‌های سازنده را تحت تأثیر قرار دهد؛ برخی قراردادها ممکن است بازنویسی شوند یا برای سازگاری با مدل توزیع جدید نیاز به مذاکره دوباره داشته باشند. همچنین، نیاز به سرمایه‌گذاری در زیرساخت فنی برای میزبانی و ارائه جریان با کیفیت بالا برای محتوای اکشنی، جلوه‌های ویژه و پروژه‌های با بودجه سنگین وجود خواهد داشت که هزینه‌های فنی و عملیاتی را افزایش می‌دهد.
از منظر اقتصادی، مبلغ معامله و بازگشت سرمایه از طریق جذب مشترک جدید، افزایش قیمت اشتراک یا توسعه درآمدهای جانبی (merchandising, licensing, gaming) سنجیده خواهد شد. تحلیلگران بازار نرخ اشتراک، ماندگاری مشتری و نرخ رشد خالص مشترکین را معیارهای کلیدی برای ارزیابی موفقیت چنین ادغامی می‌دانند.
این لحظه به همان اندازه که یک مسئله استراتژی شرکتی است، یک مسئله فرهنگی نیز هست: برنده نه تنها درآمد گیشه را به دست نخواهد آورد، بلکه قدرت تأثیرگذاری بر آنچه میلیون‌ها نفر تماشا می‌کنند را نیز خواهد داشت. برای علاقه‌مندان به سینما، ایده یک آرشیو متمرکز و عظیم وسوسه‌آور است — اما گفتگوهای گسترده‌تری در مورد رقابت، انتخاب و استقلال خلاقانه تازه آغاز شده‌اند.
منبع: smarti
نظرات
پمپزون
زیاد اغراق‌شده به نظر میاد، اما اگه واقعیت داشته باشه جذابه؛ ترس از انحصار هم هست، باید مراقب قوانین باشن
لابکور
من تو یه استودیو کوچک دیدم وقتی یکی IPای بزرگ خرید، اول سرمایه میاد ولی صداها خاموش میشن؛ امیدوارم سازنده‌ها گیر نکنن...
ارسال نظر