11 دقیقه
اندروید 17 به‌نظر می‌رسد که برای گیمرهای موبایل یک به‌روزرسانی مهم باشد. در نسخه‌های اولیه Canary نشانه‌هایی پنهان دیده شده که نشان میدهد گوگل روی بازنگاشت (remapping) کنترلر در سطح سیستم و یک «گیمپد مجازی» نرمافزاری کار میکند؛ ویژگی‌هایی که ممکن است به کاربران اجازه دهند دکمه‌ها را شخصی‌سازی کنند، ورودیهای لمسی را به رویدادهای کنترلر تبدیل نمایند و گیم‌پدهای متصل را مستقیماً از بخش تنظیمات مدیریت کنند.
چه تغییراتی برای کنترلرها در اندروید در حال رخ دادن است
در روش مرسوم فعلی، اندروید گیم‌پدها را بر اساس شناسهٔ فروشنده (vendor ID) و شناسهٔ محصول (product ID) شناسایی میکند و از فایل‌های پیکربندی آماده استفاده می‌نماید تا ورودیها به‌درستی درون بازیها نقشه‌گذاری شوند. این شیوه برای کنترلرهای محبوب و شناخته‌شده خوب عمل میکند، اما بسیاری از سخت‌افزارهای خاص یا کنترلرهای نیش (niche) و نیز کاربرانی که به چینش‌های سفارشی نیاز دارند را پوشش نمی‌دهد.
بر اساس کدی که در نسخهٔ Canary اندروید مشاهده شده، گوگل در حال توسعهٔ یک مجوز جدید به نام android.permission.CONTROLLER_REMAPPING و نیز یک منوی اختصاصی کنترلر در تنظیمات است. این مجوز پشت یک فلگ امضاشده توسط پلتفرم قرار دارد که نشان میدهد فرایند بازنگاشت احتمالاً در سطح سیستم (system-level) انجام خواهد شد و نه توسط برنامه‌های غیراختصاصی طرف سوم.
این رویکرد سطح سیستمی میتواند به معنای مدیریت یکپارچهٔ کنترلر در اندروید باشد: از شناسایی و شناسایی خودکار کنترلرها گرفته تا بارگذاری پروفایل‌های پیش‌فرض و امکان ایجاد پروفایل‌های سفارشی برای هر کاربر یا هر بازی. همچنین، این مدل به تولیدکنندگان دستگاه (OEM) اجازه میدهد تنظیمات پیش‌فرض یا گزینه‌های اختصاصی خود را ارائه دهند.
چرا گیمرها به این تغییرات اهمیت می‌دهند
- دسترس‌پذیری (Accessibility): بازنگاشت کنترلر امکان بازی کردن برای کاربرانی با توانایی‌های متفاوت یا محدودیت دسترسی را فراهم میکند.
- ارگونومی: بازیکنان سنگین می‌توانند عملکردهای پرکاربرد را به دکمه‌هایی منتقل کنند که دسترسی به آنها ساده‌تر است تا طولانی‌مدت بازی راحت‌تر باشد.
- مسابقه‌ای و رقابتی: بازیکنان حرفه‌ای اغلب چینش‌های سفارشی را ترجیح می‌دهند تا واکنش‌ها سریع‌تر شود و حافظهٔ عضلانی شکل بگیرد.
- ثبات پلتفرم: بازیکنانی که از کنسول‌های دیگر مهاجرت می‌کنند می‌توانند طرح‌های دکمه‌ای آشنا را بازسازی کنند و تجربهٔ سازگارتری داشته باشند.
تا کنون بازیکنان مجبور بودند به گزینه‌های درون‌بازی متکی باشند — که بسیاری از عناوین چنین گزینه‌هایی ندارند — یا از ابزارهای شخص ثالث استفاده کنند. یک راه‌حل سطح سیستم میتواند یک محل مرکزی برای تغییر چینش‌ها برای هر کنترلر متصل فراهم کند، حتی زمانی که خود اپلیکیشن گزینهٔ بازنگاشت ارائه نمی‌دهد.
به‌علاوه، مدیریت یکپارچهٔ کنترلر در تنظیمات میتواند شامل ویژگی‌هایی مثل ذخیرهٔ چند پروفایل، همگام‌سازی پروفایلها با حساب کاربری، واردات/صادرات تنظیمات و پشتیبانی از پروفایل‌های اختصاصی برای بازیهای ابری و استریمینگ باشد. این امکانات برای کسانی که بین دستگاههای مختلف جا‌به‌جا می‌شوند بسیار مفید خواهد بود.
آشنایی با گیمپد مجازی — یک کنترلر نرمافزاری با تاثیر واقعی
کاوش بیشتر در کد نشان میدهد که یک قابلیت تحت عنوان Virtual Gamepad وجود دارد. آن را شبیه درایورهای دوربین مجازی اندروید تصور کنید: یک واسط نرمافزاری که خودش را به اپلیکیشنها بهعنوان سخت‌افزار فیزیکی معرفی میکند. این گیمپد مجازی میتواند ورودیهای استانداردی مانند دکمههای A, B, X, Y، Start، Select، تریگرها و بامپرها، استیک‌های آنالوگ، دکمههای L3/R3 و جهت‌های D-pad را گزارش کند.
چون گیمپد مجازی یک راه‌حل نرمافزاری است، قادر است ورودیهای ورودی را دریافت کند، آنها را تغییر دهد و رویدادهای اصلاحشده را به بازیها ارسال نماید. این اجازه میدهد اندروید قوانین بازنگاشت پیچیده‌ای را اعمال کند بدون اینکه هر بازی به‌صورت جداگانه از این قابلیت پشتیبانی کند. مزیت دیگر این است که ژست‌های لمسی روی صفحه می‌توانند به فشرده‌شدن دکمهٔ کنترلر ترجمه شوند و بدین‌ترتیب امکان اجرای بازیها با سبک کنترلر را برای عناوینی که پشتیبانی سختافزاری ندارند فراهم آورد.
در سطح فنی، گیمپد مجازی میتواند بهعنوان یک دستگاه HID مجازی (Human Interface Device) عمل کند یا از APIهای سطح بالاتر برای انتشار رویدادهای ورودی استفاده کند. این انعطاف‌پذیری به توسعه‌دهندگان سیستم عامل و OEMها امکان میدهد تا ویژگی‌هایی مثل نقشه‌نگاری لمسی به دکمه، ماکروها، ترکیب دکمه‌ها و حتی حالت‌های تاخیر پایین (low-latency mode) را اعمال کنند.
یک سناریوی عملی: تصور کنید روی صفحهٔ لمسی یک نقشهٔ مجازی از دکمه‌ها دارید؛ گیمپد مجازی این ورودیها را میگیرد، بر اساس پروفایل کاربر آنها را به دکمههای فیزیکی نگاشت میکند و سپس به بازی می‌فرستد، انگار که گیمپد فیزیکی آن دکمه‌ها را فشار داده است. این کار به ویژه در بازیهای انتقال‌یافته (ported) یا عناوین کنسولی که کنترلر را به عنوان ورودی اصلی می‌پذیرند، اهمیت دارد.
چگونه این ویژگی با بازی ابری و فرم‌فکتورهای جدید همخوانی دارد
با رشد پلتفرم‌های بازی ابری (cloud gaming) و گسترش اندروید روی دستگاههای متنوع — از گوشی‌ها و تبلت‌ها تا کروم‌بوک‌ها و تلویزیون‌های هوشمند — کاربران بیشتر به بازی‌هایی با طراحی غیرلمسی یا سبک کنسولی روی دستگاههای همراه می‌پردازند. یک مدیر کنترلر در سطح سیستم و گیمپد مجازی استفاده از کنترلرهای فیزیکی را در این سناریوها ساده‌تر میکند و به بازیهای ابری کمک میکند تا رفتار کنند انگار یک گیمپد بومی وجود دارد.
برای بازیهای ابری، ارسال رویدادهای کنترلر به صورت استاندارد و بدون نیاز به تبدیل‌های پیچیده در هر بازی، باعث کاهش موارد ناسازگاری و تجربهٔ یکنواخت‌تر کاربران میشود. از منظر latency، گیمپد مجازی روی دستگاه کلاینت میتواند ترجمه‌های لمسی-به-کنترلر را با تاخیر بسیار پایین انجام دهد و سپس داده‌ها به سرور ابری ارسال شوند؛ این کار میتواند کیفیت تجربهٔ بازیهای اشتراکی را بهبود دهد.
همچنین با فرم‌فکتورهای جدید مانند کنسول‌های دستی مبتنی بر اندروید یا دستگاه‌هایی با نمایشگر بزرگ و کنترلر متصل، وجود یک راه‌حل مرکزی برای مدیریت پروفایلها و پشتیبانی از ورودیهای مختلف، باعث سازگاری بهتر بازیها با انواع سخت‌افزارها میشود. این میتواند تولیدکنندگان لوازم جانبی را نیز تشویق کند تا از استانداردهای باز تبعیت کنند و تجربهٔ کاربری ثابتی ارائه دهند.
چه انتظاراتی باید داشت و چه مواردی نامشخص باقی مانده‌اند
منوی Settings در نسخهٔ Canary فعلاً نشانگرهای نگهدارنده (placeholders) را نمایش میدهد، اما احتمالاً فهرستی از کنترلرهای متصل، گزینه‌های بازنگاشت و قابلیت ایجاد یا بارگذاری پروفایلها را در خود خواهد داشت. با توجه به اینکه مجوز بازنگاشت به‌صورت محدود به پلتفرم تعریف شده است، تغییرات کلی بازنگاشت ممکن است از طریق خود سیستمعامل یا OEMها اعمال شود نه برنامه‌های شخص ثالث — این موضوع میتواند برای امنیت و یکپارچگی به‌نفع سیستم باشد، اما ممکن است انعطاف‌پذیری توسعه‌دهندگان مستقل را کاهش دهد.
مسائل کلیدی که هنوز پاسخ مشخصی ندارند شامل این موارد است: سطح دسترسی API برای توسعه‌دهندگان، چگونگی اشتراکگذاری پروفایلها بین دستگاهها، نحوهٔ مدیریت تداخل بین اپلیکیشنها زمانی که چند اپ همزمان تقاضای دسترسی به گیمپد مجازی دارند، و همچنین جزئیات مربوط به تاخیر یا زمان‌بندی (timing) رویدادها در بازیهای رقابتی. علاوه بر این، سوالاتی دربارهٔ هنجارهای امنیتی و حریم خصوصی مطرح است؛ برای نمونه، آیا اپها می‌توانند به تنظیمات بازنگاشت دسترسی داشته باشند یا این دسترسی صرفاً برای کاربردهای سیستمی محفوظ خواهد ماند؟
برای توسعه‌دهندگان بازی، این تغییر میتواند فرصتی باشد تا بدون نیاز به افزودن لایه‌های گسترده کد به هر عنوان، از بازنگاشت‌های سطح سیستم بهره‌مند شوند. با این حال، اگر APIها بیش از حد محدود باشند، توسعه‌دهندگانی که ابزارهای پیشرفتهٔ تنظیم کنترلر عرضه می‌کنند ممکن است نتوانند همان سطح سفارشی‌سازی را حفظ کنند.
از منظر بازار، اگر اندروید 17 این قابلیتها را به صورت قدرتمند و امن پیادهسازی کند، میتواند مزیت رقابتی در اکوسیستم بازی موبایل ایجاد کند و تولیدکنندگان لوازم جانبی بازی را به ساخت کنترلرهای سازگارتر و با امکانات ویژه‌تر تشویق نماید. این موضوع همچنین میتواند اکوسیستم بازیهای ابری را به سوی تجربه‌های کنسولیتر سوق دهد.
خلاصه اینکه کارهای مرتبط با کنترلر در اندروید 17 ممکن است سرانجام کنترل دقیق‌تری را که گیمرها مدت‌ها خواهان آن بوده‌اند فراهم کند: یک مرکز واحد برای مدیریت کنترلرها، کنترلرهای نرمافزاری با احساس بومی (native-feeling)، و توانایی تبدیل ورودیهای لمسی به عملیات نقشه‌گذاری‌شدهٔ گیمپد. این ترکیب میتواند دسترس‌پذیری، بازی رقابتی و سازگاری بین دستگاهها و سرویس‌های ابری را بهبود بخشد.
نکات فنی و توصیه‌هایی برای کاربران و توسعه‌دهندگان
برای کاربران: اگر به‌دنبال تجربهٔ بهتر با کنترلر هستید، پیگیری تغییرات اندروید 17 و استفاده از نسخه‌های Canary میتواند به شما امکان دهد زودتر این ویژگی‌ها را آزمایش کنید؛ اما به خاطر داشته باشید که نسخه‌های Canary ثبات کامل ندارند. بهتر است از پروفایل‌های پشتیبان تهیه کنید و تغییرات تنظیماتی را با احتیاط اعمال نمایید.
برای توسعه‌دهندگان بازی و سازندگان لوازم جانبی: برنامه‌ریزی برای پشتیبانی از APIهای سطح سیستم میتواند در درازمدت سودمند باشد. همچنین خوب است با سناریوهای مختلف مثل بلوتوث، USB، و گیم‌پدهای بی‌سیم کار کنید و رفتار اپلیکیشن خود را در مواجهه با گیمپد مجازی آزمایش کنید. در نظر گرفتن تاخیر و همگام‌سازی ورودیها در بازیهای رقابتی حیاتی است.
برای جامعهٔ دسترس‌پذیری: این تغییر یک فرصت است تا امکانات بیشتری برای کاربران با نیازهای ویژه فراهم شود؛ از جمله پروفایل‌های از پیش تعریف‌شده برای دسته‌های مختلف نیازهای دسترسی و قابلیت اشتراکگذاری این پروفایلها میان کاربران.
ملاحظات امنیتی و حریم خصوصی
اجرای بازنگاشت در سطح سیستم مزایایی مانند جلوگیری از سوءاستفادهٔ احتمالی توسط اپلیکیشن‌های مخرب و تضمین سازگاری پروفایلها دارد. با این حال، استانداردسازی دسترسی و تعریف محدودهٔ مجوزها اهمیت دارد تا اپها نتوانند بدون اجازهٔ کاربر پروفایلها را تغییر دهند یا ورودیها را رهگیری نمایند. فرض بر این است که android.permission.CONTROLLER_REMAPPING طراحی شده تا کنترل دقیقی روی اینکه چه مؤلفه‌هایی می‌توانند تنظیمات بازنگاشت را تغییر دهند، فراهم آورد.
در عمل، لازم است گوگل و OEMها مستندات روشنی منتشر کنند که چگونگی مدیریت دسترسی‌ها، رویه‌های گزارش‌دهی و احراز هویت برای اشتراکگذاری پروفایلها را توضیح دهد تا خطرات مربوط به جعل یا دسترسی غیرمجاز کاهش یابد.
جمع‌بندی و چشم‌انداز
اندروید 17 میتواند نقطهٔ عطفی برای تجربهٔ بازی موبایل باشد، به‌ویژه اگر پیادهسازی کنترلر در سطح سیستم و گیمپد مجازی با تمرکز بر عملکرد، امنیت و دسترس‌پذیری انجام شود. این ویژگی‌ها می‌توانند به توسعه‌دهندگان امکانات جدیدی بدهند و به گیمرها کنترل و انعطاف‌پذیری بیشتری ارائه کنند—از شخصی‌سازی چینش دکمه‌ها تا تجربهٔ بهتر در بازیهای ابری و فرمت‌های جدید دستگاهی.
در نهایت، موفقیت این قابلیتها بستگی به نحوهٔ پیادهسازی جزئیات فنی، سیاستهای دسترسی و پذیرش آن توسط جامعهٔ توسعه‌دهندگان و سازندگان لوازم جانبی دارد. اگر همهٔ اجزا به‌خوبی کنار هم قرار گیرند، اندروید 17 میتواند تجربهٔ بازی با کنترلر روی موبایل را به سطحی نزدیک‌تر به کنسول‌ها برساند.
منبع: smarti
نظرات
شهرلاین
نیم‌نگاهی مفید به آینده؛ گیمپد مجازی میتونه مشکل بازیهای پورت‌شده رو حل کنه، ولی APIها باید باز باشن نه اینکه همه چیز قفل بشه
بیونیکس
تو شرکت سخت‌افزار دیدم کنترلرا با همین مشکل روبه‌رو بودن، اگه اندروید 17 واقعا remap سطح سیستمی بیاره، زندگی تولیدکننده‌ها ساده میشه
توربو
این قضیه امنیته؟ یعنی اپها میتونن پروفایلای کاربر رو بخونن یا تغییر بدن یا نه؟ اگه محدود باشه عالیه، وگرنه مشکل‌ساز میشه...
کوینکس
معقول به‌نظر میاد، مخصوصا برای بازیهای ابری؛ اما امیدوارم مجوزها دست خلاقا رو نبنده، و همچنین ذخیره پروفایل بین دستگاهها راحت باشه
رودیکس
وای، اگر این ویژگی‌ها واقعی باشن، بازی با موبایل عملاً به سطح کنسول نزدیک میشه... مخصوصا گیمپد مجازی، خیلی امیدوارم تاخیر کم باشه
ارسال نظر