درگذشت جک بتس، بازیگر برجسته سینما و تلویزیون جهان

طرفداران سینما در سراسر جهان در غم از دست دادن جک بتس، بازیگر شخصیت‌پرداز و کهنه‌کار هالیوود، سوگوار هستند. جک بتس، که بیشتر با نقش رئیس هیئت مدیره شرکت Oscorp یعنی هنری بالکان در فیلم موفق «مرد عنکبوتی» (Spider-Man) ساخته سم ریمی در سال ۲۰۰۲ به یادها مانده است، در سن ۹۶ سالگی در خانه‌اش در لس اوسوس، کالیفرنیا، به آرامی درگذشت.

سفر هنری: از برادوی تا هالیوود جک فیل‌مور بتس در ۱۱ آوریل ۱۹۲۹ در جرسی سیتی، نیوجرسی متولد شد و دوران کودکی خود را در میامی سپری کرد، جایی که استعدادش در بازیگری شکوفا شد. او پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه میامی، به نیویورک، قلب تئاتر آمریکا رفت و در سال ۱۹۵۳ با حضور در نمایش «ریچارد سوم» اثر شکسپیر نخستین اجرای برادوی خود را تجربه کرد. این آغاز راهی بود که بتس را همکار برخی از نام‌آورترین کارگردانان و بازیگران عرصه تئاتر ساخت.

نقطه عطف زندگی او زمانی رقم خورد که همراه دوستش به استودیو بازیگری مشهور لی استراسبرگ رفت. این دیدار باعث شد تا بتس بورسیه‌ی سه‌ساله‌ای برای تحصیل زیر نظر اساتید برجسته بازیگری دریافت کند. بعدها کارگردان برجسته الیا کازان او را برای شرکت در آثار معتبر همچون «گربه روی شیروانی داغ» و «پرنده شیرین جوانی» برگزید. جک بتس همچنین در احیای نمایشی نقش دراکولا در برادوی ظاهر شد، که نشان‌دهنده توانایی بالای او در ایفای نقش‌های متنوع بود.

از وسترن‌های اسپاگتی تا سریال‌های تلویزیونی فعالیت سینمایی جک بتس با فیلم «The Bloody Brood» در سال ۱۹۵۹ آغاز شد. او با استفاده از نام هنری «هانت پاورز» به چهره‌ای آشنا در سینمای وسترن اسپانیایی تبدیل شد و در فیلم‌هایی چون «Sugar Colt» (۱۹۶۶) به کارگردانی فرانکو جیردالدی نقش‌آفرینی کرد. وی در دهه هفتاد میلادی با حضور در بیش از دوازده فیلم وسترن، جای خود را به عنوان بازیگری مطرح در این ژانر تثبیت نمود.

جک بتس در تلویزیون آمریکا نیز حضور پررنگ و موفقی داشت؛ او در سریال‌های محبوبی همچون «بیمارستان عمومی»، «پزشکان»، «همه فرزندان من» و «نور راهنما» بازی کرد. علاقمندان سریال‌های کمدی و درام نیز نقش‌آفرینی او را در آثار مشهوری مانند «پری میسون»، «اف.بی.آی»، «گان‌اسموک»، «ساینفلد»، «فرایزر»، «فرندز» و «همه عاشق ریموند هستند» به خاطر دارند. او در همین سریال آخر، با بازیگر معروف دوریس رابرتس دوست صمیمی شد و نزدیک به سه دهه در یک خانه سکونت داشتند.

مرد عنکبوتی؛ نقشی بیادماندنی در فیلم‌های بلاک‌باستر برای نسل جدید تماشاگران فیلم، ایفای نقش هنری بالکان در فیلم «مرد عنکبوتی» یکی از خاطره‌انگیزترین کارهای جک بتس است. او در نقش رئیس هیئت مدیره Oscorp با جمله معروفش به شخصیت نورمن آزبورن (با بازی ویلم دفو) در یکی از طلایی‌ترین لحظات فیلم‌های ابرقهرمانی حضور یافت. در کارنامه درخشان بتس، حضور در فیلم‌هایی چون «سقوط» در کنار مایکل داگلاس و رابرت دووال، «بتمن برای همیشه» با بازی وال کیلمر و «خدایان و هیولاها» برنده اسکار با بازی ایان مک‌کلن و برندن فریزر نیز دیده می‌شود.

جزئیات حرفه‌ای و میراث شخصی جک بتس تنها به‌خاطر نقش‌آفرینی در تئاتر و سینما تقدیر نشد؛ بلکه به عنوان یک استاد و راهنمای مهربان، الهام‌بخش بازیگران جوان بود. مدرسه بازیگری بورلی هیلز پلی‌هاوس ضمن ادای احترام به بتس، از تاثیر بی‌نظیر او بر چند نسل از هنرمندان سخن گفته است؛ شور و تعهد جک بتس همواره سرمشقی برای همکاران و هنرجویانش بود.

بازتاب‌های منتقدان و هنرمندان منتقدان و همکاران همواره از وقار، انعطاف‌پذیری و تعهد جک بتس به هر نقش تمجید کرده‌اند؛ فرقی نمی‌کرد نقش اصلی باشد یا مکمل، همیشه حضوری به یادماندنی داشت. میراث او به عنوان بازیگری خوش‌نام و توانا، سال‌ها در میان هنرمندان و دوستداران سینما و تلویزیون زنده خواهد ماند.

از جک بتس یک خواهر به نام جوآن (که امسال صدمین سالروز تولدش را جشن می‌گیرد)، یک برادرزاده و دو خواهرزاده به یادگار مانده‌اند. کارنامه هنری متنوع و نقش‌آفرینی‌های به یادماندنی او، اهمیت بی‌رنگ نشدنی بازیگران شخصیت‌پرداز در شکل‌گیری فیلم‌های هالیوودی و سریال‌های پرطرفدار را اثبات می‌کند.

عشق جک بتس به هنر، تأثیر ماندگارش در صنعت فیلم و رفتار انسان‌دوستانه‌اش با هنرمندان، برای همیشه در خاطره نسل‌ها و علاقه‌مندان سینما و تئاتر باقی خواهد ماند.