4 دقیقه
کشف تأثیرات منفی چتجیپیتی بر مغز کاربران توسط پژوهشگران MIT
امروزه، علاقهمندان به فناوری در سراسر جهان برای کارهای مختلفی همچون نوشتن خلاقانه یا حل مسئله به هوش مصنوعی چتجیپیتی و سایر چتباتها وابسته هستند. اما یک مطالعه نوآورانه از مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) شواهد نگرانکنندهای ارائه میدهد که استفاده مکرر از چتجیپیتی میتواند با خطرات پنهان شناختی و روانشناختی همراه باشد.
درون مطالعه: چطور چتجیپیتی میتواند عملکرد مغز را تغییر دهد
پژوهشگران آزمایشگاه رسانهای MIT با تحلیل کامل اسکن مغزی کاربران چتجیپیتی، تلاش کردند دریابند اتکای بیش از حد به چتباتهای هوش مصنوعی چگونه بر فعالیت عصبی تأثیر میگذارد. با استفاده از فناوری EEG، فعالیت مغزی ۵۴ فرد بزرگسال ۱۸ تا ۳۹ ساله را در سه گروه بررسی کردند: گروهی فقط از چتجیپیتی برای نوشتن استفاده کردند، گروه دوم برای پژوهش خود به جستجوی گوگل متکی بودند و گروه سوم بدون هیچ ابزار دیجیتالی محتوای خود را تولید کردند.
در مدت سه ماه، هر شرکتکننده ماهانه یک مقاله مینوشت و در ماه چهارم، برخی شیوه خود را تغییر دادند. همزمان با نگارش محتوا، فعالیت مغز آنها به صورت لحظهای بررسی شد.
یافتههای کلیدی: کاهش عملکرد شناختی و درگیری مغزی
نتایج مطالعه قابل توجه بود. افرادی که به طور افراطی به چتجیپیتی تکیه داشتند در شاخصهای عصبی، زبانی و رفتاری کاهش مداومی نشان دادند. هر جلسه نگارش با چتجیپیتی، حالت منفعلشدن شناختی را تقویت کرد و باعث افت محسوس در اتصال شبکههای مغزی، بهویژه در نواحی مرتبط با تمرکز و پردازش اطلاعات شد. در مقایسه، کاربران گوگل از نظر عملکرد شناختی در میانه قرار گرفتند، در حالی که گروهی که از هیچ ابزار دیجیتال استفاده نکرده بود، بیشترین سطح تفکر انتقادی و درگیری مغزی را نشان داد.
وابستگی روانی و خطرات اتکای بیش از حد به هوش مصنوعی
علاوه بر افت شناختی، این پژوهش و تحقیقات پیشین به تهدیدات وابستگی روانی اشاره دارند. برخی کاربران حرفهای چتجیپیتی رفتارهای اعتیادگونهای از خود نشان دادند که شبیه نشانههای ترک مواد است، از جمله پریشانی هنگام قطع ارتباط با این هوش مصنوعی. این الگوهای رفتاری با یافتههای همزمان دانشگاه کارنگی ملون و مایکروسافت مطابقت دارد که نشان میدهد استفاده بیش از حد از چتباتها میتواند توانایی تفکر انتقادی را در کاربران تحلیل برد.
نگرانیهای سلامت روان و پیامدهای واقعی
گزارشهای اخیر رسانهها، به ویژه از منابع فناوری مانند Futurism، نمونههایی را توضیح میدهند که کاربران به طور وسواسآمیز به چتجیپیتی وابسته میشوند و حتی دچار پارانوییا میشوند، تا جایی که این چتبات را حضور تأثیرگذار و مستقل در زندگی خود تصور میکنند. برخی کاربران شدید حتی مصرف داروهای روانپزشکی تجویزی را طبق توصیه مستقیم چتجیپیتی قطع کردهاند ــ موضوعی که در مورد پیامدهای ناخواسته تعامل با چتباتهای هوشمند زنگ خطر را به صدا درآورده است.
پاسخ OpenAI و مسائل اخلاقی
در واکنش به شواهد رو به افزایش، شرکت OpenAI اذعان دارد که کاربران در سناریوهای بسیار متنوع و حتی حساس با چتجیپیتی تعامل میکنند. این شرکت تأکید دارد که متعهد به کاهش آسیبها از طریق توسعه مکانیسمهای ایمنی پیشرفته است و به طور فعال روی راهکارهایی برای مدیریت و پاسخ بهتر به تعاملات پرخطر کار میکند.
نگاهی کلی: آیا ابزارهای هوش مصنوعی شیوه تفکر ما را تغییر میدهند؟
با وجود مزایای قابل توجه چتجیپیتی در سادهسازی کارها، افزایش بهرهوری و دسترسی آسان به اطلاعات، این فناوری با چالشهایی برای سلامت ذهنی و عملکرد شناختی همراه است. پژوهش MIT هشدار میدهد که بسترهای مبتنیبر هوش مصنوعی تنها ابزار نیستند، بلکه ممکن است ماهیت شیوه اندیشیدن و تصمیمگیری ما را دچار تحول اساسی کنند.
با وجود انتقادات فزاینده از سوی پژوهشگران و متخصصان اخلاق دیجیتال، روند گسترش هوش مصنوعی در آموزش، کسبوکار و دنیای خلاقیت همچنان ادامه دارد. پژوهشگران، توسعهدهندگان فناوری و سیاستگذاران را به رعایت مسئولیتپذیری بیشتر در کاربردهایی چون چتجیپیتی فرا میخوانند.
مقایسه چتجیپیتی با ابزارهای سنتی
اگرچه قابلیتهای مولد و تعاملی چتجیپیتی در مقایسه با جستجوی گوگل و روشهای سنتی نگارش چشمگیر است، اما مطالعه بر اهمیت یک نکته حیاتی تاکید میکند: سهولت همیشه به معنای سلامتی نیست. کاربران باید برای حفظ ذهن پویا و سلامت روانی، بین کارآمدی و استفاده آگاهانه تعادل برقرار کنند.
چشمانداز آینده استفاده از هوش مصنوعی در زندگی روزمره
چتباتهای هوش مصنوعی مانند چتجیپیتی مسیر جدیدی برای دسترسی و تولید دانش ایجاد خواهند کرد، اما با آشکار شدن آثار آنها، صنعت فناوری ناچار است نوآوری را با ایمنی ترکیب کند و سلامت کاربران و سبک زندگی دیجیتال پایدار را در اولویت قرار دهد. بحث پیرامون مزایا و آسیبهای هوش مصنوعی تازه در آغاز راه است و نتایج آن میتواند آینده سلامت شناختی انسان در عصر دیجیتال را رقم بزند.
.avif)
نظرات