بررسی تأثیر داروی ریلمنیدین بر افزایش طول عمر و سلامت سالمندان

پیش‌زمینه علمی: مقابله با پیری در سطح سلولی

تحقیقات مرتبط با پیری همچنان به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه برخی داروهای رایج می‌توانند به طول عمر بیشتر و سلامت بهتر در دوران سالمندی کمک کنند. یکی از ترکیبات جالب توجه در این زمینه، ریلمنیدین است؛ دارویی که به طور معمول برای درمان فشار خون بالا (پرفشاری خون) استفاده می‌شود. مطالعات اخیر نشان می‌دهند ریلمنیدین نه تنها به تنظیم فشار خون کمک می‌کند، بلکه ممکن است روند پیری را در سطح سلولی کند کرده و طول عمر را افزایش دهد – حداقل در مدل‌های حیوانی.

سال‌هاست که دانشمندان مشاهده کرده‌اند کاهش کالری دریافتی بدون ایجاد سوءتغذیه می‌تواند طول عمر را در گونه‌های مختلف افزایش دهد و به بهبود سلامت کمک نماید. اما رعایت رژیم‌های سخت کم‌کالری برای بسیاری از افراد دشوار است و عوارض جانبی همچون ریزش مو، سرگیجه و ضعف استخوان‌ها دارد. بنابراین تحقیقات روی شناسایی داروهایی متمرکز شده‌اند که بتوانند مزایای سلولی محدودیت کالری را بدون عوارض آن ایجاد کنند.

افزایش طول عمر توسط ریلمنیدین در آزمایش‌های حیوانی

در یک مطالعه در سال ۲۰۲۳، پژوهشگران اثر ریلمنیدین را بر کرم‌های مدل آزمایشگاهی (Caenorhabditis elegans) بررسی کردند. این کرم‌ها به علت شباهت بسیاری از ژن‌هایشان با انسان، در تحقیقات مرتبط با پیری و افزایش طول عمر بسیار کاربرد دارند. هم کرم‌های جوان و هم پیر که با ریلمنیدین درمان شدند، افزایش قابل توجهی در طول عمر و شاخص‌های سلامتی از خود نشان دادند؛ اثری مشابه آنچه با محدودیت کالری دیده می‌شود.

دکتر ژوآ پدرو مگالهاس، زیست‌جرونتولوژیست دانشگاه بیرمینگهام، در مورد این یافته‌ها گفت: «این نخستین بار است که می‌توانیم در مدل‌های حیوانی نشان بدهیم ریلمنیدین طول عمر را افزایش می‌دهد. اکنون مشتاقانه در حال بررسی دیگر کاربردهای بالینی احتمالی این دارو هستیم.»

گسترش تحقیق: بررسی اثرات در موش‌ها و مکانیسم‌های سلولی

بر اساس یافته‌های کرم‌ها، دانشمندان مطالعه خود را روی موش‌ها نیز توسعه دادند. نتایج نشان داد الگوهای بیان ژنی در کلیه و کبد موش‌های درمان شده با ریلمنیدین شبیه به تغییراتی است که در شرایط محدودیت کالری مشاهده می‌شود. این تغییرات ژنی عامل اصلی افزایش سلامت و طول عمر در موجودات تحت رژیم کم کالری تلقی می‌شوند.

یکی از کشفیات مهم در این تحقیقات، شناسایی گیرنده‌ای به نام nish-1 بود که وجود آن برای ایجاد اثر ضدپیری ریلمنیدین ضروری است. حذف این گیرنده موجب از بین رفتن تأثیر طول عمر دارو شد و بازگرداندن آن مجدداً اثرات مثبت را فعال کرد. بنابراین به نظر می‌رسد nish-1 می‌تواند هدفی ارزشمند برای توسعه داروهای جدید علیه پیری یا افزایش طول عمر سالم باشد.

پیامدهای بالینی و مسیرهای تحقیقاتی آینده

اگرچه یافته‌های اولیه امیدوارکننده است، اما متخصصان تأکید دارند که قبل از تجویز این دارو برای سالمندی، به تحقیقات بیشتری نیاز است. از مزایای ریلمنیدین می‌توان به سابقه ایمنی قابل قبول، مصرف به صورت خوراکی و استفاده گسترده برای درمان پرفشاری خون اشاره کرد. عوارض جانبی نیز نادر و معمولاً خفیف است و مواردی همچون تپش قلب، بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی دیده شده‌اند.

امکان بهره‌گیری از یک داروی رایج برای ارتقا سلامت سالمندان و به تعویق انداختن پیری، با توجه به روند رو به رشد جمعیت سالمند جهان، موضوعی جذاب است. با این حال پژوهشگران تأکید می‌کنند که آزمایش‌های بالینی دقیق انسانی ضروری است تا بتوان اثرات ریلمنیدین را در انسان‌ها نیز تأیید کرد. همان طور که دکتر مگالهاس بیان می‌کند: «در دنیای امروز که جمعیت به سرعت در حال پیر شدن است، حتی تأخیر اندک در روند پیری می‌تواند بسیار ارزشمند باشد.»

جمع‌بندی

پژوهش‌های اولیه، ریلمنیدین را به عنوان یک گزینه بالقوه ضدپیری معرفی می‌کند و افق‌های جدیدی را در زمینه علم طول عمر باز می‌کند. این داروی تنظیم‌کننده فشار خون با تقلید اثرات محدودیت کالری در سطح سلولی، می‌تواند در آینده نقش مهمی در افزایش طول عمر و سلامت در انسان‌ها ایفا کند. نتایج بیشتر مطالعات تعیین خواهد کرد که آیا امیدها نسبت به تاثیر ریلمنیدین در افزایش طول عمر و سلامت در کرم‌ها و موش‌ها، به بهره‌برداری واقعی در انسان‌ها و تحول در رویکرد پیشگیری از بیماری‌های مرتبط با سن منجر خواهد شد یا خیر.