ورود احتمالی اپل به بازار خدمات ابری؛ رقابت جدید در حوزه رایانش ابری

در دنیای رقابتی رایانش ابری، شرکت‌های بزرگی مانند آمازون وب سرویس (AWS)، گوگل کلود پلتفرم و مایکروسافت آژور سال‌هاست تسلط بازار را در اختیار دارند. اما اخیراً گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد اپل، غول فناوری سازنده آیفون و مک، به طور جدی ورود به عرصه خدمات ابری را بررسی کرده است؛ اقدامی که می‌تواند تعادل فعلی بازار را برای توسعه‌دهندگان و مشتریان سازمانی بر هم بزند.

اهداف پنهان اپل در حوزه رایانش ابری اگرچه اپل همواره تمرکز خود را بر اکوسیستم سخت‌افزار و نرم‌افزار قرار داده است، منابع نزدیک به شرکت حاکی از آن هستند که مدیران اپل ایده ارائه خدمات ابری اختصاصی را، مخصوص توسعه‌دهندگان اپلیکیشن، مورد بررسی قرار داده‌اند. طبق گزارش «The Information»، این رایزنی‌ها نشان می‌دهد اپل به دنبال فراهم کردن اجاره سرور برای توسعه‌دهندگان پلتفرم‌هایی مانند iOS و macOS بوده تا رقیبی جدی برای آمازون، مایکروسافت و گوگل در حوزه سرویس‌های ابری شود.

بر اساس گفته‌های مطلعین، محور اصلی این ابتکار، بهره‌گیری از تراشه سیلیکون اختصاصی اپل در سرورهای مراکز داده بود. هدف این بود که با استفاده از چیپ‌های کم‌مصرف و قدرتمند اپل، زیرساخت ابری برای پشتیبانی از بارهای بالای کاری مانند برنامه‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و پردازش داده در مقیاس بالا فراهم شود. طرفداران این طرح معتقد بودند راندمان بالای سیلیکون اپل می‌تواند موجب کاهش محسوس هزینه‌های توسعه‌دهندگان و رقابت‌پذیری بالاتر از نظر قیمت و عملکرد شود.

پروژه ACDC؛ ورود سیلیکون اپل به مراکز داده پروژه داخلی «ACDC» (Apple Chips in Data Centers) در ماه مه ۲۰۲۴ فاش شد. تمرکز این پروژه بر توسعه تراشه‌های اپل برای مراکز داده و پشتیبانی از پردازش‌های هوش مصنوعی بود. بخشی از این برنامه شامل راه‌اندازی پلتفرم امن «Private Cloud Compute» بود که با استفاده از تراشه‌های مک در دیتاسنترهای اختصاصی اپل، وظایف هوش مصنوعی را مدیریت می‌کرد.

گزارشات اولیه حاکی از آن است که تیم‌های درون‌سازمانی اپل، از جمله مهندسان سیری، نخستین گروه‌هایی بودند که از این زیرساخت بهره بردند و بهبود قابل توجهی در سرعت و دقت دریافت کردند. همچنین هزینه‌های پردازشی سرورهای اپل نسبت به نمونه‌های مبتنی بر اینتل کاهش داشته است. پس از موفقیت این آزمایش، تیم‌های دیگر مانند Photos و Apple Music نیز به پروژه پیوستند و اثربخشی این رویکرد را تأیید کردند.

مزیت‌های منحصربه‌فرد اپل در رایانش ابری یکی از تفاوت‌های کلیدی اپل در حوزه رایانش ابری، کنترل کامل بر سخت‌افزار و نرم‌افزار است. توانایی بهینه‌سازی سخت‌افزار سرورها با تراشه‌های اختصاصی می‌تواند بهینه‌سازی بیشتری در عملکرد و امنیت، به‌ویژه برای برنامه‌های هوش مصنوعی و حریم خصوصی محور، به همراه بیاورد. این رویکرد مشابه راهی است که اپل محصولات خود را تولید می‌کند اما در ابعاد گسترده زیرساختی.

اپل همچنین تجربه قابل توجهی در مدیریت سرورهای حیاتی و با بار بالا دارد؛ به عنوان مثال، پردازش حجم بالای تراکنش‌های Apple Wallet و سایر سرویس‌های کلیدی داده‌ای. این شرکت سرمایه‌گذاری مداوم در سخت‌افزار سرور هوش مصنوعی داشته است و شایعاتی نیز مبنی بر توسعه تراشه‌هایی برای جایگزینی M2 Ultra در درخواست‌های Apple Intelligence مطرح شده است.

پتانسیل درآمدزایی و رقابت بازار هرچند تاکنون اپل رسماً سرویس ابری عمومی برای توسعه‌دهندگان ارائه نکرده، انگیزه اقتصادی آن آشکار است. بازار رایانش ابری رشد سریعی دارد؛ تنها کسب‌وکار ابری گوگل در سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۴۳.۲ میلیارد دلار درآمد به بار آورد و سهمی ۱۲ درصدی از درآمد آلفابت داشت. با توجه به اینکه اپل سالانه حدود ۷ میلیارد دلار برای خدمات ابری آمازون و گوگل (عمدتاً برای آموزش هوش مصنوعی) هزینه می‌کند، ایجاد زیرساخت اختصاصی ابری می‌تواند نه فقط صرفه‌جویی مالی، بلکه ایجاد درآمدی جدید باشد.

راه‌اندازی احتمالی سرویس ابری اپل این فرصت را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌آورد که از زیرساختی تازه مبتنی بر سخت‌افزار نسل جدید، مخصوص هوش مصنوعی، امنیت و بهره‌وری انرژی استفاده کنند. با افزایش تقاضا برای راهکارهای ابری مقیاس‌پذیر، ورود اپل می‌تواند بازار را متحول نموده، زمینه‌ساز نوآوری و حتی کاهش هزینه‌ها شود.

آینده پیش رو؛ ورود جدی اپل به رقابت ابری؟ اگرچه سرنوشت پروژه داخلی ابری اپل هنوز قطعی نیست و گفتگوها تا نیمه اول ۲۰۲۴ نیز ادامه داشته، به نظر می‌رسد پس از خروج مدیر کلود، مایکل اَبِت، در سال ۲۰۲۳ این روند با ابهام روبرو شده است. بی‌تردید راه‌اندازی پلتفرم ابری اپل برای توسعه‌دهندگان موضوعی جذاب و راهبردی در اکوسیستم فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی امروز است.

برای حرفه‌ای‌های فناوری، توسعه‌دهندگان و تحلیل‌گران، ورود احتمالی اپل به بازار رایانش ابری تنها یک محصول جدید نبوده، بلکه نشانه یک چرخش راهبردی است که می‌تواند پیشرفت‌های عمده‌ای در رایانش لبه، آموزش هوش مصنوعی، امنیت داده و توسعه اپلیکیشن‌های موبایل در سطح جهان به بار آورد. با تداوم نوآوری اپل در حوزه سیلیکون و نرم‌افزار، نگاه‌ها به آینده این شرکت و احتمال ورودش به بازار ابر دوخته شده است.