بازگشت مجوزهای صادراتی برای پردازنده های هوش مصنوعی با هزینه ای متفاوت

بررسی کلی: بازگشت مجوزهای صادراتی با هزینه جدید

دولت ایالات متحده محدودیت قبلی فروش شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی H20 انویدیا و MI308 ای‌ام‌دی به چین را لغو کرده است، اما این اقدام با شرط غیرمنتظره‌ای همراه است: صادرکنندگان باید ۱۵٪ از درآمد حاصل از این صادرات را به خزانه‌داری آمریکا پرداخت کنند. این تغییر، ممنوعیت کامل گذشته را که تحت اثر تشدید تنش‌های فناورانه ایجاد شده بود، به عقب بازگردانده و نوعی تعرفه مالی جدید بر چیپ‌های پیشرفته هوش مصنوعی وضع می‌کند.

پیش‌زمینه: تغییر رویکرد سیاستی و جدول زمانی

پس از آنکه دولت بایدن محدودیت‌هایی سختگیرانه بر ارسال پردازنده‌های پیشرفته هوش مصنوعی به چین به دلیل دغدغه‌های امنیتی اعمال کرد، در آغاز سال ۲۰۲۵ دولت ترامپ این محدودیت‌ها را به ممنوعیت عملی تبدیل ساخت. اما در ژوئیه ۲۰۲۵، این ممنوعیت به طور نسبی حذف شد و صادرات H20 و MI308 با شرط سهم ۱۵ درصدی درآمد مجدداً مجاز شد.

کدام چیپ‌ها مشمول سیاست می‌شوند؟

این سیاست مشخصاً پردازنده‌های مرکز داده انویدیا H20 و ای‌ام‌دی MI308 را هدف قرار داده است؛ چیپ‌هایی که برای استنتاج و پیاده‌سازی مدل‌های هوش مصنوعی در مقیاس وسیع بهینه‌سازی شده‌اند. هر دو چیپ مطابق معیارهای کنترل صادرات پیشین طراحی شدند اما همچنان قدرت محاسباتی چشمگیری برای آموزش و استنتاج ارائه می‌دهند.

ویژگی‌ها و پروفایل فنی محصولات

هر دو چیپ H20 انویدیا و MI308 ای‌ام‌دی ویژه بارکاری هوش مصنوعی مانند عملیات تانسوری با توان عبور بالا، استنتاج با تاخیر کم و ضرب ماتریسی متراکم برای سرعت‌دهی به مدل‌های انتقال‌دهنده و سایر شبکه‌های عصبی طراحی شده‌اند. از ویژگی‌های اصلی آنها می‌توان به شتاب‌دهنده‌های خاص استنتاج، معماری حافظه بهینه برای وزنه‌ها و فعال‌سازی‌های مدل و مجموعه نرم‌افزاری سازگار با فریمورک‌های غالب هوش مصنوعی اشاره کرد.

مقایسه و مزایا

• انویدیا H20: شهرت به خاطر اکوسیستم نرم‌افزاری بالغ، پشتیبانی گسترده از فریمورک‌ها، ابزارهای توسعه‌دهنده قوی و حضور تثبیت‌شده در حوزه‌های ابری و سازمانی.
• ای‌ام‌دی MI308: رقابت با عملکرد به ازای قیمت و سازگاری نرم‌افزاری باز در بارهای خاص، که باعث محبوبیت فزاینده میان فروشندگانی شده است که به دنبال جایگزین‌هایی برای انویدیا هستند.

هر دو چیپ بر استنتاج بهینه شده‌اند و نه صرفاً آموزش خام؛ بنابراین کاربرد آنها در حوزه مصرف‌کننده، شرکتی و تحقیقات مورد توجه است.

بحث امنیت ملی

کارشناسان مدت‌ها هشدار داده‌اند که شتاب‌دهنده‌های پیشرفته هوش مصنوعی امکان بازتعریف برای مصارف نظامی را دارند. ائتلافی متشکل از حدود ۲۰ متخصص امنیتی از وزیر بازرگانی آمریکا، هاوارد لاتنیک، خواستند فروش را متوقف کند و استدلال نمودند چیپ‌هایی که برای استنتاج بهینه‌اند می‌توانند وسایل جنگی خودران، سیستم‌های نظارتی و تصمیم‌گیری میدان نبرد را تقویت کنند.

منتقدان اعلام کردند که الزام پرداخت ۱۵ درصد درآمد، ریسک اساسی امنیت ملی را برطرف نمی‌کند. دبورا المز، رئیس سیاست تجاری بنیاد هینریخ، این گونه جمع‌بندی کرد: «یا مسئله امنیت ملی وجود دارد یا ندارد؛ یک هزینه مالی، مشکل را از میان نمی‌برد.»

تأثیر بر بازار، فشار بر فروشندگان و پرسش‌های قیمت‌گذاری

فروشندگان با معضلی استراتژیک مواجه شده‌اند: یا پرداخت هزینه و حفظ حضور در بزرگترین بازار سخت‌افزار هوش مصنوعی جهان یا چشم‌پوشی از فروش به چین به خاطر دغدغه‌های امنیتی. انویدیا به بی‌بی‌سی گفت که برای حضور جهانی از مقررات صادراتی آمریکا پیروی می‌کند و امید دارد کنترل‌های صادراتی، امکان رقابت شرکت‌های آمریکایی را در چین و سایر کشورها حفظ کند. هنوز روشن نیست که آیا این هزینه ۱۵ درصدی بر عهده انویدیا و ای‌ام‌دی خواهد بود یا به خریداران چینی منتقل می‌شود.

چارلی دای، معاون و تحلیل‌گر اصلی فارستر، این تصمیم را «بی‌سابقه» دانسته و هشدار داد هزینه حضور در بازار در شرایط تشدید کشمکش‌های تجاری فناوری را به وضوح نشان می‌دهد. این سیاست جدید فشار تجاری و عدم قطعیت راهبردی زیادی را وارد زنجیره تأمین می‌کند.

کاربردها و ریسک‌ها

کاربردهای بالقوه غیرنظامی این چیپ‌ها شامل بارهای استنتاج ابری، موتورهای پیشنهاددهی و خودکارسازی صنعتی است. با این حال، ماهیت دوگانه چیپ‌های هوش مصنوعی سبب می‌شود خطر نشت فناوری به پروژه‌های نظامی باقی بماند؛ به خصوص با توجه به گزارش‌هایی درباره دورزدن محدودیت‌ها از طریق واردات واسطه‌ای و ارسال ثالث که امکان دسترسی کاربران محدودشده به پردازنده‌های قدرتمند را فراهم می‌سازد.

آینده چیپ‌های هوش مصنوعی و کنترل‌های صادراتی

به احتمال زیاد مکانیسم دریافت ۱۵ درصد درآمد، واکنش‌های حقوقی، تجاری و دیپلماتیک به‌دنبال خواهد داشت. باید انتظار داشت بررسی دقیق‌تر کاربران نهایی، سختگیری بیشتر در اجرای مقررات و بحث مجدد درباره کارایی جبران مالی به جای محدودیت صادرات شدید در دستور کار قرار گیرد. برای فروشندگان فناوری و ارائه‌دهندگان خدمات ابری، تصمیم‌گیری در این باره توازنی میان فرصت‌های تجاری و ریسک‌های ژئوپلیتیک خواهد بود – با سخت‌افزار استنتاج هوش مصنوعی در کانون این رقابت.