7 دقیقه
کوالکام خانواده ویندوز روی Arm خود را با سری Snapdragon X2 Elite گسترش داده و دو مدل X2 Elite به‌علاوه یک مدل پیشرفته X2 Elite Extreme را معرفی کرده است. این سیستم-روی-چیپ‌ها که بر پایه فرایند 3 نانومتری TSMC ساخته شدهاند، وعده افزایش‌های قابل‌توجه در کارایی CPU و GPU، تقویت توانمندی‌های هوش مصنوعی و بهینه‌تر شدن مصرف باتری برای لپتاپهای رده‌بالای مجهز به ویندوز 11 را می‌دهند.
خط جدید X2 Elite: چیپ‌ها و جایگاه‌دهی در بازار
خانواده جدید X2 Elite شامل سه SKU سیلیکونی است: X2 Elite (X2E-80-100) با پردازنده 12 هسته‌ای، X2 Elite (X2E-88-100) با 18 هسته و مدل سطح بالای X2 Elite Extreme (X2E-96-100) که آن هم 18 هسته دارد. هر سه نمونه روی فرایند 3 نانومتری TSMC تولید می‌شوند و از معماری پردازنده سه‌نسلی Oryon کوالکام استفاده میکنند — همان خانواده CPU که ابتدا در Snapdragon 8 Elite Gen 5 معرفی شد اما برای دستگاه‌های ویندوزی مقیاس‌بندی شده است. این تصمیم نشاندهنده تلاش کوالکام برای همگام‌سازی طراحیهای موبایلی موفق با نیازهای پلتفرم ویندوز بر پایه Arm است.
| مدل | هسته‌های CPU | هسته‌های پرایم / بیشینه فرکانس | هسته‌های عملکردی / بیشینه | حجم کلی کش | GPU و NPU | پهنای باند حافظه |
|---|---|---|---|---|---|---|
| X2 Elite Extreme (X2E-96-100) | 18 | 12 پرایم، تا 5.0 GHz | 6 پرف، تا 3.6 GHz | 53 MB | Adreno X2-90 (1.85 GHz) + 80 TOPS NPU | 228 GB/s (192-bit LPDDR5x) |
| X2 Elite (X2E-88-100) | 18 | 12 پرایم، تا 4.7 GHz | 6 پرف، تا 3.4 GHz | 53 MB | Adreno X2-90 (1.70 GHz) + 80 TOPS NPU | 152 GB/s (128-bit LPDDR5x) |
| X2 Elite (X2E-80-100) | 12 | 6 پرایم، تا 4.7 GHz | 6 پرف، تا 3.4 GHz | 34 MB | Adreno X2-85 (1.70 GHz) + 80 TOPS NPU | 152 GB/s (128-bit LPDDR5x) |
عملکرد، مصرف انرژی و قابلیتهای پلتفرم
کوالکام موقعیت سری X2 Elite را یک گام رو به جلو نسبت به چیپ‌های نسل اول X Elite توصیف می‌کند. این شرکت از افزایش 31٪ در عملکرد CPU در حالت مصرف توان برابر (iso-power) خبر میدهد و ادعا می‌کند توان مصرفی تا 43٪ نسبت به نسل قبلی کاهش یافته است. این آمار نشان میدهد که تمرکز اصلی روی بهبود بهرهوری انرژی بوده تا دستگاه‌ها در توان‌های حرارتی معین عملکرد بهتری ارائه دهند. همچنین کارایی GPU نیز برجسته شده است؛ کوالکام از تقریباً 2.3 برابر بهبود در عملکرد به ازای هر وات برای گرافیک‌های Adreno ارتقا یافته نسبت به سیلیکون نسل اول X Elite صحبت می‌کند. این نوع بهبود در بهرهوری گرافیکی برای کاربردهای بازی‌محور، ویرایش ویدیو و شبیه‌سازی‌های تعاملی اهمیت زیادی دارد.
همچنین GPUهای X2 از APIهای مدرن پشتیبانی میکنند، از جمله DirectX 12.2 Ultimate، Vulkan 1.4 و OpenCL 3.0 که تضمین می‌کند توسعه‌دهندگان و برنامه‌های مدرن می‌توانند از قابلیتهای گرافیکی پیشرفته و ویژگی‌هایی مانند رهگیری پرتو (در حد قابلیتهای سخت‌افزار) بهره‌مند شوند. این پشتیبانی API در کنار افزایش کارایی به اپلکیشن‌ها اجازه میدهد تا تجربه‌ای نزدیک‌تر به دسکتاپ‌های سنتی فراهم کنند، بدون آنکه مصرف انرژی به‌شدت افزایش یابد.
قابلیتهای هوش مصنوعی با NPU جدید Hexagon کوالکام تقویت شده، که توان پردازشی 80 TOPS (INT8) را ارائه میدهد؛ کوالکام این واحد پردازش عصبی را سریع‌ترین NPU موجود برای لپ‌تاپ توصیف کرده است. مفهوم TOPS (تریلیون عملیات در ثانیه) معیاری برای سنجش توان پردازش مدلهای هوش مصنوعی است و عدد بالاتر به معنی توانایی اجرای بارهای سنگین‌تر AI به‌صورت محلی و با مصرف توان کمتر است. این بهبود میتواند کاربردهایی مثل پردازش زبان طبیعی روی دستگاه، شتاب‌دهی مدلهای بینایی ماشین، قابلیتهای کمکی هوشمند و پردازش تصاویر و ویدیو را بهبود بخشد.
پشتیبانی از حافظه و ذخیره‌سازی شامل LPDDR5X برای رم و UFS 4.0 برای ذخیره‌سازی است که هر دو استانداردهای مدرنی برای افزایش پهنای باند و کاهش مصرف انرژی در سیستم‌های همراه محسوب می‌شوند. از منظر سازمانی و مدیریت از راه دور هم کوالکام فناوری Snapdragon Guardian را برای مدیریت و امنیت از راه دور ارائه میدهد که برای محیط‌های شرکتی و کاربری‌هایی که نیاز به قابلیتهای مدیریت متمرکز دارند، اهمیت پیدا می‌کند. این ترکیب از هسته‌های سریع، NPU قدرتمند و ویژگیهای مدیریت، پلتفرم قوی‌تری برای تولیدکنندگان دستگاه فراهم می‌کند تا محصولاتی با ویژگیهای متمایز عرضه کنند.
این برای لپتاپهای ویندوز چه معنایی دارد
کوالکام می‌گوید X2 Elite هدف‌گذاری شده برای نوت‌بوک‌های رده‌بالای ویندوزی است که با وظایف پردازشی سنگین سروکار دارند، در حالی که X2 Elite Extreme برای سیستم‌های فوق رده‌بالا در نظر گرفته شده که برای «بارکاری‌های سطح کارشناسی» طراحی شدهاند. در عمل این یعنی OEMها می‌توانند از مدلهای X2 Elite برای دستگاه‌های سبک و قوی استفاده کنند و از X2 Elite Extreme در لپتاپهای حرفه‌ای که به توان محاسباتی و گرافیکی بیشتر نیاز دارند، بهره ببرند.
علاوه بر کارایی خام، کوالکام تأکید ویژه‌ای بر بهرهوری انرژی دارد — حتی ادعا می‌کند در برخی سناریوهای استفاده میتوان به «عمر باتری چندروزه» رسید — که این نکته برای لپتاپهای باریک و سبک مبتنی بر Arm میتواند نقطه قوت بزرگی در مقایسه با پلتفرم‌های سنتی x86 باشد. با بهبود بهرهوری، تولیدکنندگان می‌توانند محصولاتی با بدنه نازک‌تر و فن‌آوری‌های خنک‌کنندگی کمتر پر سر و صدا طراحی کنند، بدون اینکه تجربه کاربری قربانی شود.
انتظار می‌رود اولین لپتاپهای مجهز به سیلیکون X2 Elite در بهار 2026 وارد بازار شوند، زمانی که سازندگان سخت‌افزار این چیپ‌ها را برای هر دو دستگاه مصرفی و حرفه‌ای ویندوز روی Arm به کار گیرند. این زمان‌بندی فرصت مناسبی برای شرکای اکوسیستم است تا درایورها، نرم‌افزارهای بهینه‌سازی‌شده و راه‌حل‌های مدیریت را آماده کنند تا تجربه نهایی برای کاربران بهینه باشد.
نتیجه‌گیری
خانواده Snapdragon X2 Elite نشاندهنده تلاش بعدی کوالکام برای رقابت‌پذیرتر کردن کامپیوترهای ویندوزی مبتنی بر Arm است. ترکیب فرایند 3 نانومتری، سقف فرکانس‌های بالاتر، GPUهای تقویت‌شده Adreno و NPU با توان 80 TOPS، این SoCها را برای پر کردن شکاف‌های عملکردی و در عین حال افزایش عمر باتری طراحی کرده است. اگر تولیدکنندگان سخت‌افزار بتوانند این ادعاها را در محصولات واقعی پیاده کنند، بهار 2026 میتواند نقطه عطفی برای لپتاپهای رده‌بالای مبتنی بر Arm باشد.
در عمل، موفقیت این چیپ‌ها بسته به تعامل سه‌جانبه بین کوالکام، مایکروسافت و OEMهاست: بهینه‌سازی سطوح نرمافزاری (درایورها و واجهات نرمافزاری مخصوص Arm)، پشتیبانی اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها و طراحی سختافزاری مناسب. بهبود در این حوزه‌ها نه تنها باعث ارتقای عملکرد بومی برنامه‌ها می‌شود، بلکه تجربه اجرای اپلیکیشن‌های سنتی x86 از طریق لایه‌های ترجمه را نیز بهتر خواهد کرد. در کنار این‌ها، افزایش توان NPU میتواند به حرکت گسترده‌تری در سمت محاسبات ترکیبی (on-device AI) منجر شود، جایی که ویژگیهای هوش مصنوعی به صورت محلی و با حفظ حریم خصوصی اجرا می‌شوند.
برای کاربران نهایی، پیام اصلی روشن است: اگر وعده‌های کوالکام به واقعیت تبدیل شود، شاهد دستگاه‌هایی خواهیم بود که ترکیبی از کارایی مناسب، عمر باتری طولانی‌تر و قابلیتهای هوش مصنوعی پیشرفته را ارائه می‌دهند—و این میتواند معیار انتخاب بین پلتفرم‌های مختلف را تغییر دهد. با نزدیک شدن زمان عرضه، توجه به نقدها و بنچمارک‌های مستقل، همچنین بررسی‌های عملی تولیدکنندگان سخت‌افزار، به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا تصمیم آگاهانه‌تری درباره خرید لپتاپهای ویندوزی مبتنی بر Arm اتخاذ کنند.
منبع: gsmarena
ارسال نظر