10 دقیقه
سامسونگ با یک حرکت راهبردی دوباره روی صحنهٔ تراشههای هوش مصنوعی کرهٔ جنوبی ظاهر شده: شاخهٔ سرمایهگذاری این شرکت وارد دور بزرگی از تأمین مالی برای استارتاپ ریبلیونز شده و هم‌زمان تولید شتابدهندههای هوش مصنوعی نسل بعدیِ مبتنی بر گرهٔ ۲ نانومتری GAA را بر عهده می‌گیرد. این همکاری، نقش سامسونگ را نه فقط به‌عنوان یک تولیدکننده، بلکه به‌عنوان شریک استراتژیک و سرمایه‌گذار در زیست‌بوم نوآوری نیمههادی کشور تقویت میکند.
ورود Samsung Ventures به جمع سرمایه‌گذاران: ریبلیونز به مقام یونیکورن می‌رسد
در تازه‌ترین دور Series C، Samsung Ventures در تأمین مالی ۲۵۰ میلیون دلاری ریبلیونز شرکت کرده است؛ دوری که ارزش این شرکت را در حدود ۱.۴ میلیارد دلار ارزیابی کرده و آن را در ردهٔ یونیکورن‌های داخلی قرار می‌دهد. سرمایه‌گذاران دیگر این دور شامل Arm، Pegatron و Lion X Ventures هستند و پیش از این نیز بانک توسعه کره و Korelya Capital از ریبلیونز حمایت کرده بودند. این تزریق سرمایه پس از ادغام ریبلیونز با SAPEON Korea انجام شد و دو شرکت از آن به‌عنوان نخستین یونیکورن چیپ AI کره یاد می‌کنند.
سابقهٔ تولید: از ۵nm تا ۲nm GAA
سامسونگ در سال‌های گذشته تولید ویفرهای ریبلیونز را در گرههای پیشرفته بر عهده داشته است: تولیدات ۵ نانومتری در ۲۰۲۱ و ۴ نانومتری در ۲۰۲۳ نمونه‌هایی از این همکاری‌اند. حالا توافق جدید تولید را برای گرهٔ پیشرفتهٔ ۲ نانومتری با معماری Gate-All-Around (GAA) تضمین میکند؛ گره‌ای که وعدهٔ چگالی ترانزیستور بالاتر و بازده انرژی بهتر را می‌دهد. برای سامسونگ، این ادامهٔ روندی است که در آن شریکان فاب‌لس امیدوارکننده را به سطوح تکنولوژیک بالاتر می‌برد تا مزیت رقابتی مشترکی شکل بگیرد.
چرا معماری GAA اهمیت دارد؟
معماری GAA به طراحان اجازه می‌دهد کنترل بهتری روی کانال ترانزیستورها داشته باشند و به همین دلیل در گرههای بسیار کوچک مانند ۲ نانومتر، عملکرد و مصرف جریان را بهینه میکند. به‌عبارت دیگر، وقتی هدف توسعهٔ شتابدهندههای هوش مصنوعی با کارایی بالا و مصرف انرژی کم است، GAA یک انتخاب فنی کلیدی به شمار می‌آید.
استراتژی ریبلیونز: تمرکز بر شتابدهندههای کارآمد برای inference
درست برخلاف طراحی‌هایی که مصرف برق بسیار بالا دارند و عمدتاً برای آموزش (training) مدل‌های بزرگ ساخته می‌شوند، ریبلیونز روی شتابدهندههای کمهزینه و کممصرف برای استنتاج (inference) متمرکز است. محصول برجستهٔ این شرکت، REBEL-Quad، مشخصاً برای استقرارهای بزرگ طراحی شده؛ جایی که توان عملیاتی (throughput) و هزینهٔ عملیاتی بیش از هر چیز اهمیت دارد. این تمرکز، ریبلیونز را در نقش رقیبی جدی در برابر بازیگران محلی مانند FuriosaAI و نام‌های جهانی مثل AMD و Nvidia قرار می‌دهد.
REBEL-Quad چه وعده‌ای می‌دهد؟
REBEL-Quad طراحی شده تا با داشتن نسبت عملکرد به وات بالا و هزینهٔ تولید رقابتی، امکان استقرار گسترده در دیتاسنترها و محیط‌های لبه‌ای را فراهم کند. در مقایسه با شتابدهندههایی که عمدتاً برای آموزش شبکه‌های عصبی ساخته شده‌اند، تمرکز REBEL-Quad بر بهینه‌سازی عملیات inference است؛ یعنی اجرای مدل‌ها با مصرف انرژی پایین و هزینه‌های عملیاتی کمتر.
چرا ۲ نانومتر برای هوش مصنوعی اهمیت دارد
تصور کنید روزانه میلیون‌ها درخواست استنتاج توسط یک سرویس پردازش میشود: در چنین شرایطی مصرف انرژی و هزینهٔ بهره‌برداری به‌سرعت محدودیت‌ساز می‌شوند. گرهٔ ۲ نانومتری با معماری GAA میتواند منطق متراکم‌تری ارائه دهد و بازده انرژی را نسبت به گرههای قدیمی‌تر بهبود بخشد. اثر این بهبودها برای اپراتورهای کلاد، ارائه‌دهندگان خدمات لبه و کسب‌وکارهایی که مدل‌های هوش مصنوعی را در مقیاس اجرا می‌کنند، بسیار محسوس خواهد بود.
- کاهش هزینه‌های برق: مصرف کمتر به معنی صرفه‌جویی مستقیم در هزینه‌های عملیاتی است.
- بهره‌وری در فضا و خنک‌کنندگی: هر رک سرور میتواند بار استنتاج بیشتری تحمل کند.
- بهبود تجربه کاربری: Latency کمتر و توان عملیاتی بالاتر برای سرویس‌های حساس به تأخیر.
پیامدها برای بازار و اکوسیستم کره جنوبی
نقش دوگانهٔ سامسونگ به‌عنوان سرمایه‌گذار و تولیدکننده، اکوسیستمی متصل‌تر برای تراشههای هوش مصنوعی در کرهٔ جنوبی ایجاد میکند. این نشانهٔ اعتماد به طراحان داخلی است و در عین حال پیوندهای زنجیرهٔ تأمین را تقویت میکند؛ خصوصاً در زمانی که رقبا برای بهینه‌سازی سخت‌افزار اختصاصی برای استنتاج در حال مسابقه هستند. برای کسب‌وکارهایی که در حال ارزیابی زیرساخت‌های هوش مصنوعی هستند، افزایش رقابت در طراحی شتابدهندههای کارآمد میتواند منجر به کاهش هزینهها و شتاب نوآوری شود.
با ورود سامسونگ به تولید ۲ نانومتر و حمایت مالی از ریبلیونز، ترند بزرگ‌تری را می‌بینیم: همکاری‌های استراتژیک میان foundryها و فابلسها دارد شتاب می‌گیرد و حرکت به سمت سخت‌افزارهای تخصصی و کممصرف برای هوش مصنوعی را تسریع میکند.
تأثیر بر رقابت جهانی
ایدهٔ همکاری نزدیک میان تولیدکنندهٔ تراشه و طراح فاب‌لس، میتواند بازی را به نفع رقابت‌های محلی تغییر دهد. وقتی سامسونگ به‌عنوان Foundry ظرفیت ۲ نانومتری را برای ریبلیونز فراهم میکند، این امکان را می‌دهد تا محصولی رقابتی‌تر از لحاظ قیمت و مصرف انرژی تولید شود که بتواند در بازارهای جهانی با غول‌هایی مانند Nvidia و AMD رقابت کند. برای شرکت‌های ابرمحاسباتی و ارائه‌دهندگان سرویس‌های هوش مصنوعی، تنوع بیشتر در عرضه‌کنندگان شتاب‌دهنده به معنی انتخاب‌های بهتر و چانه‌زنی قیمتی بیشتر است.
چالش‌ها و ریسک‌های پیش رو
هرچند خبرها امیدوارکننده‌اند، اما موانع فنی و تجاری قابل‌توجهی نیز وجود دارند. تولید در گرهٔ ۲ نانومتری هنوز پیچیدگی‌های فنی زیادی دارد و هزینهٔ راه‌اندازی و فرایند تضمین کیفیت برای نمونه‌های انبوه قابل‌توجه است. علاوه بر این، بازار شتابدهندههای AI بسیار رقابتی است و موفقیت تجاری نیازمند قیمت‌گذاری هوشمندانه، اکوسیستم نرم‌افزاری قوی و پشتیبانی مشتری گسترده است.
- ریسک تولید: افزایش نرخ خطا یا مشکلات Yield میتواند زمان‌بندی عرضه را به‌تعویق بیندازد.
- رقابت نرم‌افزاری: بدون نرم‌افزار و کتابخانه‌های بهینه‌شده، حتی بهترین سخت‌افزار هم کارایی کامل را نخواهد داشت.
- مسائل زنجیرهٔ تأمین: مواد خام، تجهیزات تولید و مسائل لجستیکی ممکن است سرعت تولید را کاهش دهند.
چه چیزی را باید زیر نظر داشت؟
برای سرمایه‌گذاران، مهندسان و مدیران فناوری اطلاعات، چند نشانهٔ کلیدی میتواند وضعیت پروژه را روشن کند:
- جدول زمانی تولید انبوه ۲ نانومتری و نرخ Yield اعلام‌شده توسط سامسونگ.
- نتایج بنچمارک‌های واقعی REBEL-Quad در عملیات استنتاج مقیاس‌پذیر.
- توافقات نرم‌افزاری: پشتیبانی از کتابخانه‌های محبوب یادگیری ماشین (مثل TensorFlow، PyTorch) و تعامل با پشته‌های نرم‌افزاری کلاد.
- قیمت‌گذاری و مدل‌های تجاری: قیمت هر واحد و هزینهٔ کل مالکیت (TCO) در مقایسه با رقبا.
نقش کلود و اپراتورهای لبه
عرضهٔ شتابدهندههای کارآمد‌تر باعث میشود که ارائه‌دهندگان کلاد و اپراتورهای لبه بتوانند مدل‌های پیچیده‌تری را با صرف هزینهٔ کمتر اجرا کنند. این تغییر میتواند به ظهور خدمات جدید مبتنی بر هوش مصنوعی در لبه منجر شود؛ خدماتی که پیش‌تر به دلیل هزینهٔ بالا اقتصادی نبودند. بنابراین، همکاری میان سازمان‌های کلاد، فابلسها و foundryها یک فاکتور کلیدی در توسعهٔ محصول و بازار خواهد بود.
جنبه‌های فنی: جزئیات بیشتر دربارهٔ ۲ نانومتر و GAA
در سطح مهندسی، حرکت به سوی ۲ نانومتر مستلزم نوآوری در چند حوزه است: لیتوگرافی پیشرفته، کنترل حرارتی و طراحی توان (power delivery)، مواد رسانا و عایق جدید، و تست و اندازه‌گیری با دقت بالاتر. معماری GAA به‌خاطر توانایی کنترل کانال از جهات مختلف، نسبت به FinFET مزیت دارد و خصوصاً در گرههای کمتر از ۵ نانومتر بازده بهتری نشان می‌دهد.
- لیتوگرافی: استفادهٔ گسترده‌تر از EUV چندتایی و تکنیک‌های پیشرفتهٔ الگوپذیری.
- مواد: به‌کارگیری لایه‌های جدید با مقاومت حرارتی و الکتریکی بهتر.
- طراحی توان: اهمیت مدیریت توان و توزیع انرژی در مقیاس رک و دیتاسنتر.
- تست و اعتبارسنجی: روش‌های جدید برای اطمینان از Reliability در مدت‌زمان طولانی.
مزیت رقابتی برای ریبلیونز و سامسونگ
برای ریبلیونز، دسترسی به ظرفیت تولید ۲ نانومتری سامسونگ یعنی امکان ارائهٔ محصولی که هم از نظر عملکرد و هم از حیث هزینهٔ عملیاتی مزیت دارد. برای سامسونگ نیز این همکاری راهی است برای تثبیت جایگاه خود به‌عنوان Foundry پیشرو در گرههای پیشرفته و تقویت ارتباط با طراحان فاب‌لس که ممکن است در آینده به شرکای بلندمدتی تبدیل شوند.
چگونه این همکاری میتواند فناوری محلی را تقویت کند؟
یک زنجیرهٔ تأمین که شامل طراحان محلی، تامین‌کنندگان مواد، شرکت‌های آزمون و تولیدکنندگان تجهیزات باشد، میتواند ارزش افزودهٔ بیشتری در اقتصاد ملی ایجاد کند. مهارت‌ها و تجربیات به‌دست‌آمده در این پروژه‌ها به توسعهٔ پروژه‌های آتی کمک خواهد کرد و پتانسیل تبدیل شدن کرهٔ جنوبی به یک هاب مهم در فناوری‌های نیمههادی را افزایش می‌دهد.
نقش سیاست‌گذاری و سرمایهگذاری دولتی
حمایت بانک توسعه کره و نهادهای سرمایهگذاری قبلی نشان می‌دهد که بازیگران دولتی نیز به این حوزه توجه دارند. سیاست‌های حمایتی، تسهیلات مالی و برنامه‌های آموزشی میتواند سرعت نوآوری در اکوسیستم نیمههادی را افزایش دهد؛ بهویژه وقتی که موضوع توسعهٔ گرههای بسیار پیشرفته و زیرساخت‌های تولید پیشرفته مطرح است.
مثال‌هایی از حمایت مؤثر
تسهیلات مالی برای R&D، جذب استعدادهای بین‌المللی، و تسهیل دسترسی به تجهیزات تولیدی پیشرفته از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند تفاوت ایجاد کنند. در کنار این‌ها، ایجاد مراکز مشترک تحقیقاتی بین دانشگاه، صنعت و دولت میتواند به‌سرعت دانش فنی را در سطح ملی ارتقا دهد.
چه آینده‌ای در انتظار است؟
اگر همه چیز مطابق برنامه پیش برود، می‌توان انتظار داشت که شتابدهندههای مبتنی بر ۲ نانومتر با معماری GAA ظرف چند سال آینده وارد بازار شوند و معیارهای جدیدی را برای کارایی و مصرف انرژی تنظیم کنند. این تحول میتواند بازار استنتاج هوش مصنوعی را دگرگون کند، مدل‌های کسب‌وکاری جدیدی ایجاد نماید و رقابت بین تولیدکنندگان سخت‌افزار را تندتر سازد.
در نهایت، این همکاری میان سامسونگ و ریبلیونز بیش از یک خبر مالی است؛ نشانه‌ای است از بلوغ فنی و اقتصادی اکوسیستم نیمههادی کرهٔ جنوبی و نمایشی از اینکه چگونه اتحاد میان تولید و طراحی میتواند مرزهای فناوری را جابه‌جا کند.
منبع: sammobile
ارسال نظر