9 دقیقه
اپل بهصورت کمسروصدا بهروزرسانیهایی مبتنی بر تراشهٔ M5 را برای دو محصول پرچمدار خود عرضه کرده است: مکبوک پرو ۱۴ اینچ و هدست Vision Pro. هر دو دستگاه به لطف سیلیکون جدید M5 شاهد افزایش قابلتوجه در سرعت و کارایی هستند، اما تغییراتی هم وجود دارد که ارزش دانستن دارند و باید در تصمیمگیری خرید مدنظر قرار گیرند. در این بررسی جزئیات فنی، مقایسههای عملکردی و جنبههای کاربردی مانند عمر باتری، وزن و سازگاری نرمافزاری را بررسی میکنیم تا مخاطبانی که به دنبال ارتقاء یا خرید دستگاههای اپل با تراشهٔ M5 هستند، اطلاعات کافی داشته باشند.
چه چیز جدیدی برای مکبوک پرو ۱۴ اینچ آمده است؟
مکبوک پرو ۱۴ اینچ اکنون در کانفیگ پایه با تراشهٔ اختصاصی اپل یعنی M5 عرضه میشود که برای کاربران حرفهای خلاق و استفادهکنندگان روزمره ارتقای ملموسی بههمراه دارد. در قلب این تراشه یک پردازندهٔ ۱۰ هستهای وجود دارد که به چهار هستهٔ عملکردی (performance) و شش هستهٔ بهرهوری (efficiency) تقسیم شده است. علاوه بر آن، یک واحد گرافیکی ۱۰ هستهای تازه طراحی شده تعبیه شده که هر هسته آن شامل شتابدهندهٔ عصبی (Neural Accelerator) است تا پردازشهای مرتبط با هوش مصنوعی و یادگیری ماشین روی دستگاه سریعتر انجام شود. این ترکیب معماری CPU/GPU و موتور عصبی، توازن خوب بین قدرت پردازشی و مصرف انرژی را هدف قرار میدهد و برای نرمافزارهای تولید محتوا، تدوین ویرایش و پردازش تصویر و ویدئو مناسب است.

- هوش مصنوعی و یادگیری ماشین: اپل ادعا میکند جریانهای کاری مبتنی بر هوش مصنوعی تا 3.5 برابر سریعتر نسبت به مدل پایهٔ M4 عمل میکنند و در مقایسه با M1 تا 6 برابر بهبود وجود دارد. این بهبود در پردازشهای on-device میتواند کاربردهایی مانند تولید محتوای مبتنی بر هوش مصنوعی، رتوش خودکار تصاویر و تحلیل ویدئو را روانتر کند.
- موتور عصبی (Neural Engine): موتور عصبی 16 هستهای برای تسریع وظایف مبتنی بر هوش مصنوعی درون دستگاه طراحی شده است که به بهبود عملکرد در برنامههای اختصاصی و ابزارهای حرفهای کمک میکند.
- عملکرد چندرشتهای (Multithreaded): برای بارهای کاری سنگین و پردازشهای چندنخی حدود 20 درصد افزایش عملکرد گزارش شده است که به معنا افزایش سرعت رندرینگ و پردازشهای محاسباتی در نرمافزارهایی مانند فتوشاپ، افتر افکت و برنامههای توسعه است.
- پهنای باند حافظه: پهنای باند حافظه تا 30 درصد افزایش یافته و اکنون در حدود 153 گیگابایت بر ثانیه قرار دارد که برای جابجایی سریع دادهها بین CPU، GPU و حافظهٔ یکپارچه اهمیت دارد و در پروژههای سنگین و کار با فایلهای بزرگ مزیت محسوب میشود.
اپل همچنین به بهبود چشمگیر عمر باتری اشاره کرده است: تا 24 ساعت عمر باتری در یک شارژ برای مدل ۱۴ اینچ اعلام شده است. این افزایش عمدتاً ناشی از بهینهسازیهای کارایی تراشهٔ M5 است و نه افزایش ظرفیت باتری — دستگاه همچنان از یک سلول 72.4 واتساعتی استفاده میکند و آداپتور 70 وات USB-C هم در جعبه قرار دارد. در عمل، عمر باتری بسته به الگوی استفاده (پخش ویدئو، مرور وب، تدوین ویدیوی سبک یا سنگین) متفاوت خواهد بود و سناریوهای کاری حرفهای احتمالاً کمتر به آمار 24 ساعت نزدیک میشوند، اما برای کاربران روزمره و تولید محتوا با بهینهسازی مناسب، بهبود محسوس است.

بهجز تغییر تراشه، باقی قطعات سختافزاری مکبوک پرو ۱۴ اینچ مشابه نسخهٔ سال گذشته باقی ماندهاند. نمایشگر همان پنل 14.2 اینچی Liquid Retina XDR با رزولوشن 1,964 در 3,024 پیکسل است که با تکنولوژی ProMotion تا 120 هرتز رفرش دینامیک و حداکثر روشنایی HDR تا 1,600 نیت را پشتیبانی میکند. وبکم 12 مگاپیکسلی Center Stage نیز برای تماسهای ویدیویی و فریمبندی خودکار مناسب است. درگاهها تغییر نکردهاند: مگسیف (MagSafe)، سه پورت Thunderbolt 4، HDMI، شیار کارت SDXC و جک هدفون در دسترس هستند. اتصال بیسیم نیز شامل Wi‑Fi 6E و بلوتوث 5.3 میشود که برای ارتباطات سریع و پایدار مفید است. این مشخصات نشان میدهد اپل تمرکز اصلی را بر بهبود تجربهٔ محاسباتی مبتنی بر تراشه گذاشته و نه بازطراحی فیزیکی یا اضافهکردن پورتهای جدید.

Vision Pro: تعداد پیکسل بیشتر و هوش مصنوعی سریعتر
هدست Vision Pro نیز از تراشهٔ M5 بهرهمند شده است و این ارتقاء باعث بهبودهای معنادار اما نه انقلابی در تجربهٔ واقعیت ترکیبی (mixed-reality) شده است. پنلهای میکرو-OLED اکنون قادر به رندر حدود 10٪ پیکسل بیشتر هستند که متن خواناتر و تصویر واضحتری را به ارمغان میآورد. نرخ نوسازی (رفرش) در سناریوهای پشتیبانیشده تا 120 هرتز افزایش یافته است، درحالیکه مدل نسل اول معمولاً تا 100 هرتز کار میکرد؛ این موضوع میتواند تجربهٔ حرکتی روانتر و کاهش تاری در محتوای سریع را فراهم کند.
افزایش عملکرد به حوزهٔ هوش مصنوعی نیز سرایت کرده است: اپل میگوید اپلیکیشنهای بومی اپل (first-party) ویژگیهای مبتنی بر هوش مصنوعی را تا 50٪ سریعتر اجرا خواهند کرد، در حالیکه برخی از اپلیکیشنهای شخصثالث میتوانند در بارهای کاری مشخص تا 2 برابر شتاب بگیرند. این به معنای تعاملات مکانی (spatial computing) سریعتر، درک سریعتر صحنهها و پردازش دروندستگاهی بهتر برای اپلیکیشنهای فراگیر است. برای توسعهدهندگان واقعیت مجازی و افزوده، این افزایشها فرصتی برای ساخت محتوای پیچیدهتر و پاسخگوتر فراهم میکند.

عمر باتری هم بهطور جزئی بهتر شده است: اپل تا 2.5 ساعت برای استفادهٔ عمومی و تا 3 ساعت پخش ویدئوی پیوسته را فهرست کرده است — این اعداد برای جلسات طولانیتر مفید هستند اما همچنان برای کاربران حرفهای که نیاز به جلسات طولانی بیوقفه دارند یک محدودیت محسوب میشود. علاوه بر این، بستهبندی، مدیریت گرما و نحوهٔ توزیع انرژی بین نمایشگرهای میکرو-OLED و تراشهٔ M5 در تجربهٔ واقعی میتواند متفاوت باشد، بنابراین کاربران سنگین باید انتظار داشته باشند که در استفادهٔ ترکیبی لازم باشد به پریز برق یا پاوربانک متصل شوند.
یک نکتهٔ منفی کلیدی: Vision Pro مجهز به M5 سنگینتر است. بسته به تنظیمات Light Seal و هدبند، مدل جدید بین 750 تا 800 گرم وزن دارد که بهطور محسوس سنگینتر از وزن 600–650 گرمی نسخهٔ M2 است. این افزایش وزن میتواند در استفادهٔ طولانیمدت روی راحتی تأثیر بگذارد و برخی از کاربران ممکن است ترجیح دهند تا با لوازم جانبی حمایتی یا بندهای متفاوت وزن را بهتر توزیع کنند. برای استفادهٔ طولانیمدت در محیط کاری یا جلسات طولانی، وزن اضافه ممکن است بهعنوان یک عامل منفی مهم شمرده شود.

New Dual Knit Band
اپل اکسسوری جدیدی بهنام Dual Knit Band برای Vision Pro معرفی کرده که بهصورت جداگانه با قیمت 99 دلار عرضه میشود. این بند با استفاده از بافت سهبعدی (3D knitting) ساخته شده و دو بند بالا و پایین دارد که هدف آن پخش وزن هدست بهصورت راحتتر و کاهش فشار روی یک نقطه از سر است. طراحی این بند بهگونهای است که علاوه بر مدل M5 Vision Pro با نسخهٔ اصلی M2 نیز سازگار است، لذا کاربرانی که قبلاً هدست را دارند میتوانند برای افزایش راحتی آن را خریداری کنند. از منظر مهندسی، استفاده از مواد با کشش مناسب و بافت چندلایه میتواند به توزیع بهتر نیرو و افزایش پایداری هدست روی سر کمک کند، اما تأثیر واقعی بر راحتی بلندمدت نیاز به تجربهٔ عملی دارد.

قیمت، رنگها و زمان عرضه
مکبوک پرو ۱۴ اینچ با تراشهٔ M5 از قیمت شروعی 1,599 دلار برای پیکربندی 16 گیگابایت رم و 512 گیگابایت حافظهٔ داخلی عرضه میشود و در رنگهای Space Black و Silver در دسترس است. پیشسفارشها در بازارهای کلیدی از جمله ایالات متحده، بریتانیا، استرالیا، کانادا، فرانسه، آلمان، هنگکنگ، ژاپن و امارات آغاز شده و ارسال سفارشها از تاریخ 22 اکتبر شروع میشود. بسته به منطقه، مالیاتها و هزینههای گمرکی، قیمت نهایی ممکن است متغیر باشد؛ همچنین در برخی بازارها امکانات و خدمات پس از فروش متفاوت ارائه میشود که خریداران باید پیش از خرید بررسی کنند.
Vision Pro مجهز به M5 قیمت شروعی 3,499 دلار برای مدل 256 گیگابایتی خود را حفظ کرده است و عرضهٔ آن نیز از 22 اکتبر آغاز خواهد شد. بند Dual Knit نیز با قیمت 99 دلار فروخته میشود. برای کاربران کسبوکارها یا استودیوها امکان سفارش حجمهای بالاتر یا خدمات شرکتی ممکن است وجود داشته باشد که بسته به قراردادها و برنامههای تجاری اپل قیمتها و شرایط متفاوت خواهد بود.
اینکه آیا این ارتقاءها برای شما اهمیت دارد به اولویتهایتان بستگی دارد: اگر به هوش مصنوعی سریعتر روی دستگاه، عمر باتری طولانیتر در مکبوک و نمایشگر تیزتر در Vision Pro نیاز دارید، رفرش مبتنی بر M5 پاسخ مناسبی ارائه میدهد. اما اگر نسبت به وزن هدست حساس هستید یا همین حالا یک مکبوک اخیر دارید، تغییرات ممکن است بیشتر تدریجی و جزئی بهنظر برسند. بهعلاوه، هزینهٔ ارتقاء برای خریدارانی که از M2 یا M4 به M5 میخواهند مهاجرت کنند باید در مقابل نیازهای واقعی کاری و بازده سرمایهگذاری سنجیده شود.
منبع: gsmarena
ارسال نظر