10 دقیقه
نایک از پروژه‌ای به نام Project Amplified رونمایی کرده است؛ سیستمی پوشیدنی برای کفش که با افزودن موتور به ناحیه پایین‌تنه، پیادهروی و دویدن را سریعتر و کمخستگیتر میکند. ایده اصلی این پروژه دموکراتیزه کردن حرکت است، همان‌طور که دوچرخه‌های برقی (e-bike) دامنه و دسترسی به دوچرخه‌سواری را گسترده کردند؛ هدف این است که افراد بیشتری بتوانند از پیاده‌روی‌ها و دویدن‌های طولانی‌تر و آسان‌تر لذت ببرند.
پروژه Amplified چیست و چرا اهمیت دارد
Project Amplified یک سیستم ماژولار است که به کفش دویدن وصل می‌شود و یک کاف (بند نگهدارنده) دور ساق پا می‌گیرد تا در هر گام کمک موتوری ارائه دهد. نایک این پلتفرم را به‌عنوان راهی برای گسترش تعریف «ورزشکار» مطرح میکند و این دیدگاه را دارد که هر کس بدن داشته باشد، می‌تواند ورزشکار باشد. به عبارت دیگر، این فناوری به هر کسی که بخواهد در حرکت کمی کمک داشته باشد — از مبتدیان تا پیاده‌روی‌کنندگان تفریحی — هدف‌گذاری شده است.
مهم است اشاره کنیم که منظور از «دموکراتیزه کردن حرکت» صرفاً افزایش سرعت نیست؛ بلکه کاهش بار فیزیکی و روانی حرکت روزمره است تا افرادی که به‌دلیل سن، آسیب، یا سطح آمادگی جسمانی کمتر از فعالیت‌های پیادهای دوری می‌زنند، انگیزه و امکان بیشتری برای شرکت در فعالیت بدنی پیدا کنند. این مفهوم هم برای بازار مصرفکننده انبوه و هم برای کاربردهای توانبخشی و پزشکی جذاب است.
نحوه کار سیستم کفش موتوردار
این مجموعه یک کفش دویدن دارای صفحه کربنی (carbon fiber plate) را با یک موتور سبک‌وزن، باتری قابل شارژ در کاف ساق، و یک تسمه انتقال نیرو (drive belt) جفت میکند. حسگرها و الگوریتمهای حرکتی در زمان واقعی وضعیت پوشنده را می‌خوانند تا حرکت را پیشبینی کرده و در لحظه‌ی مناسب نیروی پرتاب پا از ناحیه مچ وارد کنند.
- طراحی ماژولار: کفش را میتوان با یا بدون واحد کمکی پوشید و واحد کمک را به‌صورت جداگانه نصب یا جدا کرد.
- حسگرها برای پیشبینی حرکت کار می‌کنند تا کمک به‌صورت یکپارچه و بدون تأخیر ارائه شود.
- صفحه کربنی حس دویدن با کیفیت بالا را حتی زمانی که موتور فعال نیست فراهم می‌آورد.
- جزئیات فعلی مانند عمر باتری، شعاع حرکتی (range) و توان خروجی هنوز به‌طور کامل اعلام نشده است.
در توسعه فنی، شرکت روباتیک Dephy مسئول بخش رباتیک و اجزای هوش مصنوعی است و آزمایشگاه تحقیقاتی ورزشی نایک (Nike Sport Research Lab) داده‌های بیومکانیکی را از آزمایشگاه و تست‌های میدانی در اختیار پروژه گذاشته است. این همکاری ترکیبی از طراحی صنعتی، علوم ورزشی، مهندسی روباتیک و الگوریتمهای کنترل حرکتی را نشان میدهد.
سخت‌افزار: موتور، باتری و صفحه کربنی
موتورهای مورد استفاده در چنین سیستم‌هایی معمولاً به‌گونه‌ای انتخاب می‌شوند که ترکیبی از گشتاور مناسب و وزن کم داشته باشند. باتری در کاف ساق قرار می‌گیرد تا مرکز جرم نزدیک به بدن باقی بماند و تعادل حفظ شود. صفحه کربن فیبری نه‌تنها برای پایداری و انتقال نیرو کاربرد دارد، بلکه هنگام خاموش بودن واحد کمکی، حس دویدن باکیفیت را حفظ میکند. طراحی حرارتی، حفاظت در برابر رطوبت و دوام مکانیکی از دیگر ملاحظات مهم سخت‌افزاری هستند.
نرم‌افزار و الگوریتم: حسگرها و کنترل حرکتی
حسگرهای IMU (شتاب‌سنج و ژیروسکوپ)، سنسورهای فشار و شاید سنسورهای مکانیکی در کاف و کفش یا روی تسمه به‌کار می‌روند تا فازهای گام و نیت حرکتی (intent) را تشخیص دهند. الگوریتم‌ها بایددر کمتر از چند میلی‌ثانیه تصمیم بگیرند که چه زمانی و با چه شدتی کمک کنند تا احساس «یکپارچگی با بدن» ایجاد شود. یادگیری ماشین و مدل‌های بیومکانیکی می‌توانند برای تنظیم شخصی‌سازی‌شده روی هر کاربر به‌کار بروند.
ایمنی و کنترل
مسائل ایمنی شامل جلوگیری از کمک‌های ناگهانی یا ناهماهنگ، قفل مکانیکی در صورت افت نیرو، و امکانات خاموشی اضطراری است. علاوه بر این، برنامههای موبایل یا رابط‌های کاربری برای تنظیم سطح کمک، مشاهده وضعیت باتری و به‌روزرسانی نرم‌افزار احتمالاً بخشی از تجربه کاربری خواهند بود.
تأثیرات واقعی: پیمایش بیشتر و کاهش احساس تلاش
شرکت‌کنندگان در تست‌ها توصیف می‌کنند که سیستم مانند بخشی از بدن عمل میکند و حتی بالا رفتن از سربالایی‌ها احساس نزدیک‌تری به سطح صاف پیدا میکند. نایک می‌گوید واحدهای نسل اول برای دونده‌های مبتدی هدف‌گذاری شده‌اند که با سرعتی تقریباً بین 10 تا 12 دقیقه به‌ازای هر مایل می‌دوند. برخی از تست‌کنندگان گزارش داده‌اند که در زمان استفاده از کمک، از سرعت 12 دقیقه در مایل به حدود 10 دقیقه در مایل رسیده‌اند.
فارغ از افزایش سرعت خالص، مزیت برجسته کاهش «احساس تلاش» است؛ یعنی افراد کمتر خسته می‌شوند و احساس می‌کنند انرژی کمتری صرف کرده‌اند. این تغییر می‌تواند پیاده‌روی‌های روزمره، مسیرهای طولانی‌تر در محل کار یا تفریح، و دویدن‌های سبک را برای تازه‌واردان یا افرادی که نگران خستگی هستند، کمتر دلهره‌آور کند.
کاربردهای بالینی و جمعیت‌های خاص
گرچه هدف اولیه بازار مصرفکننده است، اما فناوری کمکی موتوردار می‌تواند در توانبخشی و مراقبت از سالمندان نیز کاربردهای مهمی داشته باشد. برای بیمارانی که پس از جراحت یا سکته مغزی تعادل یا قدرت کافی ندارند، سیستم‌های کمکی کنترل‌شده می‌توانند به بازگرداندن گام‌های مؤثرتر و جلوگیری از افتادن کمک کنند. همچنین افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند آرتریت یا بیماری‌های قلبی ممکن است با کاهش بار عضلانی، توان حرکت روزانه را افزایش دهند.
محدودیت‌ها و زمینه‌های بهبود
با وجود وعده‌ها، محدودیت‌هایی وجود دارد: وزن اضافی، نیاز به شارژ، هزینه بالا، و نیاز به هماهنگی دقیق بین سخت‌افزار و الگوریتم‌ها. بهبود عمر باتری، کاهش وزن ماژول‌ها، و بهینه‌سازی الگوریتمهای تشخیص فاز گام از جمله زمینه‌های فنی هستند که توسعه‌دهندگان احتمالاً روی آن‌ها کار خواهند کرد.
جایگاه Project Amplified در روند گسترده‌تر فناوری
این نخستین بار نیست که موتورها به حرکت انسانی اضافه می‌شوند؛ اسکلت‌های بیرونی صنعتی و پوشیدنی‌های مصرفی پیش از این وجود داشته‌اند. بسیاری از این تکنولوژی‌ها از منطق مشابهی الهام می‌گیرند: افزودن کمک موتوری برای افزایش برد، کاهش تلاش و ارتقای کارایی. تفاوت نایک در این است که این ایده‌ها را در قالب یک سیستم دویدنِ مصرف‌کننده‌محورِ شیک بسته‌بندی میکند و علوم ورزشی و طراحی را در مرکز تجربه قرار میدهد.
از نظر بازار، ترکیب طراحی صنعتی قوی، برندینگ نایک و همکاری با شرکت‌های رباتیک مانند Dephy می‌تواند به عملیاتی شدن سریعتر محصول و پذیرش مصرفکننده کمک کند. در عین حال، ورود شرکت‌های ورزشی بزرگ به حوزه پوشیدنی‌های موتوردار فشار رقابتی را بالا می‌برد و نوآوری‌های جدیدی را به همراه خواهد داشت.
مقایسه با اسکلت‌های بیرونی صنعتی
اسکلت‌های بیرونی صنعتی اغلب برای باربرداری سنگین، محافظت از کمر یا تسهیل کارگران در محیط‌های صنعتی طراحی می‌شوند؛ آن‌ها معمولاً سنگین‌تر و تخصصی‌تر هستند. Project Amplified اما برای محیط شهری و مسیرهای پیادهروی/دویدن طراحی شده و تمرکز آن بر تجربه کاربر و طراحی ظاهری است. در نتیجه فلسفه طراحی، الزامات ایمنی و معیارهای عملکردی متفاوت خواهند بود.
تأثیر بر بازار پوشیدنی‌های رباتیک و دویدن
با ورود نایک به این حوزه، احتمال افزایش سرمایه‌گذاری در پوشیدنی‌های موتوردار وجود دارد؛ شرکت‌های فناوری، استارت‌آپ‌ها و برندهای ورزشی کوچکتر ممکن است محصولات مکمل یا رقابتی ارائه دهند. همچنین بازار خدماتی مانند برنامههای آموزشی سفارشی، اشتراک باتری یا خدمات پس از فروش تخصصی می‌تواند رشد کند.
دسترسی و چه انتظاری باید داشت
نایک می‌گوید Project Amplified هنوز در مراحل ابتدایی تست است و ممکن است طی چند سال آینده به عرضه تجاری برسد. قیمت‌گذاری هنوز مشخص نیست؛ اما با توجه به پایه کفش دارای صفحه کربنی و رباتیک یکپارچه، انتظار قیمت پریمیوم در زمان عرضه منطقی است. برای کسانی که می‌خواهند جلوتر از عرضه نایک تجربه‌ای از حرکت موتوردار داشته باشند، گزینه‌های ثالث بازار مانند Hypershell X هم‌اکنون در دسترس است و ارزش بررسی دارند.
پیشبینی می‌شود که عرضه اولیه شامل برنامههای آزمایشی محدود، برنامههای توانبخشی و مشارکت‌های آزمایشی با ورزشگاه‌ها یا فروشگاه‌های منتخب باشد تا داده‌های میدانی بیشتر جمع‌آوری و تجربه کاربری بهبود یابد. نایک احتمالاً از داده‌هایی که از آزمایش‌ها به‌دست می‌آورد برای تنظیم سطوح کمک، تنظیمات شخصی‌سازی و بهبود دوام و ایمنی محصول استفاده خواهد کرد.
قیمت، خدمات و نگهداری
با توجه به پیچیدگی مکانیکی و الکترونیکی، هزینه‌های خدمات و نگهداری می‌توانند قابل ملاحظه باشند. احتمالاً تعمیرات تخصصی، تعویض باتری و به‌روزرسانی نرم‌افزاری بخشی از چرخه عمر محصول خواهند بود. مدل‌های تجاری ممکن است شامل خرید واحد اصلی همراه با طرح‌های اشتراک برای باتری یا خدمات پشتیبانی باشد.
ملاحظات قانونی و زیست‌محیطی
مسائل مربوط به مقررات، ایمنی عمومی (به‌ویژه در فضاهای شهری پرجمعیت)، و بازیافت باتری‌ها از منظر زیست‌محیطی اهمیت دارد. تولید با مواد سبک و بازیافت‌پذیر، اصول طراحی پایدار و گزینه‌های جمع‌آوری باتری‌های فرسوده می‌تواند به کاهش اثرات محیطی کمک کند و برای جلب نظر مصرف‌کنندگان آگاه به پایداری ضروری است.
تصور کنید که در پیادهروی بعدی خود مسافت بیشتری را بدون احساس فرسودگی طی کنید؛ این وعده در قلب ریسک نایک نهفته است: آسان‌تر کردن حرکت ممکن است باعث شود افراد بیشتری مرتبا فعال شوند. در کنار مزایا، موفقیت تجاری این طرح بستگی به مواردی مانند قیمت، دوام، ایمنی، تجربه کاربری و پذیرش عمومی خواهد داشت.
منبع: smarti
نظرات
دویدنپلاس
پروژه منطقیه، ترکیب طراحی ورزشی و رباتیک جالب شد. امیدوارم استاندارد ایمنی، دوام و بازیافت باتری رو جدی بگیرن، بازار بزرگیه
شهرنو
خانواده‌ام سالمنده، اگه اینجور دستگاه‌ها واقعاً خستگی رو کم کنن عالیه. ولی تو روستا یا سفر، شارژ و خدمات چجوریه، نگرانم
امین
یکم اغراق داره. ایده خوبه ولی وزن اضافی، شارژ و تعمیرات مهم‌تر از تبلیغاته؛ نایک باید قیمت رو منطقی کنه
لابکور
واقعاً ایمنی رو چطور ضمانت می‌کنن؟ کمک ناگهانی یا خرابی وسط راه می‌تونه خطرناک باشه، داده‌ها کافیه؟
رودایکس
وای این خیلی باحاله! اگه واقعا حسش طبیعی باشه پیادهروی روزمره هم جذاب میشه، اما قیمت و باتری چی؟
ارسال نظر