افزایش شدید قیمت حافظه سامسونگ و پیامدهای بازار

شرکت سامسونگ الکترونیکس این ماه قیمت چند گروه از تراشه‌های حافظه را به‌صورت قابل توجهی افزایش داده است و دلیل این اقدام را افزایش شدید تقاضای جهانی مرتبط با ساخت و توسعه مراکز داده هوش مصنوعی اعلام کرده‌اند. این تغییر قیمت که توسط منابع صنعتی تأیید شده و در گزارش رویترز نیز به آن اشاره شده است، اثرات موج‌مانندی بر بازار سرورها، لپ‌تاپ‌ها و گوشی‌های هوشمند داشته و نقشه تدارکات سخت‌افزار را تحت فشار قرار می‌دهد.

فشار عرضه در شرایط رقابت مراکز داده هوش مصنوعی برای گسترش

سامسونگ اعلامیه ماهانه معمول خود را درباره قیمت‌های قراردادهای عرضه برای ماه اکتبر به تأخیر انداخت و وقتی جزئیات منتشر شد، افزایش‌های چشمگیر در فهرست قیمت دیده شد. منابع داخل صنعت می‌گویند رقابت شدید برای تجهیز مراکز داده هوش مصنوعی جدید، عرضه حافظه‌های درجه‌سرور (server-grade) مبتنی بر DDR را فشرده کرده است و این عامل باعث افزایش قیمت‌ها شده است. در برخی موارد، رشد قیمت تا حدود 60 درصد نسبت به ماه سپتامبر گزارش شده که نشان‌دهنده کمبود مقطعی و تقاضای فشرده برای حافظه DDR5 سرور است.

این فشار عرضه نشان می‌دهد که روند سریع سرمایه‌گذاری روی زیرساخت‌های محاسباتی و سرویس‌های ابری مبتنی بر هوش مصنوعی، زنجیره تأمین حافظه را به نقطه‌ای رسانده که تولیدکنندگان و خریداران باید برای مدیریت کمبودها و افزایش قیمت‌ها استراتژی‌های جدیدی اتخاذ کنند. علاوه بر افزایش قیمتِ خودِ ماژول‌ها، تغییر در سیاست‌های قرارداد و اولویت‌بندی سفارش‌ها نیز می‌تواند بر توزیع و زمان‌بندی تحویل قطعات تاثیر بگذارد؛ مسأله‌ای که به نوبه خود برنامه‌ریزی برای استقرار مراکز داده را پیچیده‌تر می‌کند.

چقدر افزایش رخ داده است؟

افزایش‌های قابل توجه شامل ماژول‌های DDR5 با ظرفیت 32 گیگابایت سامسونگ است که قیمتشان در نوامبر به حدود 239 دلار رسیده، در حالی که در سپتامبر حدود 149 دلار بود. سایر ظرفیت‌های DDR5 نیز افزایش‌های قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند: نمونه‌های 16 گیگابایتی و 128 گیگابایتی به‌ترتیب حدود 50 درصد افزایش یافته و قیمت‌های آنها تقریبی به 135 دلار و 1,194 دلار رسیده است، در حالی که تراشه‌های 64 گیگابایت و 96 گیگابایت بیش از 30 درصد رشد قیمت داشته‌اند.

این ارقام نشان‌دهنده یک جهش ناگهانی در قیمت‌های حافظه سرور است که می‌تواند اثر مستقیم بر هزینه کلِ مالکیت (TCO) سرورها و زیرساخت‌های مرکز داده داشته باشد. در عمل، برای اپراتورهای دیتاسنتر و شرکت‌هایی که بار کاری سنگین هوش مصنوعی را اجرا می‌کنند، نیاز به حافظه بیشتر با پهنای باند و ظرفیت بالاتر برای مدل‌های بزرگتر باعث می‌شود تا تقاضا برای ماژول‌های DDR5 افزایش یابد؛ موضوعی که در شرایط تولید محدود منجر به نوسان و افزایش قیمت خواهد شد.

مطلب مرتبط

ادامه مطلب

افزایش ریسک های اقلیمی برای صنعت مراکز داده جهانی

ریسک‌های اقلیمی تهدیدی جدی برای صنعت مراکز داده جهان یافته‌های جدید شرکت اطلاعات ریسک مِیپل‌کرافت، توجه‌ها...

هزینه بر دوش چه کسانی می‌افتد و کجا این افزایش‌ها نمایان خواهد شد؟

خریدارانِ مستقیم که بیشترین فشار را احساس می‌کنند، اپراتورهای سرور و مراکز داده هستند. به‌محض اینکه شرکت‌ها برای پشتیبانی از بارهای کاری هوش مصنوعی زیرساخت‌های خود را گسترش می‌دهند، گزارش‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد بسیاری از مشتریان پذیرفته‌اند به اندازه‌ای که سفارش داده بودند، ماژول حافظه تحویل نخواهند گرفت. به گفته توبی گورمن، رئیس توزیع در Fusion Worldwide، این کمبود خریداران را مجبور می‌کند یا قیمت‌های قراردادی بالاتر را بپردازند یا استقرارها را به تعویق بیندازند.

• سرورها و ارائه‌دهندگان ابری: هزینه بالاتر حافظه به‌صورت مستقیم به ساخت و راه‌اندازیِ مراکز داده و سرویس‌های مبتنی بر هوش مصنوعی فشار وارد می‌کند و هزینه کل پروژه‌ها را افزایش می‌دهد.
• رایانه‌های شخصی و لپ‌تاپ‌ها: افزایش هزینه قطعات می‌تواند در صورت عدم‌تحملِ حاشیه سود توسط تولیدکنندگان، به قیمت نهایی دستگاه‌ها افزوده شود.
• گوشی‌های هوشمند: تولیدکنندگانی مانند شیائومی قبلاً هشدار داده‌اند که افزایش قیمت حافظه ممکن است قیمت تلفن‌های همراه را بالا ببرد و بنابراین بازار مصرفی نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

علاوه بر این، فشار بر خریداران سازمانی می‌تواند موجی از سفارش مجدد و اولویت‌بندی تحویل را ایجاد کند که به نوبه خود می‌تواند دسترسی تولیدکنندگان کوچکتر یا بازارهای ثانویه را محدود کند. اپراتورهایی که قادر به پرداخت قیمت‌های بالاتر نیستند یا نمی‌خواهند هزینه اضافی را قبول کنند، احتمالاً مجبور به کاهش مقیاس موقت پروژه‌ها یا بهینه‌سازی بار کارهای هوش مصنوعی به‌منظور استفاده کمتر از حافظه خواهند شد؛ تصمیماتی که می‌تواند سرعت نوآوری در سطح سازمانی را کند کند.

چرا حافظه اهمیت دارد — یک مقدمه فنی مختصر

حافظه DDR (Double Data Rate) نقش حیاتی در ذخیره‌سازی موقت داده‌ها و دسترسی سریع در طول پردازش دارد. در سرورها و سیستم‌های با کارایی بالا، ماژول‌های سریع‌تر و با ظرفیت بالاتر DDR5 اجازه می‌دهند مدل‌های هوش مصنوعی بزرگ و برنامه‌های پردازشی پیچیده با سرعت و کارایی بیشتری اجرا شوند. حافظه نه تنها بر سرعتِ داده‌خوانی و نوشتن مؤثر است، بلکه بر توانایی سیستم برای نگهداری پنجره‌های محاسباتی گسترده و داده‌های وضعیت (state) مدل‌های یادگیری ماشین نیز تأثیر می‌گذارد.

وقتی تقاضا از عرضه پیشی می‌گیرد، قیمت‌ها افزایش می‌یابد و این در نهایت حاشیه سود تولیدکنندگان سخت‌افزار و اپراتورهای سرویس را تحت فشار قرار می‌دهد. در سناریوی فعلی، گسترش مراکز داده هوش مصنوعی و نیاز مبرم به حافظه‌های DDR5 با پهنای باند و ظرفیت بالا، یک تغییر ساختاری در تقاضای بازار ایجاد کرده است که احتمالاً تا زمانی که تولیدکنندگان نتوانند ظرفیت تولید را به‌سرعت افزایش دهند، ادامه خواهد داشت.

از منظر فنی، تفاوت بین DDR4 و DDR5 شامل پهنای باند بالاتر، افزایش نرخ انتقال داده، و بهبود در قابلیت‌های مدیریت توان و خطا است. این‌ ویژگی‌ها برای بارهای کاری هوش مصنوعی که نیازمند انتقال سریع داده‌ها بین حافظه و پردازنده‌های گرافیکی یا شتاب‌دهنده‌ها هستند، حیاتی است. بنابراین انتقال به DDR5 در سطح دیتاسنترها یک روند ضروری برای پشتیبانی از نسل جدید مدل‌های هوش مصنوعی محسوب می‌شود، اما این ارتقای فناوری هزینه و پیچیدگی‌های زنجیره تأمین را هم به‌همراه دارد.

مطلب مرتبط

ادامه مطلب

مراکز داده هوش مصنوعی و بحران رو به رشد مصرف آب

گسترش سریع مراکز داده هوش مصنوعی در سراسر جهان نوید پیشرفت فناوری و رشد اقتصادی را...

چه مواردی را باید دنبال کرد

سامسونگ هنوز درباره تغییرات اخیر قیمت به‌صورت رسمی اظهار نظر نکرده است. ناظران صنعت در حال رصد این موضوع هستند که آیا سایر تولیدکنندگان حافظه نیز در پی سامسونگ روند افزایش قیمت مشابهی را دنبال خواهند کرد و وضعیت کمبود تا چه مدت ادامه خواهد یافت. شرکت‌های تولید تراشه در چین، از جمله کارخانه قراردادی SMIC، نیز گزارش داده‌اند که اثرات جانبی وجود دارد زیرا مشتریان به‌دلیل محدودیت حافظه سفارش‌های مربوط به سایر قطعات را به تعویق می‌اندازند.

برای خریداران و مصرف‌کنندگان، سؤالات کلیدی این است که آیا تولیدکنندگان قادر خواهند بود خط تولید را جابه‌جا کنند یا ظرفیت تولید را افزایش دهند، آیا موجودی‌ها (inventory) تثبیت خواهند شد و چه مقدار از هزینه اضافی به کاربران نهایی منتقل خواهد شد. پاسخ به این سؤالات بستگی به تصمیمات استراتژیک شرکت‌ها، سرمایه‌گذاری در خطوط تولید جدید، و توانایی تأمین‌کنندگان ثانویه دارد.

اگر قیمت قطعات برای مدت طولانی بالا بماند، نتایج عملی می‌تواند شامل افزایش قیمت لپ‌تاپ‌ها و گوشی‌های هوشمند برای مصرف‌کنندگان نهایی باشد. برای شرکت‌هایی که در حال رقابت برای ساخت زیرساخت‌های هوش مصنوعی هستند، انتخاب دشوارتر است: یا اکنون هزینه بیشتری پرداخت کنند تا از رقبا جلو بزنند یا توسعه را کند کنند و خطر عقب‌ماندن از رقابت را بپذیرند.

در سطح کلان‌تر، این وضعیت ممکن است شرکت‌ها را ترغیب کند تا سیاست‌های مدیریتی جدیدی برای خرید قطعات تدوین کنند؛ از جمله تنوع‌بخشی به تأمین‌کنندگان حافظه، انعقاد قراردادهای بلندمدت با شرایط قیمت ثابت‌تر، یا سرمایه‌گذاری مستقیم در تولیدکنندگان حافظه برای تضمین دسترسی بلندمدت. همچنین حرکت به‌سمت بهینه‌سازی نرم‌افزار و معماری سیستم‌ها برای استفاده کارآمدتر از حافظه می‌تواند به‌عنوان راهکاری برای کاهش تأثیر کمبودها مطرح شود.

به‌طور خلاصه، افزایش قیمت حافظه که عمدتاً ناشی از تقاضای سریع مراکز داده هوش مصنوعی است، یک نشانگر مهم از تغییر الگوی مصرف در بازار سخت‌افزار است. شرکت‌ها، توسعه‌دهندگان و مصرف‌کنندگان باید آماده باشند تا اثرات این تغییر را در قیمت‌ها، زمان‌بندی تحویل و تصمیمات سرمایه‌گذاری ببینند و برای مدیریت ریسک‌های مرتبط برنامه‌ریزی کنند.

مطلب مرتبط

ادامه مطلب

اهمیت کیفیت داده در موفقیت هوش مصنوعی مولد و یادگیری ماشین

هوش مصنوعی مولد (Generative AI) توانسته صنایع مختلف در سراسر جهان را مجذوب خود کند، اما...