10 دقیقه
سیلیکون پرچمدار بعدی سامسونگ، اکسینوس 2600، وعدهٔ یک جهش قابلتوجه در توانمندیهای هوش مصنوعی روی دستگاه را میدهد. این چیپ که بر پایهٔ لیتوگرافی 2 نانومتری طراحی شده و با هستههای جدید CPU و واحد گرافیکی ساخت داخل همراه است، دارای یک NPU تقویتشده نیز هست — و شرکت کرهای Nota AI در بهینهسازی آن نقش اساسی داشته تا اجرای مدلهای بزرگتر بهصورت محلی کارآمدتر شود.
چرا این برای هوش مصنوعی موبایل اهمیت دارد
Nota AI پلتفرم بهینهسازی Netspresso را عرضه میکند؛ ابزاری که میتواند مدلهای هوش مصنوعی را تا حدود 90 درصد کوچک کند در حالی که دقت مدل تا حد زیادی حفظ میشود. چنین کاهش حجمی فقط به معنی صرفهجویی در فضای ذخیرهسازی نیست — بلکه مصرف حافظه و نیازهای محاسباتی را نیز بهطور چشمگیری پایین میآورد و به توسعهدهندگان و اپلیکیشنها اجازه میدهد مدلهای مولد و پیچیدهتر را مستقیماً روی تلفن اجرا کنند بدون نیاز مداوم به اتصال به سرورهای ابری. این موضوع در عمل امکاناتی مثل ویرایش پیشرفتهٔ تصویر، دستیاران هوشمندتر، پردازش زبان طبیعی محلی و قابلیتهای حفظ حریم خصوصی که بهصورت آفلاین کار میکنند را امکانپذیر میسازد.
همکاری سامسونگ با Nota AI فقط محدود به فشردهسازی مدلها نیست؛ آنها روی Exynos AI Studio نیز کار خواهند کرد، یک زنجیرهٔ ابزار بهینهسازی که هدفش آسانتر کردن تنظیم (tuning) و استقرار مدلها بهصورت اختصاصی برای سختافزار اکسینوس است. این یکپارچهسازی نزدیک بین سختافزار و نرمافزار همان رویکردی است که سامسونگ هنگام افزایش عملکرد هوش مصنوعی روی اکسینوس 2500 برای گوشی Galaxy Z Flip 7 به کار برد، و اکنون این رویکرد برای یک چیپ در کلاس پرچمدار گسترش یافته است.
برای کاربران نهایی، مزایا روشن است: زمان استنتاج سریعتر، تأخیر کمتر و کاهش وابستگی به اتصال شبکه. برای سازندگان اپلیکیشن، این همکاری به معنای امکان عرضهٔ قابلیتهای قدرتمندتر بدون ارسال همهٔ پردازشها به سرورهای راه دور است. همانطور که مایونگسو چائه، مدیرعامل Nota AI، بیان کرده است، این همکاری دربارهٔ ترکیب سختافزار و نرمافزار در یک چارچوب با عملکرد بالا است تا هوش مصنوعی مولد به شکل مؤثر روی دستگاههای مرزی (edge devices) عرضه شود.
چه کنجکاو باشید دربارهٔ عملکرد نسل بعدی سری گلکسی S و چه بخواهید تأثیر هوش مصنوعی محلی بر تجربههای موبایل را دنبال کنید، ترکیب اکسینوس 2600 و نتپرِسو گامی قابلتوجه به سوی هوش مصنوعی قویتر، خصوصیتر و پاسخگوتر روی گوشیها بهشمار میآید.
اگر بخواهیم فنیتر بررسی کنیم، استفاده از فرآیند 2 نانومتری در ساخت اکسینوس 2600 مزایای دوگانهای دارد: تراکم ترانزیستور بالاتر که به طراحی واحدهای محاسباتی بزرگتر و موازیتر کمک میکند و مصرف توان پایینتر که امکان پردازش طولانیتر و سنگینتر روی دستگاه را فراهم میسازد بدون آنکه دما یا مصرف باتری بهسرعت افزایش یابد. در کنار این، واحد پردازش عصبی (NPU) تقویتشده با معماری بهینهتر برای برداشتن عملیات ماتریسی و توابع خطی به صورت موازی طراحی شده که در اجرای مدلهای بزرگ زبانی و مولد تصویر اهمیت حیاتی دارند. چنین NPUهایی معمولاً از تکنیکهایی مانند فشردهسازی مدل، کوانتیزاسیون (quantization)، پراونینگ (pruning) و دانش تقطیرشده (knowledge distillation) پشتیبانی میکنند تا با حداقل هزینهٔ محاسباتی، بیشترین دقت را حفظ کنند؛ و Netspresso ابزارهایی را برای اعمال همین تکنیکها در سطح تولید فراهم میآورد.
Netspresso با ارائهٔ جریان کاری خودکار برای فشردهسازی، فاینتیون و تبدیل اپراتورها به شکلهایی که روی NPU کارآمدتر اجرا شوند، به توسعهدهندگان اجازه میدهد بدون نیاز به دانش عمیق در زمینهٔ معماری سختافزاری، مدلهای پیشرفته را برای اجرا روی اکسینوس تنظیم کنند. این فرایند شامل تبدیل لایهها به قالبهای فشردهتر، جایگزینی محاسبات پرهزینه با معادلهای سبکتر و بازآموزی جزئی برای بازیابی دقت است — همهٔ اینها در حالی که حافظهٔ موردنیاز و هزینهٔ محاسباتی بهطور چشمگیری کاهش مییابد. برای مثال، ترکیب کوانتیزاسیون به صورت INT8 یا حتی فرمتهای سفارشی مختص NPU میتواند تا چندین برابر مصرف حافظه و پهنایباند را کاهش دهد، امری که برای دستگاههای موبایل حیاتی است.
علاوه بر این، تجربهٔ کاربری واقعی از اجرای مدلها روی دستگاه شامل پاسخدهی سریعتر به درخواستها (latency پایین)، کارکرد مستمر در شرایط اتصال ضعیف یا بدون اینترنت، و بهبود حفظ حریم خصوصی است؛ چرا که دادههای حساس کاربر لازم نیست به سرورها منتقل شوند. این مزایا به ویژه برای کاربردهایی مانند ترجمهٔ بلادرنگ، تشخیص گفتار و پردازش تصویر پیشرفته که نیازمند پردازش سریع و خصوصی هستند، اهمیت دارد. در زمینهٔ تولید محتوا یا مدلهای مولد تصویر، اجرای بهینهٔ مدلها روی دستگاه میتواند امکاناتی مانند اعمال فیلترهای خلاقانه، تغییر ژانر تصویر، یا تولید نمونههای پیشنهادی را بیدرنگ برای کاربر فراهم کند.
برای توسعهدهندگان و شرکتهای نرمافزاری، Exynos AI Studio که نتیجهٔ همکاری سامسونگ و Nota AI است، یک مزیت رقابتی فراهم میکند. این استودیو به عنوان زنجیرهٔ ابزاری عمل میکند که شامل کامپایلرهای تخصصی، کتابخانههای بهینهشده برای اپراتورها، پروفایلینگ عملکرد و ابزارهای تست صحت میشود. نتیجهٔ این کار کاهش زمان توسعه و هزینهٔ مهندسی برای بهینهسازی مدلهای AI است. به عبارت دیگر، این ابزارها به توسعهدهندگان کمک میکنند تا در زمان کوتاهتری مدلهای کارا را با کمترین پیچیدگی برای اجرا روی اکسینوس 2600 آماده کنند؛ چیزی که برای شرکتهای محصولمحور و استارتاپها بسیار ارزشمند است.
اگر به تاریخچهٔ بهبودهای سامسونگ نگاه کنیم، نمونهای که اغلب ذکر میشود بهبود عملکرد در اکسینوس 2500 برای Galaxy Z Flip 7 است؛ در آن پروژه نیز استفاده از بهینهسازیهای نرمافزاری مخصوص سختافزار توانست تجربهٔ کاربری را ارتقاء دهد. حالا با ورود اکسینوس 2600، سامسونگ قصد دارد همان فلسفهٔ یکپارچهسازی سختافزار و نرمافزار را در سطح پرچمدار اعمال کند، اما اینبار با توان پردازشی بیشتر و ظرفیت اجرای مدلهای بزرگتر و پیچیدهتر.
در زمینهٔ رقابت میان تولیدکنندگان چیپست موبایل، ترکیب یک فرآیند ساخت پیشرفته، NPU قدرتمند و اغلب همکاری نزدیک با شرکتهای نرمافزاری (مثل Nota AI) میتواند راهی برای ایجاد مزیت رقابتی پایدار باشد. از دید بازار، این مزیت به معنای توانایی ارائهٔ ویژگیهای مبتنی بر هوش مصنوعی است که رقبا ممکن است تنها با اتکا به ابر و هزینهٔ ارتباطی قابلتوجهی قادر به ارائهٔ آنها باشند؛ بنابراین این استراتژی میتواند نقش مهمی در جذب کاربران حساس به حریم خصوصی و علاقهمند به قابلیتهای پیشرفتهٔ هوش مصنوعی ایفا کند.
جنبهای که اغلب کمتر مورد توجه قرار میگیرد، اثرات این نوع بهینهسازی بر مصرف باتری و دمای دستگاه است. اجرای محلی مدلها وقتی بهخوبی بهینه شده باشند، میتواند مصرف انرژی کل را نسبت به ارسال مداوم داده و پردازش در سرور کاهش دهد؛ اما در عین حال فشار پردازشی روی SoC افزایش مییابد که لزوم طراحی حرارتی و مدیریت انرژی مناسب را برجسته میکند. سامسونگ با توجه به تجربهٔ خود در طراحی راهحلهای حرارتی و انرژی برای دستگاههای همراه، احتمالاً روی ترکیبی از کنترل فرکانس، تخصیص پویا به هستهها و بهینهسازی مصرف NPU کار کرده است تا تعادل میان کارایی و مصرف انرژی حفظ شود.
از منظر امنیت و حریم خصوصی، اجرای مدلها بهصورت محلی شمار انتقال دادههای حساس را کاهش میدهد و در نتیجه سطح حملهٔ بالقوه را پایین میآورد. البته حفاظت کامل نیازمند مجموعهای از مکانیسمهای نرمافزاری و سختافزاری شامل ذخیرهٔ امن کلیدها، اجرای مدلها در مناطق امن حافظه (trusted execution environments) و کنترل دسترسی به دادهها است. در این حوزه، همکاری میان سازندهٔ چیپ و شرکای نرمافزاری مانند Nota AI میتواند تضمینهایی برای پیادهسازی امنتر و مطمئنتر فراهم آورد.
برای کسانی که توسعهٔ اپلیکیشنهای مولد یا مبتنی بر یادگیری ماشین را دنبال میکنند، نکتهٔ عملی اصلی این است که اکنون میتوانند بدون نیاز به مدلهای کوچکشدهٔ بیش از حد یا اتکای کامل به ابر، تجربیات پیچیدهتری خلق کنند. این شامل مدلهای زبانی کوچکتر ولی توانمند برای اجرا روی دستگاه، مدلهای تشخیص تصویر و صدا با قابلیت استنتاج بلادرنگ، و مدلهای ترکیبی است که برخی از قطعات سبکتر را محلی و بخشهای سنگینتر را بهصورت انتخابی به ابر میسپارند. چنین معماریهای ترکیبی به توسعهدهندگان امکان میدهد تعادل میان دقت، پاسخدهی و هزینه را بسته به کاربرد تنظیم کنند.
در نهایت، پرسشی که برای بسیاری مطرح است این است که چه تاثیری این پیشرفتها روی سری محصولات گلکسی و رقابت در بازار خواهند داشت؟ پاسخ کوتاه این است که اگر اکسینوس 2600 همراه با ابزارهایی مانند Netspresso و Exynos AI Studio واقعاً توانایی اجرای مدلهای مولد پیچیده را روی دستگاه فراهم آورد، میتواند وجه تمایز مهمی برای دستگاههای سامسونگ ایجاد کند؛ به ویژه در حوزههایی که حریم خصوصی، تأخیر پایین و عملکرد مستقل از شبکه اهمیت دارند. برای کاربران نهایی، این تحولات میتواند به تجربهٔ موبایلی ملموستری منجر شود: از ویرایش پیشرفتهٔ ویدیو و تصویر تا دستیاران هوشمندتر و برنامههای خلاق که بدون نیاز به اینترنت کار میکنند.
چشمانداز کلی نشان میدهد که حرکت به سوی هوش مصنوعی محلی (on-device AI) نه تنها یک روند فنی، بلکه یک تغییر استراتژیک در نحوهٔ طراحی سرویسها و تجربههای موبایلی است. ترکیب توان سختافزاری اکسینوس 2600، تکنیکهای بهینهسازی Netspresso و زنجیرهٔ ابزار Exynos AI Studio میتواند معیاری برای سنجش این گذار باشد و به سازندگان و کاربران امکان دهد از قابلیتهای هوش مصنوعی پیشرفته بهصورت سریعتر، خصوصیتر و کمهزینهتر بهرهمند شوند.
منبع: sammobile
نظرات
دیتابایت
وای اکسینوس 2600؟! اگه واقعی باشه این میتونه تجربه موبایلو عوض کنه. فقط نگران باتری و گرما هستم، امیدوارم سامسونگ واقعا ریزهکاری کرده باشه
ارسال نظر