پیشرفت چشمگیر در درمان سرطان معده با نتایج جدید کارآزمایی بالینی

دستاورد نوین در درمان سرطان معده: نتایج کارآزمایی بالینی

یک کارآزمایی بالینی فاز ۲ نشان داده است که یک روش ایمونوتراپی تجربی مبتنی بر سلول‌های CAR T به طور قابل توجهی نرخ بقای بیماران مبتلا به دشوارترین انواع سرطان معده را افزایش داده است. این درمان که با نام ساتریکابتاجن اتولوئوسل یا «ساتری-سل» شناخته می‌شود، سبب شد بیماران به طور میانگین ۴۰ درصد بیشتر نسبت به درمان‌های استاندارد زندگی کنند.

زمینه علمی: استفاده از سیستم ایمنی بدن علیه سرطان

درمان CAR T-cell نوعی ایمونوتراپی نوین است که در آن سلول‌های T بیمار، که بخشی حیاتی از سیستم ایمنی محسوب می‌شوند، به گونه‌ای تغییر می‌یابند که بتوانند سلول‌های سرطانی را بهتر شناسایی و نابود کنند. در مورد ساتری-سل، این سلول‌های مهندسی‌شده طوری آموزش می‌بینند که پروتئین CLDN18.2 را که بر سطح برخی تومورهای معده و محل اتصال معده به مری وجود دارد، هدف قرار دهند؛ پروتئینی که به رشد و بقای این تومورها کمک می‌کند. با بازگرداندن این سلول‌های تقویت‌شده به گردش خون بیمار، آن‌ها به طور فعال سلول‌های سرطانی را یافته و نابود می‌کنند و باعث تقویت دفاع طبیعی بدن در مقابل سرطان می‌شوند.

جزئیات کارآزمایی بالینی و یافته‌های کلیدی

این کارآزمایی چندمرکزی که توسط کنسرسیومی از موسسات تحقیقاتی چینی انجام شد، ۱۵۶ بیمار مبتلا به سرطان پیشرفته معده یا محل اتصال معده و مری را جذب کرد. همه شرکت‌کنندگان قبلاً دست‌کم دو دوره درمان استاندارد ناموفق را تجربه کرده بودند که نشان‌دهنده نیاز فوری به گزینه‌های درمانی جدید در این گروه بیماران دشوار درمان است.

دکتر لین شن، انکولوژیست ساکن پکن و رئیس تیم مطالعاتی، درباره پیشرفت حاصل از این درمان گفت: «در بیمارانی با سرطان معده یا محل اتصال مری به معده که درمان‌های قبلی موفقیت‌آمیز نبوده و چشم‌انداز درمانی ضعیف دارند، ساتری-سل اثربخشی چشمگیری نشان داده و موجب بهبود قابل ملاحظه‌ای در بقای بدون پیشرفت بیماری، بقای کلی و نرخ پاسخ به درمان شده است.»

دریافت‌کنندگان ساتری-سل به طور میانیگن ۷.۹۲ ماه پس از درمان زندگی کردند، در حالی که این رقم در گروه کنترل ۵.۴۹ ماه بود. به طور قابل توجهی، ۲۲ درصد از بیماران گروه ساتری-سل کاهش چشمگیر اندازه تومور داشتند، در حالی که این رقم در گروه درمان استاندارد تنها ۴ درصد بود. همچنین، مدت زمان تا پیشرفت بیماری در گروه ساتری-سل ۳.۲۵ ماه بود که تقریباً دو برابر گروه کنترل (۱.۷۷ ماه) است.

خطرات احتمالی و چشم‌انداز آینده ایمونوتراپی

گرچه ساتری-سل امید جدیدی برای درمان سرطان معده فراهم کرده است، اما فاقد عوارض جانبی نیست. بیشتر بیماران عوارضی همچون افت شمار سلول‌های خونی را تجربه کردند، ولی پژوهشگران تأکید دارند که این عوارض در چارچوب کلینیکی قابل کنترل بوده است.

درمان با سلول‌های CAR T پیش‌تر انقلاب بزرگی در درمان سرطان‌های خونی مانند لوسمی و لنفوم ایجاد کرد. اکنون، اثربخشی این شیوه در مقابله با تومورهای جامد از جمله مغز، لوزالمعده و دستگاه گوارش نیز آشکار شده است. این پیشرفت‌ها نمایانگر سرعت بالای توسعه فناوری‌های ایمونوتراپی سرطان هستند و ابزارهای نوینی برای کنترل و حتی بازگردانی رشد تومورهای سرطانی در اختیار می‌گذارند.

با این حال، متخصصان هشدار می‌دهند که این روش‌ها هنوز جایگزین درمان قطعی نشده‌اند؛ بلکه دامنه راه‌های مقابله با سرطان‌های پیشرفته را گسترش می‌دهند و نویدبخش پدیداری درمان‌های قدرتمند‌تر در تحقیقات آتی هستند.

دکتر شن می‌افزاید: «اکنون در حال بررسی استفاده از ساتری-سل در مراحل اولیه بیماری و به عنوان درمان خط اول هستیم تا بتوانیم زودتر مداخله کرده، نتایج بقا را بیشتر بهبود بخشیم و در نهایت به درمان‌های قطعی دست یابیم.»

جمع‌بندی

نتایج موفقیت‌آمیز کارآزمایی بالینی ساتری-سل گامی مهم در درمان سرطان معده، به‌ویژه در بیماران مبتلا به بیماری پیشرفته و مقاوم به درمان تلقی می‌شود. با بهره‌گیری از پیشرفت‌های روز دنیای ایمونوتراپی سلول‌های CAR T، پژوهشگران توانسته‌اند مسیرهای جدیدی برای افزایش بقا و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان معده بگشایند. هرچند چالش‌هایی مانند عوارض جانبی باقی مانده، اما این دستاوردها نشان‌دهنده گسترش روش‌های درمان هدفمند سرطان و امید تازه‌ای برای بیماران در سراسر جهان است.