5 دقیقه
یک کارآزمایی بالینی تصادفی بزرگ نشان می‌دهد که مصرف روزانه ویتامین D3 میتواند یکی از نشانگرهای مولکولی پیری را با کاهش سرعت کوتاه شدن تلومرها کند سازد. پژوهشگران تحلیل‌کنندهٔ زیرمطالعه‌ای از VITAL گزارش دادند که شرکت‌کنندگانی که روزانه 2,000 IU ویتامین D3 مصرف کردند طی چهار سال فرسایش تلومر کمتری نسبت به گروه پلاسبو نشان دادند؛ نویسندگان این تأثیر را معادل جلوگیری از تقریباً سه سال پیرشدن بیولوژیک دانستند. مکمل اسیدهای چرب امگا-3 در همین مطالعه تأثیر قابل اندازه‌گیری روی طول تلومر نشان نداد.
پیش‌زمینهٔ علمی: تلومرها چیستند و چرا اهمیت دارند
تلومرها ساختارهای تکرارشوندهٔ دیانای-پروتئینی هستند که نوک کروموزومها را کلاهک‌گذاری میکنند و از مادهٔ ژنتیکی هنگام تقسیم سلولی محافظت میکنند. هر بار که یک سلول تقسیم میشود، تلومرها کمی کوتاه‌تر می‌شوند؛ وقتی تلومرها به طول بحرانی برسند، سلول‌ها ممکن است وارد سنسانس یا مرگ شوند. کوتاه شدن تسریع‌یافتهٔ تلومر با خطر بالاتر بیماریهای مزمن مرتبط با سن از جمله بیماری قلبی-عروقی، برخی سرطانها و اختلال عملکرد ایمنی همراه است. از آنجا که طول تلومر به‌عنوان یک نشانگر پیری مولکولی در نظر گرفته میشود، مداخلاتی که پایداری یا کندسازی از دست رفتن طول تلومر را نشان دهند برای پژوهش‌های سلامت عمومی و طول عمر اهمیت زیادی دارند.
طرح آزمایشی VITAL و زیرمطالعه تلومر
مطالعهٔ VITAL (Vitamin D and Omega-3 Trial) یک کارآزمایی تصادفی، دو‌سو‌کور و کنترل‌شده با پلاسبو است که اثرات ویتامین D3 (2,000 IU در روز) و اسیدهای چرب امگا-3 (1 گرم در روز) را در بزرگسالان ایالات متحده بررسی کرد: زنان 55 سال به بالا و مردان 50 سال به بالا. شرکت‌کنندگان به‌مدت پنج سال پیگیری شدند. زیرمطالعهٔ تلومر VITAL شامل 1,054 داوطلب بود که طول تلومر در گلبول‌های سفید خون در ابتدایی، سال دوم و سال چهارم اندازه‌گیری شد. این طراحی اندازه‌گیری‌های مکرر به محققان امکان داد تغییرات طول تلومر را در طول زمان ارزیابی کنند به‌جای تکیه‌بر یک اندازه‌گیری مقطعی.
یافته‌های کلیدی و پیامدها
در مقایسه با پلاسبو، مکملسازی با ویتامین D3 با کاهش معنیدار کوتاه شدن تلومر طی چهار سال همراه بود. نویسندگان گزارش کردند این تفاوت معادل تقریباً سه سال کندتر شدن پیری بیولوژیک است. مکمل امگا-3 در این گروه تأثیر آماری معناداری بر طول تلومر نشان نداد.
پژوهشگران از Mass General Brigham و Medical College of Georgia بر اهمیت این نتایج تأکید کردند چون VITAL پیش‌تر نشان داده بود ویتامین D میتواند التهاب را کاهش دهد و خطر برخی بیماریهای مرتبط با سن مانند سرطان پیشرفته و بعضی بیماریهای خودایمنی را کم کند. نویسندگان اصلی مطالعه اشاره کردند این نخستین کارآزمایی بزرگ و بلندمدت تصادفی است که نشان می‌دهد ویتامین D میتواند طول تلومر را حفظ کند و راهکار بیولوژیکی قابل‌باوری برای توضیح نحوهٔ تأثیر ویتامین D بر ریسک بیماریهای مرتبط با پیری ارائه می‌دهد. با این حال، پژوهشگران هشدار دادند که مطالعات بیشتری برای تأیید مکانیسم‌ها و بررسی اینکه آیا حفاظت از تلومر به منافع بالینی بلندمدت تبدیل میشود، لازم است.
جهت‌های آینده و زمینهٔ سلامت عمومی
پژوهشگران توصیه کردند تکرار این نتایج در جمعیت‌های متنوع و انجام مطالعات مکانیکی برای کشف اینکه ویتامین D چگونه فرآیندهای پیری سلولی را تنظیم می‌کند ضروری است—مسیرهای احتمالی شامل کاهش التهاب، تعدیل فعالیت تلومراز یا بهبود عملکرد ایمنی است. پزشکان باید پیش از توصیهٔ عمومی مکملسازی، شواهد موجود دربارهٔ فواید و ایمنی ویتامین D و وضعیت پایه‌ای ویتامین D فرد را وزن کنند. دوز مورد استفاده در کارآزمایی (2,000 IU/روز) بالاتر از دریافت معمول غذایی است اما در محدوده‌ای قرار دارد که در مطالعات مکملی معمولاً مورد بررسی است.
بینش کارشناسانه
دکتر النا ریورا، مروج علمی و پژوهشگر پیری مولکولی، اظهار کرد: «این یافته قابل‌توجه است زیرا یک مادهٔ در دسترس گسترده را با یک نشانگر مولکولی قابل‌اندازه‌گیری پیری در قالب یک کارآزمایی بالینی سخت‌گیرانه مرتبط می‌سازد. این به‌تنهایی اثبات نمی‌کند که ویتامین D در هر فردی از بیماریهای مرتبط با سن جلوگیری می‌کند، اما دلیل محکمی برای پژوهش هدفمند و مکملسازی شخصی‌شده در موارد کمبود فراهم می‌آورد.»
نتیجه‌گیری
زیرمطالعهٔ تلومر VITAL شواهد قانع‌کننده‌ای ارائه می‌دهد که مکملسازی با ویتامین D3 میتواند فرایند کوتاه شدن تلومر را در یک دورهٔ چند ساله کند کند، و مسیری بالقوه برای کاهش پیری بیولوژیک در سطح سلولی پیشنهاد کند. هرچند نتایج امیدوارکننده‌اند، باید آن‌ها را در کنار داده‌های بالینی گسترده‌تر تفسیر کرد و برای تعیین پیامدهای طولانی‌مدت سلامت و استراتژی‌های بهینهٔ مکملسازی مطالعات بیشتری اجرا شود.
منبع: scitechdaily
.avif)
نظرات