6 دقیقه
پژوهشگران یک مسیر ایمنی در روده را شناسایی کرده‌اند که قبلاً شناخته‌نشده بود و می‌تواند واکنشهای آنافیلاکسی خطرناک ناشی از غذا را به راه بیندازد. بهجای میانجی شناخته‌شده هیستامین، دسته‌ای از مولکول‌های سیگنال‌دهنده لیپیدی به نام لوکوترینهای سیستئینی به‌نظر می‌رسد عامل آنافیلاکسی شدید دستگاه گوارش باشند. این کشف — به رهبری تیم‌هایی در دانشگاه ایالتی آریزونا با همکاری ییل و دیگر همکاران و منتشرشده در نشریه Science — به داروهای موجود برای آسم بهعنوان ابزارهای بالقوه‌ای برای پیشگیری یا کاهش حملات آنافیلاکسی ناشی از غذا اشاره میکند.
زمینه علمی: سلولهای ماست، IgE و میانجی‌های شیمیایی
آلرژی غذایی زمانی ایجاد می‌شود که دستگاه ایمنی به‌اشتباه یک پروتئین غذایی را خطرناک فرض کند. بازیگران کلیدی، سلولهای ماست هستند؛ نوعی سلول ایمنی پر از میانجی‌های پیش‌ساخته و تازه‌تولیدشده. وقتی سلولهای ماست آلرژن‌های متصل به آنتی‌بادی‌های ایمونوگلوبولین E (IgE) را شناسایی میکنند، فعال شده و ترکیباتی را آزاد میکنند که تونوسیته عروق خون، ترشح مخاط و انقباض ماهیچه صاف را تغییر می‌دهند. در واکنشهای سیستمیک یا هنگام تزریق آلرژن، هیستامین میانجی غالب است و آنتیهیستامینها میتوانند تا حدی مؤثر باشند.
با این حال، روده میزبان جمعیت‌های متمایزی از سلولهای ماست است که رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دهند. پژوهش جدید نشان میدهد که سلولهای ماست رودهای از سلولهای اپیتلیال مجاور سیگنال‌هایی دریافت میکنند که آن‌ها را به‌سمت تولید لوکوترینها — لیپیدهای التهابی قوی که مسیرهای هوا را تنگ میکنند، نفوذپذیری عروقی را افزایش می‌دهند و التهاب را تشدید میکنند — متمایل می‌سازد. از آنجا که لوکوترینها پیش‌تر در فیزیولوژی آسم دخیل شناخته شده‌اند، این یافته پیوندی بین مکانیسم‌های آلرژی‌های تنفسی و گوارشی برقرار میکند.
طراحی مطالعه و یافته‌های کلیدی
محققان در مدل‌های پیشبالینی با ترکیب روش‌های ژنتیکی، سلولی و داروشناختی پاسخ‌های آلرژیک ناشی از آلرژن‌های خورده‌شده را با آلرژن‌های تزریقی مقایسه کردند. آن‌ها دریافتند که پس از مواجهه دهانی، سلولهای ماست رودهای نسبتاً هیستامین کمی تولید میکنند و در عوض سطوح بالاتری از لوکوترینهای سیستئینی را ترشح میکنند. پروفایل‌سازی دقیق رونویسی و بیوشیمیایی نشان داد که سلولهای ماست رودهای نوعی زیرشاخه متمایز هستند که برای زیست‌سنتز لوکوترینها آماده‌شده‌اند.
برای آزمون علیت، تیم از زیلوتون — یک مهارکننده 5-لیپوکسیژناز که مورد تأیید FDA بوده و برای برخی بیماران مبتلا به آسم تجویز می‌شود — برای مسدود کردن سنتز لوکوترینها استفاده کرد. زیلوتون علائم بالینی آنافیلاکسی ناشی از غذا را کاهش داد و از واکنش مشخص hipotermic (کاهش دمای بدن) در مدل‌ها جلوگیری کرد. نکته حیاتی اینکه این دارو مانع واکنش‌هایی که با تزریق مستقیم آلرژن به جریان خون القا شده بودند نشد، که نشان میدهد آنافیلاکسی آغازشده از روده از مسیر شیمیایی متفاوتی نسبت به آنافیلاکسی سیستمیک پیروی میکند.
پیامدهای بالینی و چشم‌انداز ترجمه‌ای
درمان اضطراری کنونی برای آنافیلاکسی شدید بر اپی‌نفرین تزریقی درون‌عضلانی متمرکز است تا فروپاشی حاد قلبی‌عروقی و مجاری تنفسی را معکوس کند. آنتیهیستامینها ارزش پیشگیرانه محدودی در واکنشهای شدید غذایی دارند. نتایج جدید پیشنهاد میکند که درمان‌هایی که تولید لوکوترین را هدف قرار می‌دهند (برای مثال زیلوتون) یا گیرندههای لوکوترین (برای مثال منتلوکاست) میتوانند بهعنوان درمانهای کمکی یا پیشگیرانه به‌طور خاص برای آنافیلاکسی ناشی از غذا مورد استفاده قرار گیرند. از آنجا که این داروها قبلاً برای آسم تأیید شده‌اند، بازاستفاده از آن‌ها می‌تواند آزمایش‌های بالینی را تسریع کند. با این حال، نویسندگان تأکید میکنند که نیاز به مطالعات انسانی است تا مشخص شود آیا همین زیرمجموعه‌های سلول ماست و مسیر وابسته به لوکوترین در افراد مبتلا به آلرژی غذایی نیز وجود دارد یا نه.
پیامدهای گسترده‌تر برای ایمن‌شناسی و تشخیص
فراتر از درمان‌ها، این مطالعه دیدگاه دانشمندان را در تفسیر خطر آلرژیک و حس‌گری ایمنی بازتعریف میکند. نشان میدهد که مسیر ورود آلرژن — پوست، جریان خون یا روده — تعیین میکند کدام نوع سلولی و کدام میانجی در پاسخ غالب می‌شود. این بینش می‌تواند توضیح دهد که چرا سطح سرمی IgE اختصاصی غذا به‌طور قابل اطمینانی شدت بالینی را پیش‌بینی نمی‌کند: امضاهای آنتی‌بادی یکسان میتوانند نتایج متفاوتی تولید کنند بسته به زمینه بافتی و برنامه‌ریزی محلی سلول‌ها. این یافته همچنین سوالاتی را درباره چگونگی تأثیر رژیم غذایی، اپیتلیوم روده و میکروبیوم بر فنوتیپ سلولهای ماست مطرح میکند.
دیدگاه کارشناسی
«این کار بر اهمیت زمینه بافتی در پاسخ‌های ایمنی تأکید میکند»، دکتر النا مورنو، ایمن‌شناس و پژوهشگر بالینی (ساختگی) متخصص در آلرژی مخاطی، می‌گوید. «اگر داده‌های انسانی این نتایج را تأیید کنند، هدف‌گیری مسیرهای لوکوترین می‌تواند استراتژی لازم برای کاهش فراوانی یا شدت آنافیلاکسی ناشی از غذا را فراهم کند — به‌ویژه برای افرادی که علی‌رغم اجتناب و درمانهای موجود همچنان در معرض خطر بالایی قرار دارند. انجام آزمایش‌های بالینی دقیق برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی هنگام انتقال از مدل‌های حیوانی به بیماران ضروری خواهد بود.»
نتیجه‌گیری
کشف مسیری که توسط لوکوترینها در سلولهای ماست رودهای هدایت می‌شود، فهم آنافیلاکسی ناشی از غذا را تغییر میدهد و راهی ترجمه‌ای با استفاده از داروهای موجود آسم می‌گشاید. اگرچه امیدوارکننده است، این یافتهها نیازمند تأیید در بافتهای انسانی و آزمایش‌های بالینی هستند. در صورت تأیید، هدف‌گیری سنتز یا سیگنال‌دهی لوکوترین می‌تواند بهعنوان یک استراتژی پیشگیرانه یا کمکی جدید برای حفاظت از افراد مبتلا به آلرژی غذایی تهدیدکننده حیات مطرح شود.
منبع: sciencedaily
.avif)
نظرات