افزایش تنش ها و جست وجوی فوری برای شریکان پرتاب فضایی جدید

افزایش تنش سیاسی، جست‌وجوی راهکارهای جایگزین در پرتاب‌های فضایی آمریکا را تسریع کرد

در پی افزایش اختلافات سیاسی میان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، و ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌ایکس، آینده مأموریت‌های فضایی ایالات متحده با ابهامات جدی روبرو شده است. پس از تهدید ترامپ به قطع همکاری‌های دولت با شرکت اسپیس‌ایکس و واکنش جنجالی ماسک مبنی بر احتمال توقف پروژه کپسول فضایی دراگون، سازمان‌های کلیدی همچون ناسا و پنتاگون به سرعت در حال بررسی گزینه‌های جایگزین برای همکاری‌های فضایی و امنیت ملی هستند.

ارتباط با رقبای اصلی اسپیس‌ایکس در صنعت فضایی

بر اساس گزارش واشنگتن پست، مقامات ناسا و وزارت دفاع آمریکا تماس‌ها با شرکت‌های رقیب صنعت هوافضا را شتاب بخشیده‌اند. در سایه اختلافات اخیر میان ماسک و ترامپ، حداقل سه شرکت خصوصی فضایی مورد مذاکره قرار گرفته‌اند: راکت لب، استوک اسپیس و بلو اوریجین متعلق به جف بزوس. همچنین شرکت سیرا اسپیس آمادگی خود را برای پشتیبانی از مأموریت‌های ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) با فضاپیمای پیشرفته دریم چِیسِر اعلام کرده است.

گزینه‌های مهم جایگزین در صنعت پرتاب‌های فضایی

• بلو اوریجین: این شرکت با مدیریت جف بزوس، موشک قدرتمند نیو گلن را توسعه می‌دهد که برای مأموریت‌های حمل بار سنگین و اعزام به اعماق فضا طراحی شده است.
• راکت لب: این شرکت با بهره‌گیری از موشک‌های الکترون و نوترو، به خاطر پرتاب‌های مقرون‌به‌صرفه و سریع، مرزهای جدیدی در صنعت پرتاب مداری ایجاد کرده است.
• استوک اسپیس: استارتاپی نوظهور که روی فناوری‌های بازگشت‌پذیر و استفاده مجدد از سامانه‌های پرتاب تمرکز دارد.
• سیرا اسپیس: با فضاپیمای دریم چیسِر، این شرکت قابلیت حمل بار و اعزام سرنشین به ایستگاه فضایی بین‌المللی را فراهم کرده است.

سلطه اسپیس‌ایکس و چالش‌های رقابت در بازار فضایی

در سال‌های اخیر، ناسا و پنتاگون برای مأموریت‌های مهمی مانند ارسال محموله به ایستگاه فضایی بین‌المللی و پرتاب‌های امنیت ملی به طور گسترده به راکت فالکون 9 و کپسول‌ دراگون شرکت اسپیس‌ایکس وابسته بوده‌اند. این اتکای بالا، فاصله فناوری میان اسپیس‌ایکس و رقبا را آشکارتر ساخته است.

مقایسه فناوری‌های پرتاب‌گرهای فضایی

• فالکون 9 (اسپیس‌ایکس): به واسطه قابلیت استفاده مجدد، اطمینان عملیاتی و هزینه مناسب، قلب پرتاب‌های فضایی ایالات متحده محسوب می‌شود.
• ولکان (یو.ال.ای): موشک جدید ولکان برای مأموریت‌های حساس دفاعی و اکتشافی توسعه یافته اما هنوز به مرحله آمادگی کامل نرسیده است.
• نوترو (راکت لب): موشک نسل جدید و میان‌بر پرتاب با هدف پاسخگویی سریع، اما هنوز مراحل تأییدیه کامل برای همکاری‌های دولتی پرمخاطره را طی نکرده است.
• نیو گلن (بلو اوریجین): متمرکز بر مأموریت‌های حمل بار سنگین با فناوری بازیافت پیشرفته، اما تاکنون در مأموریت‌های کلیدی دولت حضور نداشته است.

تأثیرات صنعت هوافضا و نگرانی‌های امنیت ملی

اختلافات اخیر باعث نگرانی‌هایی در سطوح بالای مدیریت آمریکا درباره نفوذ زیاد اسپیس‌ایکس در حوزه‌های فضا و دفاعی شده است. واکنش ماسک، اگرچه بعداً پس گرفته شد، این نگرانی را تقویت کرد که زیرساخت‌های فضایی آمریکا با توجه به نقش محوری اسپیس‌ایکس، به شدت آسیب‌پذیر باشند؛ به ویژه در پروژه‌هایی مانند «سپر دفاعی موشکی مبتنی بر فضا» پیشنهادی ترامپ.

مزایا و پیامدهای بازار پرتاب‌های فضایی

گسترش تنوع ارائه‌دهندگان پرتاب فضایی، امنیت مأموریت‌ها را افزایش داده، ریسک را کاهش می‌دهد و به نوآوری در بخش پروازهای فضایی تجاری کمک می‌کند. با این حال، رقبا باید قابلیت اطمینان و دقت را در مأموریت‌های حساس که در حال حاضر استاندارد آن توسط اسپیس‌ایکس تعیین می‌شود، اثبات کنند.

کاربردها و چشم‌انداز آینده

توسعه فناوری‌های جدید و پرتاب‌گرهای نوین توسط شرکت‌هایی مانند بلو اوریجین و راکت لب می‌تواند در آینده نزدیک جایگزین‌های معتبری برای مأموریت‌های سرنشین‌دار، باری و دفاعی در مدار زمین فراهم آورد. کارشناسان صنعت تأکید دارند که ایجاد اکوسیستمی با رقابت سالم و امکان جایگزینی، برای تحقق اهداف فضایی و امنیت ملی آمریکا ضروری است.