6 دقیقه
خلاصه مطالعه و یافته‌های اصلی
محققان دانشگاه نیویورک دو روش شایع جراحی چاقی — اسلیو گاسترکتومی و بای‌پس معده Roux-en-Y — را با نتایج بیماران مصرف‌کننده داروهای مبتنی بر GLP-1 مانند سمیگلوتاید (با نام تجاری Ozempic برای دیابت و Wegovy برای کاهش وزن) و تیرزپاتاید مقایسه کردند. با استفاده از پرونده‌های الکترونیکی سلامت، پژوهشگران بیماران را براساس سن، نمایه توده بدن (BMI) و کنترل قند خون پایه همسان‌سازی کردند تا نتایج کاهش وزن دو ساله را در شرایط بالینی واقعی مقایسه کنند.
یافتهٔ اصلی تفاوت چشمگیری در میانگین تغییر وزن بود: بیمارانی که جراحی باریاتریک انجام دادند بهطور میانگین 25.7٪ از وزن کل بدن را طی دو سال از دست دادند، در حالی که کسانی که با آگونیست‌های گیرنده GLP-1 درمان شدند در همان بازه بهطور متوسط 5.3٪ کاهش وزن را تجربه کردند. این فاصله در بازه‌های پیگیری کوتاه‌تر نیز پابرجا ماند و جراحی بهطور پیوسته کاهش وزن بادوام‌تری نشان داد.
مکانیسم‌ها، پایبندی و زمینه بالینی
آگونیست‌های گیرنده GLP-1 مانند سمیگلوتاید عملکرد هورمون اندوژن گلورگون‌مانند پپتید-1 را تقلید میکنند، اشتها را کاهش داده و تخلیه معده را کند میکنند — اثرات فیزیولوژیکی که از کاهش وزن و بهبود کنترل گلوکز پشتیبانی میکنند. تیرزپاتاید همزمان روی گیرنده‌های GLP-1 و GIP (پپتید وابسته به انسولین وابسته به گلوکز) عمل کرده و در کارآزماییهای بالینی اثرات قوی نشان داده است.
روش‌های جراحی باریاتریک تغییرات آناتومیک و متابولیک پایداری ایجاد میکنند: اسلیو گاسترکتومی حجم معده را کاهش داده و سیگنال‌دهی هورمونهای روده را تغییر می‌دهد، در حالی که بای‌پس معده مسیر عبور غذا را تغییر می‌دهد و جابجایی‌های هورمونی را تقویت میکند که اشتها را سرکوب و حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشند. این تغییرات آناتومیک دائمی‌اند و تا حدی علت کاهش وزن بزرگتر و پایدارتر نسبت به دارودرمانی را توضیح می‌دهند.
پایبندی به درمان به‌عنوان یک عامل مهم مطرح شد. تیم NYU اشاره کرد که در عمل کاربران GLP-1 اغلب درمان را قطع میکنند — برآوردهای ذکرشده در مطالعه نشان می‌دهد تا 70٪ ممکن است ظرف یک سال قطع کنند — که اثربخشی واقعی را پایینتر از ارقام 15–21٪ کاهش وزن گزارششده در کارآزماییهای کنترلشده می‌آورد. آوری براون، رزیدنت جراحی باریاتریک در NYU، این اختلاف را برجسته کرد: "کارآزماییهای بالینی کاهش وزن بین 15 درصد تا 21 درصد برای GLP-1ها نشان می‌دهند، اما این مطالعه حاکی است که کاهش وزن در دنیای واقعی حتی برای بیمارانی که نسخهٔ فعالی به مدت یک سال دارند، به‌شدت کمتر است."
ایمنی، مزایا و ملاحظات
داروهای GLP-1 همچنان مزایای مهمی دارند: این داروها که در اصل برای دیابت نوع 2 تأیید شده‌اند قند خون را کاهش می‌دهند و در مطالعات مشاهده‌ای با کاهش خطرات قلبی-عروقی و برخی نتایج مرتبط با سرطان همراه بوده‌اند. در تحلیل NYU، جراحی باریاتریک نیز کنترل قند خون بهتری نسبت به تنها دارودرمانی نشان داد.
با این حال، جراحی با خطرات پروسیژر همراه است و تهاجمی و دائمی محسوب میشود. موفقیت پس از عمل هنوز وابسته به تغییرات بلندمدت در رژیم غذایی و سبک زندگی است و همهٔ نامزدها تمایل یا صلاحیت انجام جراحی را ندارند. در مقابل، درمان با GLP-1 کمتر تهاجمی، قابل بازگشت و در استفاده سریعاً رو به افزایش است — طبق گزارش‌ها نسخه‌ها بین 2022 و 2023 دو برابر شده‌اند — که سوالاتی درباره هزینه، دسترسی و پایبندی بلندمدت ایجاد میکند.
مطالعه منابع احتمالی سوگیری را نیز پذیرفت: این تحقیق توسط انجمن آمریکایی برای جراحی متابولیک و باریاتریک (ASMBS) تأمین مالی شده است، سازمانی که از مداخلات جراحی حمایت میکند. نویسندگان تأکید میکنند که نتایج به معنای نادیده‌گرفتن درمان‌های GLP-1 نیست؛ بلکه خواستار راهنمایی واضح‌تری دربارهٔ اینکه کدام بیماران احتمالاً با دارو بهتر نتیجه می‌گیرند و کدام‌یک بهتر است تحت جراحی قرار گیرند، هستند.
.avif)
جهت‌گیری‌های آینده و اولویت‌های پژوهشی
پژوهشگران و پزشکان گام‌های بعدی را حول شخصی‌سازی مراقبت قرار دادند. کاران چابرا، جراح باریاتریک در مدرسه پزشکی NYU Grossman، گفت: "در مطالعات آینده هدف ما شناسایی اقداماتی است که ارائه‌دهندگان خدمات سلامت می‌توانند برای بهینه‌سازی نتایج GLP-1 انجام دهند، تشخیص دهند کدام بیماران بهتر است با جراحی باریاتریک درمان شوند در مقایسه با GLP-1ها، و تعیین نقش هزینه‌های پرداخت از جیب بیمار در موفقیت درمان." اولویت‌های پژوهشی آینده شامل مقایسه‌های تصادفیشده، پیگیری طولانی‌تر، تحلیلهای هزینه-اثربخشی و مطالعات مداخلات افزایش پایبندی است.
نظر متخصص
دکتر النا مورالس، اندوکرینولوژیست بالینی و پژوهشگر چاقی (شخصیت ساختگی)، اظهار می‌دارد: "داده‌های NYU به پزشکان یادآوری میکند که کارآیی دارویی در کارآزماییها همیشه به نتایج معادل در دنیای واقعی ترجمه نمی‌شود. هنگام بحث درباره گزینه‌ها با بیماران، باید اندازه و دوام کاهش وزن، مزایای همراه مانند بهبود کنترل گلوکز، ترجیح بیمار و موانع پایبندی بلندمدت از جمله هزینه و عوارض جانبی را بسنجیم." این دیدگاه نیاز به برنامه‌ریزی درمانی فردمحور با تیم‌های چندرشته‌ای را برجسته میکند.
نتیجه‌گیری
مقایسه NYU نشان می‌دهد که جراحی باریاتریک در عمل بالینی معمول طی دو سال پیگیری کاهش وزن میانگین به‌مراتب بیشتری نسبت به داروهای GLP-1 ایجاد میکند. داروهای GLP-1 همچنان گزینهای مهم و کمتر تهاجمی با مزایای متابولیک هستند، اما مسائل مربوط به پایبندی در دنیای واقعی و هزینه‌ها اثربخشی متوسط آنها را نسبت به جراحی محدود میکند. تعیین درمان مناسب برای هر بیمار نیازمند پژوهشهای بیشتر دربارهٔ پیش‌بینی‌کننده‌های موفقیت، نتایج بلندمدت و حمایت‌های مالی و رفتاری لازم برای پایدار نگه‌داشتن درمان است.
منبع: mayoclinic
نظرات