8 دقیقه
پژوهشهای جدید دانشگاه اوتاگو نشان میدهد که افزایش مصرف غذایی ویتامین C میتواند بهسرعت ساختار پوست را تغییر دهد و بازسازی آن را در چندین لایه بافتی تقویت کند. در یک کارآزمایی تغذیهای کنترلشده، افرادی که روزانه دو عدد کیوی SunGold غنی از ویتامین C مصرف کردند، افزایش قابلاندازهگیری در ویتامین C خون نشان دادند که بهطور مستقیم به سطوح بالاتر ویتامین C در پوست، افزایش ضخامت درم و تسریع نوسازی اپیدرم ترجمه شد.
طراحی مطالعه چگونه بود
این بررسی ترکیبی از تحلیل بافتی و یک مداخله عملی در رژیم غذایی را به کار گرفت تا بررسی کند آیا ویتامین C در گردش خون (پلاسما) به پوست منتقل میشود و عملکرد آن را بهبود میبخشد یا خیر. مطالعه در دو مرحله انجام شد: ابتدا محققان سطوح ویتامین C پلاسما و پوست را با استفاده از بافتهای سالم پوست از بیماران جراحی انتخابی مقایسه کردند؛ سپس یک کارآزمایی پیش و پس از مداخله تغذیهای در دو سایت مستقل در کریستچرچ نیوزیلند و هامبورگ آلمان اجرا شد.
در مرحله مداخله، مجموعاً 24 داوطلب سالم بزرگسال شرکت کردند—12 نفر در هر سایت. به مدت هشت هفته، هر شرکتکننده روزانه دو عدد کیوی SunGold مصرف میکرد که بهطور تقریبی حدود 250 میلیگرم ویتامین C در روز تأمین میکرد؛ سطحی که تیم تحقیقاتی آن را کافی برای افزایش سطوح پلاسمایی به محدودهای دانستند که جذب پوست را تحریک میکند. نمونههایی از خون و پوست قبل و بعد از مداخله جمعآوری شد تا ویتامین C در گردش و توزیع آن در لایههای مختلف پوست اندازهگیری شود.
آنچه اندازهگیریها نشان دادند
با استفاده از آزمایشهای بیوشیمیایی حساس و آزمونهای پیشرفته پوستی، تیم پژوهشی یک رابطهٔ تقریباً یکبهیک بین ویتامین C پلاسمایی و محتوای پوست یافت: هر چه سطح خون افزایش مییافت، ویتامین C تمام بخشهای پوست را در برگرفت. سایت آلمانی از نمونهبرداری «سقف تاول» برای جدا کردن لایهٔ بیرونی درم استفاده کرد و نیز از سونوگرافی و آزمونهای کشسانی برای کمیسازی تغییرات ساختاری بهره برد. نتایج نشاندهنده افزایش ضخامت پوست—سازگار با تقویت سنتز کلاژن—و تسریع نوسازی سلولهای اپیدرمی بود.
پروفسور مارگریت ویسرز، نویسنده مسئول و رئیس مرکز ماتی هائورا برای زیستشناسی و پزشکی اکسیداسیون-کاهش، این همبستگی را بسیار نزدیک توصیف کرد: سطح ویتامین C پلاسما با غلظتهای پوستی بیشتر از هر عضو دیگری که مطالعه کرده بودند، منعکس شده بود. دادهها نشان میدهد که پوست بهطور ترجیحی ویتامین C را از جریان خون جذب میکند و تجمع قابلتوجهی در لایههای بیرونی اپیدرم که مسئول عملکرد سد و نوسازی هستند ایجاد میشود.
چرا ویتامین C غذایی بهتر از روشهای موضعی عمل کرد
ویتامین C برای تشکیل کلاژن ضروری است؛ پروتئین ساختاری که به پوست ضخامت و انعطافپذیری میبخشد. بسیاری از محصولات آرایشی حاوی ویتامین C هستند، اما فرمولاسیونهای موضعی با محدودیتهای فیزیکی مواجهاند: ویتامین C محلول در آب است و عبور از سد بیرونی پوست (استراتوم کورنیوم) را در مقادیر مؤثر مشکل دارد. در مقابل، ویتامین C غذایی از طریق جریان خون به پوست میرسد و امکان جذب تا لایههای عمیقتر را فراهم میکند؛ بنابراین مسیر سیستمی اثرات ساختاری قابلاندازهگیریتری ایجاد میکند.
مطالعهٔ اوتاگو ایدهٔ «زیبایی از درون» را پایهٔ فیزیولوژیک محکمی میبخشد. افزایش مصرف میوه—در این مورد کیوی SunGold—سطوح پلاسما را بالا برد و اجازه داد تا این مادهٔ مغذی به جاهایی منتقل شود که پوست بیشترین استفاده را از آن میکند. اگرچه ویتامین C موضعی ممکن است فواید آنتیاکسیدانی محلی داشته باشد، مسیر غذایی یا سیستمی آثار ساختاری مشخصی در چندین بخش پوست ارائه داد که شامل افزایش سنتز کلاژن و بهبود خواص مکانیکی بافت میشود.
جنبههای عملی تغذیهای و توصیههای بهداشت عمومی
انتخاب کیوی SunGold بهخاطر محتوای قابلاطمینان بالای ویتامین C آن بود، اما محققان تأکید میکنند که سایر منابع غنی از ویتامین C نیز احتمالاً نتایج مشابهی خواهند داشت. مرکبات، انواع توتها، فلفل دلمهای، کلم بروکلی و دیگر سبزیجات تازه همان مادهٔ مغذی کلیدی را فراهم میکنند. نویسندگان پیشنهاد میکنند هدفگذاری برای مصرف روزانهٔ ویتامین C که سطوح پلاسمایی بهینه را حفظ میکند—تقریباً 250 میلیگرم در روز برای جذب قوی پوستی—موضوعی معقول است، در حالی که باید توجه داشت بدن ویتامین C را بهطور بلندمدت ذخیره نمیکند؛ بنابراین مصرف روزانه منظم اهمیت دارد.
بهصورت عملی، این هدف میتواند از طریق الگوی متعادل میوه و سبزیجات محقق شود: پنج یا بیشتر سهم از میوهها و سبزیجات متنوع در روز، با حداقل یک مورد با محتوای بالای ویتامین C. برای بسیاری از افراد، دو وعدهٔ کیوی SunGold یا مقدار معادل مرکبات یا توتها افزایش لازم در ویتامین C پلاسمایی را فراهم میآورد. توصیههای تغذیهای عمومی باید قابلیت دسترسی، تنوع و ملاحظات فرهنگی و اقتصادی را نیز در نظر بگیرند تا پیام برای طیف وسیعی از جمعیت قابلاجرا باشد.
پیامدهای گستردهتر و گامهای بعدی پژوهشی
علاوه بر منافع زیباییشناختی، این نتایج پیامدهای وسیعتری برای سلامت پوست در فرایند پیری و بهبود زخم دارد، جایی که سنتز کلاژن و نوسازی اپیدرم نقش حیاتی ایفا میکنند. اگر افزایش ویتامین C غذایی به حفظ ضخامت درم و ظرفیت ترمیمی کمک کند، میتواند از استراتژیهایی برای کاهش نازکشدگی مرتبط با سن و بهبود بازیابی بعد از آسیب پشتیبانی نماید. این موضوع میتواند در سیاستهای بهداشت عمومی برای سالمندان یا گروههای در معرض خطرِ کاهش میانگین تغذیهای اهمیت یابد.
تحقیقات آینده باید مداخلات طولانیمدتتر، گروههای سنی مختلف و جمعیتهایی با وضعیت ویتامین C مرزی را بررسی کنند تا وسعت کاربرد این اثرات مشخص شود. مقایسهٔ منابع غذایی مختلف و دوزهای متنوع نیز مهم است؛ همچنین لازم است بررسی شود چگونه ویتامین C با سایر ریزمغذیهای مؤثر بر تولید ماتریس پوستی—مانند پروتئین، روی و ویتامینهای گروه B—تعاملی دارد. مطالعهٔ مکانیزمهای مولکولی جذب پوستی، تنظیم بیان ژنی پروتئینهای ماتریکس خارجسلولی و نقش ناقلهای سلولی ویتامین C (مانند SVCT) میتواند به درک فنیتر کمک کند و راهنماییهایی برای ترکیب درمانهای تغذیهای و موضعی فراهم آورد.
بینش کارشناسی
«این مطالعه شواهد قوی ارائه میدهد که آنچه میخورید میتواند پوستتان را بهطور مستقیم تغذیه کند، نه فقط بهصورت غیرمستقیم»، میگوید دکتر النا هارپر، متخصص پوست بالینی و پژوهشگر تغذیه (نمونهٔ فرضی). «ما مدتها میدانستیم ویتامین C برای کلاژن ضروری است، اما دیدن اینکه غلظتهای پلاسما اینقدر واضح به سطوح پوست نقشه میشود—و سپس به افزایشهای قابلسنجی در ضخامت و نوسازی منجر میشود—دیدگاه ما را دربارهٔ توصیههای تغذیهای برای سلامت پوست تغییر میدهد. تغییرات ساده در مصرف میوه میتواند یک مداخلهٔ کمخطر و معنیدار باشد.»
نتیجهگیری
مطالعهٔ دانشگاه اوتاگو شواهد واضح و کاربردی ارائه میدهد که ویتامین C غذایی با حرکت از خون به تمام لایههای پوست از تولید کلاژن و نوسازی پوست پشتیبانی میکند. برای افراد و برنامههای بهداشت عمومی، تشویق به مصرف منظم غذاهای غنی از ویتامین C—مانند کیوی SunGold، مرکبات، توتها، فلفل دلمهای و کلم بروکلی—یک راه در دسترس برای حمایت از ساختار و عملکرد پوست فراهم میآورد. پیام اصلی این است: جریان خون را تغذیه کنید تا پوست آنچه نیاز دارد را جذب کند.
نکات کلیدی برای کاربرد بالینی و عمومی:
- هدفگیری حدود 250 میلیگرم ویتامین C روزانه میتواند سطوح پلاسما را به محدودهای برساند که جذب پوستی را تحریک کند.
- منابع غذایی متنوع (میوهها و سبزیجات) ترجیح داده میشوند تا تأمین پایدار و سایر مواد مغذی موردنیاز برای تولید ماتریکس پوستی.
- ترکیب مشاهدات بالینی، سنجش بیوشیمیایی و آزمونهای ساختاری برای ارزیابی اثرات تغذیهای بر پوست ارزشمند است.
در مجموع، یافتهها نشان میدهد که رویکردهای تغذیهای هدفمند میتوانند بهعنوان مکمل یا جایگزینهای مؤثر برای برخی مداخلات موضعی مطرح شوند، بهویژه زمانی که هدف، تأمین ویتامین C برای لایههای عمیقتر پوست و پشتیبانی از سنتز کلاژن باشد. با این حال، مداخلات طولانیمدتتر و مطالعات در جمعیتهای متنوع لازم است تا دستورالعملهای دقیقتری برای دوزها و منابع غذایی فراهم آید.
منبع: scitechdaily
نظرات
توربوم
پیام عملی ساده: خون رو تغذیه کن تا پوست جذب کنه. منطقیه، ولی منتظر مطالعات طولانیتر میمونم.
سیتیلاین
من تو مطب دیدم بیمارایی که میوه زیاد خوردن، پوستشون بهتر شد. 250 میلیگرم رقم جالبیه، ولی دسترسی هم مهمه.
دیتاپالس
فکر نمیکنم کرمها بیفایده باشن، ولی ایده تغذیهای قانعکنه. 250 میلیگرم روزانه، کیوی یا مرکبات اوکی… ولی طولانیمدت جواب میده؟
رضا
کاش نمونه بزرگتری داشتن. 24 نفر؟ واقعا قابل تعمیمه؟ شواهد امیدوارکننده است اما مشتاق شدم ببینم دادهها چی میگن...
بیونیکس
وای، یعنی با خوردن میوه واقعا میشه پوست رو ساخت؟ دو تا کیوی در روز؟ باید امتحان کنم...
ارسال نظر