8 دقیقه
در حالی که بسیاری هنگام جشن یک لیوان نوشیدنی را بالا میبرند، تحقیقات جدید یادآوری میکند که حتی مصرف رایج و معمولی الکل میتواند سلامت بلندمدت را بهطرزی غیرمنتظره تحت تأثیر قرار دهد. یک مرور جامع از دانشگاه فلوریدا آتلانتیک نشان میدهد که الگوهای مصرف—نه تنها مصرف سنگین—با افزایش خطر چندین نوع سرطان مرتبط است و نشان میدهد چگونه عوامل زیستی، رفتاری و شرایط اجتماعی با هم ترکیب شده و تعیین میکنند چه گروههایی آسیبپذیرتر هستند.
بررسی وسیعی که خطر را روشن میکند
پژوهشگران دانشکده پزشکی چارلز ای. اشمیت دانشگاه فلوریدا آتلانتیک ۶۲ مطالعه را تحلیل کردند که از کوهورتهای کوچک تا پایگاههای دادهای شامل دهها میلیون نفر را دربرمیگرفت تا نقشهای از چگونگی تأثیر سطوح مختلف مصرف الکل بر خطر ابتلا به سرطان در بزرگسالان ایالات متحده ترسیم کنند. این سنتز که در نشریه Cancer Epidemiology منتشر شده، نه تنها فراوانی و میزان مصرف را بررسی کرد، بلکه شرایط سلامت همزمان (مانند چاقی یا بیماری مزمن کبدی) و عوامل اجتماعی یا جمعیتشناختی را که آسیبپذیری را تغییر میدهند نیز در نظر گرفت.
مرور نشان داد که ارتباطهای پیوستهای بین مصرف الکل و چندین نوع سرطان وجود دارد: سرطان پستان، سرطان روده بزرگ و راستروده (کولورکتال)، سرطان کبد، حفره دهان، حنجره، مری و معده. بهطور مهم، مصرف الکل همچنین با نتایج بدتر در برخی شرایط همراه بود؛ برای مثال موارد پیشرفتهتر سرطان کبد و کاهش بقای بیماران مبتلا به بیماری کبد الکلی گزارش شد. الگوی کلی روشن بود: هرچه مصرف بالاتر میرفت، خطر معمولاً افزایش پیدا میکرد، اما حتی مصرف متوسط یا دورهای نیز در شرایط زیستشناختی یا اجتماعی خاص میتوانست احتمال را افزایش دهد.
الگوها، جمعیتها و آسیبهای نامتناسب
همه نوع نوشیدن یکسان نیست. فرکانس و مقدار هر دو اهمیت دارند: مصرف سنگین، روزانه یا پرمصرف (binge drinking) بیشترین خطر را به همراه دارد، اما تکرر نوشیدن و سن شروع مصرف نیز تصویر را تغییر میدهند. مرور به تفاوتهای مهمی اشاره کرد. جمعیتهای آفریقایی-آمریکایی، افرادی با پیشینه ژنتیکی مشخص، و افراد مبتلا به چاقی یا دیابت معمولاً از همان یا سطوح پایینتر مصرف الکل نسبت به سایر گروهها، خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان تجربه کردند.
عوامل اقتصادی-اجتماعی مانند سطح تحصیلات و درآمد هم همعرضه و هم آسیبپذیری را شکل میدهند. جوامعی که منابع کمتری دارند معمولاً بار تجمعی بیشتری متحمل میشوند—این موضوع به تفاوت در دسترسی به خدمات بهداشتی، نرخهای بالاتر بیماریهای همراه و بازاریابی هدفمند یا سیاستهای محلی الکل مربوط میشود. در مقابل، افرادی که مطابق با راهنمای انجمن سرطان آمریکا در زمینه مصرف الکل رفتار میکردند و اعتدال را در کنار دیگر رفتارهای سالم رعایت مینمودند، بهطور کلی خطر سرطان و مرگومیر کمتری نشان دادند.
مکانیسمهای زیستی: چگونه الکل سرطان را ترویج میدهد
الکل از طریق چندین مسیر زیستی شناختهشده عمل میکند که میتواند کارسینوژنز (سرطانزایی) را تقویت کند. مکانیزمهای کلیدی عبارتند از:
آسیب مستقیم و غیرمستقیم
- سمیت استالدهید (استالدئید): زمانی که اتانول متابولیزه میشود، استالدئید تولید میکند؛ ترکیبی بسیار واکنشی که میتواند DNA را آسیب زده و مکانیسمهای ترمیم را مختل کند، و به جهشها و تغییرات ژنتیکی بیانجامد.
- تغییرات هورمونی: الکل میتواند سطح استروژن و دیگر هورمونها را افزایش دهد؛ عاملی که بهویژه با افزایش خطر سرطان پستان مرتبط است و نقشهای پیچیدهای در تکوین تومور دارد.
- استرس اکسیداتیو و التهاب: فرآوردههای متابولیک مصرف الکل استرس اکسیداتیو تولید میکنند که میتواند به جهشها و التهابهای مزمن منجر شود؛ التهابی که خود محیطی مساعد برای رشد و پیشرفت تومورها فراهم میکند.
- سرکوب ایمنی و افزایش جذب کارسینوژنها: الکل ممکن است نظارت ایمنی بدن را تضعیف کند و اثرات سایر کارسینوژنها، از جمله تنباکو یا بافتهای آلوده، را تقویت نماید؛ این ترکیب میتواند نقش چندگانهای در افزایش خطر سرطانهای سر و گردن یا مری داشته باشد.
این اثرات زیستی اغلب توسط شرایط پیشوجودی، عوامل سبک زندگی مانند رژیم غذایی نامطلوب یا فعالیت بدنی کم، و عفونتهایی مانند هپاتیت B یا C، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، HIV یا هلیکوباکتر پیلوری تشدید میشوند که هرکدام به صورت مستقل خطر سرطان را افزایش میدهند. تعامل پیچیده بین ژنتیک میزبان (مانند واریانتهای متابولیسم الکل) و محیط باعث میشود که تأثیرات الکل از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد.
انواع نوشیدنی، تفاوتهای جنسی و خطرات ترکیبی
مرور همچنین بررسی کرد که آیا نوع نوشیدنی اهمیتی دارد و چگونه الگوهای خطر بر اساس جنسیت متفاوت است. برخی مطالعات مصرف آبجو و شراب سفید را با خطرات بالاتر برای برخی سرطانها مرتبط دانستند، در حالی که نوشیدنیهای مقطر گاهی ارتباط ضعیفتری نشان دادند—اما نتایج در سراسر انواع سرطان یکدست نبود. جنسیت زیستی الگوهای آسیب را تحت تأثیر قرار داد: نوشیدن مکرر تمایل داشت در مردان با افزایش روشنتری در خطر سرطان همراه باشد، در حالی که مصرف سنگین دورهای (binge) برای زنان بهویژه خطرناک به نظر میرسید و ممکن است در معرضپذیری به سرطانهای خاص را افزایش دهد.
سیگار کشیدن همچنان یک عامل تقویتکننده قدرتمند است: افرادی که هم میکشند و هم مینوشند، در معرض خطر بسیار بالاتری برای سرطانهای دهان، گلو، حنجره و مری قرار دارند. عوامل تغییردهنده دیگر شامل شاخص توده بدنی (در برخی زمینهها هم BMI بالا و هم پایین میتواند اثر متفاوتی داشته باشد)، استفاده از درمانهای هورمونی، و حتی ویژگیهای ژنتیکی مانند سابقه خانوادگی یا واریانتهای موروثی که متابولیسم الکل را تحت تأثیر قرار میدهند، میشود.
پیشگیری، سیاست و پیامدهای سلامت عمومی
نویسندگان مطالعه استدلال میکنند که کاهش بار سرطان مرتبط با الکل نیازمند بیش از تغییر رفتار فردی است. پیامرسانی هدفمند سلامت عمومی، سیاستهای قویتر و شفافتر در زمینه الکل، و مداخلاتی که به جوامع پرخطر اختصاص دارند میتوانند به کاهش فاصلهها در مواجهه و نتایج کمک کنند. برای پزشکان و فعالان سلامت عمومی، این به معنای غربالگری برای الگوهای پرخطر نوشیدن، پرداختن به بیماریهای همراه مانند چاقی و هپاتیت ویروسی، و قرار دادن کاهش مصرف الکل در چارچوب توصیههای وسیعتر سبک زندگی است.
گامهای عملی که از این مرور استخراج میشوند شامل تأکید بر اعتدال، تشویق به پیروی از دستورالعملهای موجود (برای مثال محدودیتها در مصرف روزانه یا هفتگی)، گسترش واکسیناسیون و درمان برای هپاتیت، افزایش دسترسی به غربالگری سرطان، و هدایت منابع به سمت جمعیتهای کمدرآمد یا محروم است که بار نامتناسبی را متحمل میشوند. علاوه بر این، سیاستهای مقرونبهصرفه مانند مالیاتهای هدفمند بر نوشیدنیهای الکلی، محدود کردن تبلیغات در مناطق آسیبپذیر و تنظیم ساعات فروش میتواند در کاهش مصرف کلی و در نتیجه کاهش خطر سرطان مؤثر باشد.
دیدگاه کارشناسی
«نقش الکل در ایجاد سرطان ساده یا منفصل نیست»، دکتر النا مورالس، اپیدمیولوژیست متخصص سلامت جمعیت، میگوید. «این یک تعامل بین یک مواجهه شیمیایی و شرایطی است که زیستشناسی هر فرد را شکل میدهد—سن، وضعیت متابولیک، عفونتها و زمینه اجتماعی. بههمین دلیل پاسخهای سلامت عمومی باید دقیق و چندوجهی باشند: کاهش مصرف کلی اهمیت دارد، اما بهبود دسترسی به مراقبت، پرداختن به چاقی، و گسترش برنامههای واکسیناسیون و غربالگری در جوامع آسیبپذیر نیز حیاتی است.»
نتیجهگیری
مرور FAU الکل را فراتر از یک انتخاب سبک زندگی نشان میدهد: الکل یک عامل خطر قابل تغییر است که آثار آن در سیستمهای زیستی و ساختارهای اجتماعی موج میزند. در حالی که نوشیدن سنگین بهروشنی خطر سرطان را افزایش میدهد، حتی مصرف متوسط یا دورهای میتواند بسته به عوامل فردی و اجتماعی مضر باشد. برای سیاستگذاران، پزشکان و عموم مردم، پیام دووجهی است—اعتدال را تشویق کنید و شرایط زیستی و اجتماعی را که تأثیر الکل را تشدید میکنند، هدف قرار دهید. اقدام ترکیبیِ سیاستی، بالینی و اجتماعی میتواند به کاهش بُروز سرطانهای مرتبط با الکل و بهبود نتایج سلامت کمک کند.
منبع: scitechdaily
نظرات
پمپزون
من تو کلینیک دیدم؛ الکل و چاقی با هم فاجعه میسازن، نتایجش برمیگرده به فقر و دسترسی به درمان، واقعا
روداکس
وای، جدی؟ حتی مصرف متوسط هم اینقدر ریسکزا باشه... باید تجدیدنظر کنم، اما یعنی فرض کنیم...
ارسال نظر