3 دقیقه
تابستانی با کوتاه‌ترین روزهای ثبت‌شده در انتظار زمین
تغییرات بی‌سابقه‌ای در سرعت چرخش زمین، ممکن است باعث شود که روزهای تابستان امسال کوتاه‌ترین روزهای تاریخ ثبت‌شده باشند. به گفته گراهام جونز، اخترفیزیک‌دان در وبسایت timeanddate.com، انتظار می‌رود زمین در تاریخ‌های ۹ جولای، ۲۲ جولای یا ۵ اوت سریع‌تر از معمول بچرخد و حتی رکورد سال گذشته که زمین یک دور چرخش خود را در زمانی ۱.۶۶ میلی‌ثانیه کوتاه‌تر از ۲۴ ساعت کامل به پایان رساند، شکسته شود.
طول روز زمین و نقش ماه
چرخش زمین، تعیین‌کننده‌ی طول یک شبانه‌روز است که ستاره‌شناسان آن را با دقت میلی‌ثانیه و به کمک ساعت‌های اتمی فوق‌العاده دقیق اندازه‌گیری می‌کنند. این ساعت‌ها قادرند تغییرات بسیار کوچکی را از مقدار استاندارد ۸۶۴۰۰ ثانیه (۲۴ ساعت) تشخیص دهند.
عوامل مختلفی بر سرعت چرخش زمین تاثیر می‌گذارند و یکی از مهم‌ترین آن‌ها مدار ماه است. زمانی که ماه در طول تابستان شمالی یا جنوبی‌تر از خط استوا قرار می‌گیرد، چرخش زمین مختصرا افزایش می‌یابد. این تغییرات آنقدر ظریف هستند که فقط ابزارهای بسیار حساس قادر به رصد آن‌ها هستند. با این حال، تداوم این کوتاه‌تر شدن روزها از سال ۲۰۲۰ دانشمندان را شگفت‌زده کرده است.
رکوردهای جدید و رمز و رازهای حل‌نشده
در چند سال اخیر، زمین پیوسته رکورد کوتاه‌ترین روزها را شکسته است. در سال ۲۰۲۰، زمین ۱.۰۵ میلی‌ثانیه سریع‌تر از میانگین معمول چرخید و در ۵ ژوئیه ۲۰۲۲ این زمان به ۱.۶۶- میلی‌ثانیه کاهش یافت. پیش‌بینی می‌شود موقعیت مداری ماه در سال ۲۰۲۴ نیز باعث ثبت رکورد جدیدی گردد، هرچند تاریخ دقیق آن باید با آنالیز بیشتر داده‌های ساعت‌های اتمی مشخص شود.
این تغییرات سریع برای دانشمندان همچنان معمایی حل‌نشده است. دکتر لئونید زوتوف، متخصص چرخش زمین از موسسه ریاضی و الکترونیک مسکو، می‌گوید: «علت این افزایش سرعت توضیح داده نشده است. بیشتر دانشمندان فکر می‌کنند که دلیل آن درون زمین است زیرا مدل‌های اقیانوسی و جوی این شتاب زیاد را توجیه نمی‌کنند.»
گرایش‌های بلندمدت: اثر پایدار ماه بر چرخش زمین
درحالی که نوسانات کوتاه‌مدت سرعت چرخش زمین پژوهشگران امروزی را سردرگم کرده است، روند بلندمدت آن بهتر قابل توضیح است. میلیاردها سال پیش، هر روز روی زمین تنها بین ۳ تا ۶ ساعت طول می‌کشید. دلیل اصلی کند شدن تدریجی چرخش زمین اصطکاک جزر و مدی ناشی از گرانش ماه است. این نیروها انرژی چرخش زمین را به مدار ماه منتقل می‌کنند.
با این جابه‌جایی انرژی، ماه سالانه حدود ۳.۷۸ سانتی‌متر از زمین دورتر می‌شود و اکنون برای هر یک دور کامل به دور زمین تقریبا ۲۷ روز زمان نیاز دارد. در آینده بسیار دور، زمین و ماه به شرایطی به نام «قفل جزر و مدی» خواهند رسید که طی آن همیشه یک سمت زمین رو به ماه خواهد بود و طول یک روز و یک ماه قمری برابر می‌شوند. البته بر اساس مدل‌های نجومی، این پدیده تا حدود ۵۰ میلیارد سال آینده رخ نخواهد داد، زمانی که زمین دیگر قابل سکونت نخواهد بود.
جمع‌بندی
کشف اینکه کوتاه‌ترین روزهای زمین در همین دوره معاصر رخ می‌دهند، پرسش‌های تازه‌ای درباره ساختار درونی سیاره ما ایجاد کرده است. هرچند اثر جاذبه ماه در کند شدن چرخش زمین در مقیاس‌های زمانی زمین‌شناسی اثبات شده، شتاب اخیر هنوز دلایل نامعلومی دارد و همچنان موضوعی برای تحقیق فعال است. محققان به رصد دقیق چرخش زمین با استفاده از دقیق‌ترین ساعت‌های اتمی جهان ادامه می‌دهند تا بتوانند دلیل این تغییرات ناگهانی را بیابند. درک این نوسانات نه‌تنها از جنبه علمی جذابیت دارد، بلکه برای سامانه‌های ناوبری جهانی، ماهواره‌ها و هماهنگی ساعت‌های ما با چرخه‌های طبیعی جهان اهمیت بالایی دارد.
.avif)
نظرات