بررسی الگوهای خواب گربه ها و ترجیح خوابیدن به پهلوی چپ

شناخت الگوهای خواب گربه‌ها

گربه‌ها به دلیل ساعات طولانی خواب روزانه خود شهرت دارند و معمولاً بین ۱۲ تا ۱۶ ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند. رفتار گربه‌ها همواره موضوع علاقه پژوهشگران و دوست‌داران حیوانات خانگی بوده است. پژوهش جدیدی ابعاد تازه‌ای از خواب گربه‌ها را روشن کرده و نشان داده است که این حیوانات مانند بسیاری از رفتارهای خاص‌شان، تمایل قابل توجهی به خوابیدن روی پهلوی چپ دارند.

پژوهش: مشاهده حالت‌های خواب گربه

تیمی به رهبری دکتر اونور گونتورکون، متخصص علوم اعصاب رفتاری از دانشگاه بوخوم آلمان، رفتار خوابیدن گربه‌ها را با دقت بررسی کرده است. پژوهشگران با تحلیل ۴۰۸ ویدیوی منتخب از یوتیوب که گربه‌ها را در حال استراحت نشان می‌داد، به نتیجه‌ای جالب رسیدند: حدود دوسومِ گربه‌ها پهلوی چپ را برای خواب ترجیح می‌دهند. این یافته نشان می‌دهد علاقه گربه‌ها به این حالت خواب تصادفی نیست و می‌تواند ریشه‌هایی در تکامل و ساختار عصبی داشته باشد.

نقش جاهای مرتفع و هوشیاری در خواب گربه

علاوه بر ترجیح پهلو، گربه‌ها معمولاً برای خوابیدن مکان‌های مرتفع مانند بالای درخت گربه یا قفسه‌های بلند را انتخاب می‌کنند تا دید بهتری به محیط داشته باشند و تهدیدات احتمالی را سریع‌تر تشخیص دهند. این مطالعه پیشنهاد می‌کند که خوابیدن روی پهلوی چپ نیز شاید نوعی سازگاری تکاملی باشد که به گربه کمک می‌کند حتی هنگام خواب، میزان هوشیاری خود را حفظ کند.

مزایای عصبی: جانبداری مغز در گربه‌ها (Brain Lateralization)

دکتر گونتورکون توضیح می‌دهد که تفاوت‌های رفتاری می‌تواند مزایای تکاملی داشته باشد، چرا که نیمکره‌های مغز مسئول وظایف متفاوتی هستند. وقتی گربه روی پهلوی چپ می‌خوابد، میدان دید چپش آزاد می‌ماند و اطلاعات این ناحیه مستقیماً به نیمکره راست مغز منتقل می‌شود که برای تشخیص موقعیت فضایی، شناسایی سریع تهدید و هماهنگی عکس‌العمل‌های فرار اهمیت دارد. این حالت خواب می‌تواند گربه را قادر سازد در مقابله با خطر ناگهانی، چه شکارچی باشد و چه مالک هیجان‌زده، واکنشی سریع نشان دهد.

آسیب‌پذیری خواب و پیامدهای تکاملی

طبق گفته نویسندگان پژوهش، «خواب یکی از آسیب‌پذیرترین حالت‌های حیوان است و میزان هوشیاری نسبت به شکارچیان به‌ویژه در مراحل خواب عمیق به شدت کاهش می‌یابد.» تمایل گربه‌ها به خوابیدن سمت چپ می‌تواند ناشی از جانبداری مغزی و تخصص یک سوی مغز در پردازش تهدیدها باشد. البته پژوهشگران تأکید می‌کنند که ممکن است عوامل محیطی و تکاملی دیگری نیز در این پدیده نقش داشته باشد.

جمع‌بندی

این پژوهش جدید علاوه بر گشودن دریچه‌ای نو به رفتار گربه‌ها، اهمیت تخصص مغزی در حیوانات را نیز پررنگ می‌کند. ترجیح ثابت به خوابیدن روی پهلوی چپ در گربه‌های خانگی احتمالاً بازتابی از یک راهکار تکاملی برای حفظ هوشیاری در دوران استراحت است. مطالعات بیشتر روی این گونه رفتارهای حیوانی می‌تواند به درک عمیق‌تر سازوکارهای عصبی و تکاملی نه‌تنها در حیوانات خانگی، بلکه در حیات وحش نیز کمک کند.